De geschiedenis van de tatoeage

De geschiedenis van tatoeages. Tatoeages zijn tegenwoordig meer en meer geaccepteerd in de sociale omgang, waar deze vroeger geassocieerd werden met prostituees en criminelen. Deze nieuwe acceptatie komt mede door nieuwe rolmodellen die de tatoeages zichtbaar dragen en de aandacht op televisie voor goede tatoeëerders als ware kunstenaars.

Ontstaan tatoeage

Het woord tatoeage (of tattoo) stamt af van het Tahitiaanse woord Tatu, wat merken betekend. De eerste bekende tatoeages moeten zo’n 14.000 jaar oud zijn geweest. Er zijn aanwijzingen dat in deze tijd de as van iemands verbrandde lijk in gemaakte wondjes bij de rouwenden werd gestrooid; waardoor deze na heling nog zwarte vlekjes gaven als nagedachtenis aan de overledene. Later zou dit verder evolueren in de tatoeage zoals die ons meer bekend voorkomt: Met een naald of een scherp voorwerp werden gaatjes en sneetjes gemaakt om er allerlei soorten kleurstoffen in te doen. Met deze methode werd het voor het eerst mogelijk om met tatoeëren daadwerkelijk vormen en ontwerpen te maken op de huid. Deze methode is zo’n 8.000 jaar geleden ontstaan.

Oudste bekende tatoeage

In 1991 werd in de Alpen van Italië een bevroren lijk gevonden. Deze man, die later bekend zou worden onder de naam Ötzi, bleek zo’n 5.300 jaar oud te zijn en was bedekt onder de tatoeages. Met 57 tatoeages bezat deze niet alleen een hoop tatoeages, maar het zijn tevens de oudste tot nu toe gevonden tatoeages. Andere oude tatoeages zijn gevonden bij 4.000 jaar oude Egyptische mummies, maar ook bij de Grieken en Assyriërs kunnen we met zekerheid stellen dat zij ook tatoeëerden. Bij de Assyriërs waren dit zelfs gezichtstatoeages.

Ontwikkelingen in acceptatie en populariteit

Wat later in de geschiedenis verschijnen de tatoeages weer; het geloof verbood Joden om tatoeages te nemen. Christenen maakten er echter in een iets latere periode een gewoonte van om juist godsdienstige tatoeages aan te brengen op het lichaam. Hierbij zijn het vooral de kruisvaarders die terugkwamen van hun kruistochten die ter onderstreping van hun heilige opdracht en als souvenir tatoeages aanbrachten op hun lichaam, met allerlei religieuze symbolen en betekenissen. Later werd het gebruikt om misdadigers en slaven te brandmerken; deze waren hieraan makkelijk te herkennen.

Weer later in de geschiedenis zien we de tatoeage bijna verdwijnen, totdat kapitein James Cook zijn ontdekkingsreizen naar Polynesië beschreef. Na deze gebeurtenis groeide het gebruik van tatoeages, vooral bij zeelieden als bewijs en souvenir van verre tochten. Het was overigens niet alleen Polynesië waar op dat moment tatoeages voorkwamen, ook Amerikaanse indianen gebruiken tatoeages, net als de inwoners van Micronesië, India, Japan en nog vele andere landen. Toen men later de Maori’s in Nieuw Zeeland “ontdekte” was men sterk onder de indruk van de gelaatstatoeages van deze stam. Hun uitgebreide tatoeages waren niet alleen speciaal om te zien, maar waren ook doorspekt met betekenissen. Zo gaven de diverse onderdelen van de gehele tatoeage aan welke plaats de drager bezat in de lokale samenleving, maar gaven de tatoeages tevens tradities door aan volgende generaties. Een niet getatoeëerde Maori werd de toegang tot het dodenrijk ontzegd, zo dacht men, en de geest hiervan zou nooit rust kennen. De pracht van de tatoeages zorgde helaas ook voor een morbide verzamellust van Europese musea en particuliere verzamelaars: De huid en zelfs complete hoofden van Maori werden tentoongesteld om de gelaatstatoeages te bewonderen.

Tot het einde van de 19e eeuw werden tatoeages nog met de hand gedaan en wisselde de belangstelling. Tegen die eeuwwisseling aan echter verschenen er artikels in de New York Time die beschreven dat ondertussen zo’n 7,5% van de vrouwelijke Upper Class in Londen in het bezit was van een tatoeage. Niet alleen dat, maar in 1897 was zo’n 75% van alle New Yorkse dames in het bezit van een tatoeage. De ontwikkeling van de eerste tatoeëermachine door Samuel F. O’Reilly zorgde alleen nog maar voor een extra toename voor de aandacht naar tatoeages, die zou aanhouden tot het einde van de twintiger jaren. De ontdekking van tatoeages op een Egyptische mummie van een prinses deed de interesse voor tatoeages nog meer opleven. Het was echter het einde van de jaren twintig waarin de tatoeage steeds meer als immoreel gezien werd. Hierdoor daalde de aandacht voor tatoeages aanzienlijk. De Tweede Wereldoorlog deed deze aandacht echter weer opleven, waardoor op dit moment de tatoeage als een ware kunstvorm gezien wordt.

Beroemde getatoeëerden

Gedurende de moderne geschiedenis zijn er vele bekende dragers van tatoeages, waarvan het niet altijd verwacht werd. Zo had Roosevelt een familiewapen als tatoeage. Stalin droeg bijvoorbeeld weer een doodshoofd met zich mee op zijn borst, waar Churchill een ankertje op zijn arm had. Andere bekenden zijn Atatürk, Montgomery, John F. Kennedy, Sean Connery, Julia Roberts, Cher, enz.