Rooms-katholieke Kerk: de zeven sacramenten

De paus. Dat is wel het eerste waar je aan denkt bij het horen van het begrip 'Rooms-katholieke Kerk'. De paus is het hoofd van de Katholieke Kerk. Als je wat geïnteresseerd bent in de Roomse Kerk, denk je vast wat verder dan alleen de paus. De sacramenten spelen namelijk wereldwijd ook een hele belangrijke rol binnen deze kerk. Welke sacramenten zijn er precies en wat houden deze in? Dit artikel geeft een kort overzicht van de sacramenten en daarmee verwante zaken.

Welke sacramenten zijn er?

Binnen de Rooms-katholieke Kerk kent men zeven sacramenten. Deze zeven sacramenten zijn: de doop, het vormsel, de eucharistie, de biecht, de ziekenzalving, de wijding en het huwelijk. Achtereenvolgens komen zij alle zeven in het kort aan bod:

De doop: De doop is één van de twee sacramenten die noodzakelijk zijn om het eeuwige leven te verkrijgen. De doop word bediend door de priester of diaken. Wie gedoopt wil worden moet gelovig zijn (volwassenen) of ouders hebben die het kind gelovig op willen voeden (pasgeborenen).
Het vormsel: Het vormsel versterkt de gedoopte mens en schenkt de gave van de Heilige Geest. Het voltooid dus in feite het doopsel. Bij het vormsel legt de bisschop de hand op de vormeling en zalft zijn voorhoofd met olie. Hierbij spreekt de bisschop enkele woorden.
De eucharistie: De eucharistie is het belangrijkste sacrament in de Rooms-katholieke kerk. Bij de bediening van dit sacrament wordt het brood en de wijn door de priester gezegend. Deze veranderen hierbij in het bloed en het lichaam van Christus. Op dit sacrament wordt in het verdere van dit artikel nog dieper ingegaan.
De biecht: Dit sacrament biedt de mogelijkheid om opnieuw met God te verzoenen, wat men ook gedaan heeft. Je begint in principe met een nieuwe pagina in je levensboek.
Ziekenzalving:Gelovigen die oud of ziek zijn kunnen van een priester het sacrament van de ziekenzalving ontvangen. Dit geeft kracht, vrede en troost. Het sacrament is om de zieke te helpen zijn toestand en lijden te verbinden met het lijden van Christus. De ziekenzalving gebeurt door de priester, die de zieke zalft met olie op het voorhoofd en de handen.
De wijding: Er zijn twee speciale sacramenten in de Rooms Katholieke kerk, een daarvan is de wijding. De wijding is voor de mensen die hun werk voor alle gelovigen kunnen waarmaken. Je hebt bijvoorbeeld de wijding tot diaken en priester, maar de wijding is in zijn volheid als men gewijd word tot bisschop. Dit word toegediend door bisschoppen. Alleen gedoopte mannen kunnen gewijd worden.
Huwelijk: Het sacrament van het huwelijk is, naast de wijding, het tweede speciale sacrament. Het huwelijk is een belofte van trouw van een man en een vrouw. Deze belofte wordt in het openbaar uitgesproken voor God en de kerkgemeenschap. Deze gemeenschap is hierbij dus getuige. De priester roept Gods zegen uit over het echtpaar.

De eucharistie

Zoals gezegd is de eucharistie het belangrijkste sacrament in de Rooms-katholieke Kerk. Tijdens de eucharistie wordt het brood en de wijn, door de zegening van de priester, omgezet in het lichaam en bloed van Jezus Christus. Het brood dat wordt gebruikt voor de eucharistie heet hostie. Dit is een bijzonder brood, een soort ouwel, dat niet kruimelt. Kruimels zouden op de vloer kunnen komen, en dan zou men de kruimels, Christus, als het ware kunnen vertreden. Ook de gebruikte wijn voldoet aan speciale voorwaarden. Wanneer de wijn voldoet aan alle voorwaarden, mag je de wijn gebruiken en noem je het miswijn. Dat het brood en de wijn veranderen in het bloed en het lichaam van Christus, wijzen wij af. Christus is eenmaal gestorven, die ene maal was genoeg. Men hoeft dit offer niet over te doen, alsof “die ene keer” niet voldoende was. Dat het brood en de wijn echt veranderen baseren de Rooms-katholieken op het laatste avondmaal van Christus. Toen sprak Christus bij de breking van het brood: ‘Dat is Mijn lichaam’.

Eucharistie is in de Rooms-katholieke kerk een dagelijks gebruik. Toch wordt de eucharistie voornamelijk gehouden op de zondag. De schema’s voor de heilige missen (een ander woord voor eucharistie) is te vinden onder de Latijnse naam: Lemma Mis.

Kan er nu nog een sacrament worden ingesteld?

De sacramenten zijn, volgens de katholieke leer, ingesteld door Jezus. Omdat Hij er nu niet meer is, kunnen er ook geen nieuwe sacramenten ingesteld worden. Ook herroept de Roomse Kerk niets, dus deze zeven sacramenten zullen niet meer veranderd worden. Er zijn zeven sacramenten en het blijven ook zeven sacramenten. Naast de sacramenten hebben ze ook nog veel sacramentalia; deze zijn ingesteld door de Kerk. Nieuwe sacramentalia kunnen vastgesteld, afgeschaft of gewijzigd worden door de Apostolische Stoel. De Apostolische Stoel is een titel voor de staatsrechtelijke positie van het Vaticaan. Dit zijn de paus en een aantal pauselijke raden. Er kunnen nu dus geen nieuwe sacramenten meer worden ingesteld, maar de sacramenten die al bestaan, hebben natuurlijk wel aan bepaalde eisen moeten voldoen.

Wat zijn de criteria voor een sacrament?

Sacramenten hebben aan bepaalde criteria moeten voldoen voordat ze aangenomen zijn. Volgens de Katholieke Kerk zijn er drie dingen waar de sacramenten aan moeten voldoen. Als eerste moet het ingesteld zijn door Christus. Wat Hij heeft gezegd is heel belangrijk, daar moeten we ons aan houden. Ook moet het een waarneembaar teken zijn. De Roomse Kerk is een echte ‘ogengodsdienst’, het gaat heel veel om het zien en niet zo veel over het horen. Het derde criterium is dat de ontvanger door het sacrament genade kan krijgen, dat het sacrament vergeving of genade geeft. Een sacrament is dus niet zomaar een symbool of leeg gebruik, men gelooft dat er echt genade in overgedragen wordt.