Sinterklaasquiz

Heb je zin in een grappige en leerzame sinterklaasquiz? Bijvoorbeeld omdat je tussen het aanhoren van alle sinterklaasgedichtjes en het bekijken van de surprises even behoefte hebt aan iets heel anders? Onderstaande quiz bestaat uit zeven meerkeuzevragen waarop telkens drie antwoorden mogelijk zijn. Deze sinterklaasquiz is geschikt voor jong en oud. Kies telkens het beste antwoord. Voor elk goed antwoord krijg je een punt. Wie de meeste punten heeft verzameld, heeft gewonnen.

Vraag 1. Wie was de eerste Sinterklaas?

• A) Sinterklaas heeft nooit echt bestaan, maar is een al tientallen jaren lange succesvolle campagne van de middenstand.
• B) Jan Klaassen.
• C) De bisschop van Myra, beter bekend als de heilige Nicolaas van Myra.

Antwoord op quizvraag 1.

Vraag 2. Hoeveel Zwarte Pieten heeft Sinterklaas in dienst?

• A) Eén. Aan deze ene Piet heeft Sinterklaas meer dan zijn handen vol. Niet voor niets luidt een joodse verwensing: ik wens je veel personeel!
• B) Drie. Een hoofdpiet om leiding te geven aan een gewone Piet en aan een assistent-piet. Immers, we kunnen niet allemaal gelijk zijn.
• C) Dat hangt af van de drukte. Naast de vaste Zwarte Piet, heeft de goede Sint ook een aantal nulurencontractanten. En verder loopt er ook een aantal karig betaalde zzp-ers mee. En tenslotte zijn er een aantal hulppieten die niet betaald worden voor hun inspanningen, maar de Sint helpen om ervaring in de dienstverlening op te doen of vanwege de vermeende gunstige effecten van de 'exposure'.

Antwoord op quizvraag 2.

Vraag 3. Wat is er te zien op het olieverfschilderij Sint-Nicolaasfeest van Jan Steen?

• A) Sinterklaas die op zijn schimmel over de daken rijdt en een pakje door een schoorsteen gooit.
• B) Sinterklaas en enkele Zwarte Pieten die snoepgoed in een schoolklas met enthousiaste kinderen gooien.
• C) Een huiselijk tafereel waarop onder andere een meisje een pop en snoepgoed krijgt, omdat zij lief is geweest en een jongen staat te huilen, omdat hij als stoute jongen in zijn schoen geen cadeau heeft gekregen, maar de roe. Hem staat dus een pak slaag te wachten.

Antwoord op quizvraag 3.

Vraag 4. In welk museum hangt het schilderij Sint-Nicolaasfeest van Jan Steen?

• A) In de Hermitage in Sint Petersburg, want daar bezuinigt men echte kunst niet zomaar weg, maar weet men deze nog te waarderen.
• B) In de National Gallery in Londen, waar zoveel prachtige schilderijen van West-Europese grote meesters te bewonderen zijn.
• C) In het Rijksmuseum te Amsterdam, waar dit schilderij nog steeds te bewonderen is, ondanks alle huidige Nederlandse bezuinigingen op het kunstwezen.

Antwoord op quizvraag 4.

Vraag 5: Van wanneer dateert het olieverfschilderij Het Sint-Nicolaasfeest van Jan Steen?

• A) Uit het jaar 2013. De kunstenaar heeft dit schilderij gemaakt uit verontwaardiging over de zwartepietenkwestie.
• B) Vermoedelijk ergens tussen 1665 en 1668.
• C) Kort na het midden van de 19e eeuw nadat de publicatie van het prentenboekje Sint Nicolaas en zijn knecht van de onderwijzer Jan Schenkman, een groot succes was gebleken. De beroemde beginregels van dit boekje luidden: ' Zie, ginds komt de stoomboot/ Uit Spanje weer aan!'

Antwoord op quizvraag 5.

Vraag 6. Welke van de volgende sintliedjes heeft een oorspronkelijke Nederlandse melodie?

• A) Zie ginds komt de stoomboot
• B) O, kom er eens kijken
• C) Zie de maan schijnt door de bomen

Antwoord op quizvraag 6.

Vraag 7. Welke lekkernijen horen typisch bij Sinterklaas?

• A) appelflappen, oliebollen
• B) pepernoten, suikergoed, marsepein en amandelstaaf
• C) arretjescake

Antwoord op quizvraag 7.

Antwoord op quizvraag 1

Het Sinterklaasfeest bezorgt de middenstand al tientallen jaren een mooie extra omzet in deze periode. Maar van een gezamenlijke campagne lijkt geen sprake. En of Sinterklaas nooit echt heeft bestaan, is een kwestie van interpretatie. Antwoord A is dus niet het beste antwoord.

Jan Klaassen is van oorsprong een onnozele en onhandige poppenkastfiguur die het altijd goed bedoelt. Volgens een theorie is deze figuur gebaseerd op ene Jan Claesen, die in 1634 werd geboren. Eerst was hij trompettist in het leger van Frederik Hendrik. Later gaf hij samen met zijn echtgenote Katrijn poppenkastvoorstellingen.

Het personage van Jan Klaassen veranderde in de loop van de tijd van een domoor met een gouden hart, naar een gulle gever die alle lieve kinderen met cadeaus blij wil maken. Antwoord B is zonder meer onjuist.

