Vlaamse componisten: Jos Lerinckx

Jozef Philip Antoine Lerinckx werk geboren in 1920 in Halle. Vanaf de leeftijd van 8 jaar volgde Jos Lerinckx notenleer. Van 1934 tot 1938 studeerde Lerinckx in Mechelen aan het Klein seminarie. Tijdens die periode kreeg hij ook pianoles van de Waalse Biencourt. Deze man leerde aan Jos Lerinckx de moderne amusementsmuziek van die tijd kennen en waarderen. Later kreeg Jos Lerinckx pianoles van Henri Durieux en orgelles van Edgard De Laet. Op 23 december 2000 overleed Jos Lerinclx.

Zijn studies

Lerinckx speelde vaak piano bij feestelijke gebeurtenissen. Hij had de grote wens om zich verder muzikaal te bekwamen. Ondertussen had hij ook besloten om priester te worden. In 1938 begon Jos Lerinckx aan zijn studie filosofie. Het is tijdens die periode dat hij “de vier witte eendjes” componeerde. Dit plezierige liedje werd gecomponeerd voor de gemobiliseerde soldaten die in het seminarie waren gekazerneerd begin 1940. De seminaristen organiseerden cabaretavonden voor de soldaten. Jos Lerinckx was de leider van de groep. Hij speelde piano en acht andere seminaristen vormden een vierstemmig koor.

Op 10 mei 1940 vielen de Duitsers België binnen. Alle seminaristen werden naar huis gestuurd. Vanaf 1941 studeerde Lerinckx verder theologie aan het Mechels Groot seminarie. Hij was daar ook organist van zijn jaar. In 1944 werd Jos Lerinckx tot priester gewijd. Nadien kreeg hij de opdracht van het bisdom om aan het Lemmensinstituut te gaan studeren. Van 1944 tot 1947 studeerde Lerinckx aan het Lemmensinstituut. In 1946 behaalde hij zijn laureaatsdiploma en in 1947 het diploma uitmuntendheid. Nadien vervolmaakte hij zich in fuga. Lerinckx was leerling bij Mgr. Van Nuffel, Marinus de Jong, kanunnik De Laet en Flor Peeters. Tijdens zijn muzikale vorming ondervond Lerinckx invloeden van zowel het gregoriaans, als de klassieke polyfonie en moderne liturgische werken. Deze invloeden zijn in zijn composities zeker terug te vinden.

Zijn werk

Vanaf 1947 was Jos Lerinckx leraar Frans en geschiedenis aan het Sint-Romboutscollege van Mechelen. Daar had hij onder andere Vic Nees (zoon van Staf Nees) als leerling. Van hem weten we dat Jos Lerinckx een belangrijke invloed uitoefende op de levenskeuze en levensinhoud van zijn leerlingen. Zijn pedagogische omgang met zijn leerlingen was in die periode uiterst modern te noemen.

Eveneens vanaf 1947 kreeg Jos Lerinckx de taak om als repetitor voor de altpartij en als begeleider-organist het knapenkoor van het Sint-Romboutscollege voor te bereiden voor grote evenementen in de kathedraal. Het knapenkoor van het Sint-Romboutscollege maakte in die periode deel uit van het grote Sint-Romboutskoor van Mgr. Van Nuffel.

Later werd Lerinckx gepromoveerd tot docent liturgische muziek aan het Mechels Groot seminarie en aan het Sint-Jozefseminarie. Hij werd ook leraar liturgische zang aan het Johannes XXIII-seminarie en docent gregoriaans en begeleiding kerk- en volksmuziek aan het Lemmensinstituut. Vele Vlaamse musici werden door hem onderwezen over het gregoriaans: Jan Haderman, Jan Coeck, Jan Vanderroost, Karel Dewolf, Piet Swerts, Peter Pieters, Rik Ghesquière om er maar enkele te noemen.

Beiaard

Jos Lerinckx was ook erg geïnteresseerd in de beiaard. Op aanraden van Staf Nees nam Jos Lerinckx in 1952 deel aan een compositiewedstrijd voor beiaard, georganiseerd door de Mechelse beiaardschool. Hij componeerde hiervoor de Variaties op het lied “Het waren twee Conincskinderen. Het werk werd bekroond met de Eerste prijs “Staf Nees”. Een jaar later werd Passacaglia bekroond met de Tweede prijs “Stad Mechelen” in de categorie “eigen compositie”. In 1971, op 51-jarige leeftijd, wordt Lerinckx leerling aan de Mechelse beiaardschool. Hij kreeg daar les van onder andere Jef Rottiers. In 1974 haalt hij zijn einddiploma. Voor deze gelegenheid componeerde Lerinckx het werk “Impromptu in d”. Dit werk droeg hij op aan Gaston Van den Bergh.

Jos Lerinckx vatte de beiaardstudies aan om op zijn eigen composities te kunnen uitvoeren. Hij zei zelf: “Pas toen ik zelf mijn eigen werken diende te spelen, besefte ik dat het géén lachertje was wat ik had neergeschreven." In het zelfde jaar wordt hij hulpbeiaardier van Halle, na stadsbeiaardier Gaston van den Bergh. In 1983 werd de Leuvens universiteitsbeiaard volledig gerestaureerd onder impuls van de Amerikaanse beiaardier Margo Halsted. Voor de inhuldiging wilde Halsted een speciale bundel met beiaardmuziek uitgeven. Hij vroeg hiervoor de medewerking van Jos Lerinckx. Voor deze gelegenheid componeerde Lerinckx het gekende werk “Gaudeamus Igitur”. Op 23 december 2000 is Jos Lerinckx tamelijk onverwacht overleden. In juni van dat jaar werd zijn 80ste verjaardag nog gevierd met een speciaal jubileumconcert.

Lerinckx is een zeer gewaardeerd componist. Vooral zijn beiaardwerken werden bekroond. Hij zong zijn onverwoestbare levensblijheid uit in werken zoals de “Vier witte eendjes” en als beiaardier verrijkte hij de wereldliteratuur voor dit instrument met prachtige werken en bewerkingen.