De modelfiguur voor Sinterklaas werd rond 280 geboren en overleed op 6 december in 342 of 352. Tijdens zijn leven was hij bisschop te Myra, een plaats in Klein-Azië. Later werd hij vanwege de wonderen die hij zou hebben verricht, heilig verklaard. Vandaar dat hij de 'Sint Nicolaas', dat wil zeggen, de 'heilige Nicolaas' wordt genoemd.

Het Sint-Nicolaasfeest (tegenwoordig Sinterklaasfeest genoemd) heeft nog altijd elementen die op hem terug te voeren zijn. Dit feest, dat in verschillende Europese landen onder verschillende namen wordt gevierd, is in de loop van de eeuwen, en ook nog de afgelopen decennia van aard veranderd. Zo is de figuur van de Zwarte Piet in Nederland pas in de 19e eeuw toegevoegd.

Op een gegeven moment is 'Sint Nicolaas' verbasterd tot 'Sinterklaas' en sindsdien spreken we niet meer van Sint-Nicolaasfeest, maar van Sinterklaasfeest, of tegenwoordig ook wel, van Sinterklaasavond. Antwoord C: de bisschop van Myra, beter bekend als de heilige Nicolaas van Myra, is dus het beste antwoord.

Antwoord op quizvraag 2

Dit is een al te gemene vraag. Daarom worden alle antwoorden goedgekeurd.

Antwoord op quizvraag 3

De eerste twee antwoorden zijn vermoedelijk gebaseerd op de vele honderden illustraties van het Sinterklaasfeest. Het enige juiste antwoord is C: een huiselijk tafereel.

Antwoord op vraag 4

Veel beroemde Nederlandse schilderijen zijn de afgelopen jaren uit bezuinigingsoverwegingen aan buitenlandse musea of verzamelaars verkocht. Het Sint-Nicolaasfeest van Jan Steen behoort daar gelukkig niet bij. Het enig juiste antwoord is dus C: in het Rijksmuseum te Amsterdam.

Antwoord op quizvraag 5

Anno 2013 woedt er een heftige discussie over de positie van Zwarte Piet en in dat kader worden er volop cartoons getekend. Van een olieverfschilderij van de hand van Jan Steen is echter geen sprake.

Medio 1800 schreef onderwijzer Jan Schenkman een prentenboek dat de manier waarop het sinterklaasfeest werd gevierd, sterk zou beïnvloeden. De beroemde kunstschilder Jan Steen leefde in een eerdere periode.

Volgens informatie van het Rijksmuseum te Amsterdam is het olieverfschilderij het Sint-Nicolaasfeest van Jan Steen ergens tussen 1665 en 1668 geschilderd. Uitsluitend antwoord B is dus juist: Vermoedelijk ergens tussen 1665 en 1668.

Antwoord op quizvraag 6

De tekst van Zie ginds komt de stoomboot is van de hand van de Nederlandse onderwijzer Jan Schenkman. De melodie komt overeen met het oude Duitse lied Wann d'Hoffnung nicht wär. Dat lied stond al in een liedboek uit 1737 (en wel Tafel-Confect van Valentin Rathgeber).

Bijzonder is verder nog dat het eerste menuet van Mozart uit zijn Serenade nr. 7, KV 250 (ook wel de Haffner-serenade genoemd) begint als een mineurversie van onze melodie. Zie bijvoorbeeld de Neue Mozart Ausgabe op blz. 48 de stem van de violino principale.

Mozart maakte deze serenade in1776 in opdracht van zijn vriend Sigmund Haffner der Jüngere ter gelegenheid van het huwelijk van zijn zusje Marie Elisabeth Haffner en Franz Xaver Späth.

O, kom er eens kijken. Ook van dit lied is de tekst gemaakt door Jan Schenkman. De melodie is geïnspireerd door Freut euch des Lebens van de Zwitserse componist Hans Georg Nägeli. Deze componist werd vooral bekend is omdat hij als eerste 1801 Das Wohltemperierte Klavier van Johann Sebastian Bach uitgaf.

De tekst van Zie de maan schijnt door de bomen is van Jan Pieter Heije. De muziek is van Hendrik Viotta. Het lied werd voor het eerst gepubliceerd in 1843. Hendrik Viotta is vooral ook bekend als componist van de melodie van: Piet Hein, Piet Hein, Piet Hein zijn naam is klein/zijn daden bennen groot, zijn daden bennen groot/die heeft gewonnen de Zilveren vloot/die heeft gewonnen, gewonnen, de Zilvervloot.

Het juiste antwoord op vraag 6 is dus C: Zie de maan schijnt door de bomen.

Antwoord op quizvraag 7

Sommige lekkernijen lijken speciaal aantrekkelijk te zijn in de winter. Denk bijvoorbeeld aan de ouderwetse arretjescake die bijvoorbeeld wordt gemaakt volgens een simpel recept van cacaopoeder, poedersuiker en verkruimelde mariakaakjes. Of aan oliebollen en appelflappen. Maar als het gaat om Sinterklaas, dan staan pepernoten, suikergoed, marsepein en vooral ook amandelstaaf qua populariteit bovenaan.

Het goede antwoord is dus B: pepernoten, suikergoed, marsepein en amandelstaaf.

Lees verder

• Quiz over de koninklijke familie (grappige meerkeuzevragen)