Wat vieren we rond Pasen?

Pasen is een feest dat door veel mensen gevierd wordt, maar wat vieren we eigenlijk precies? Het Bijbelse paasverhaal begint in de Goede Week voor Pasen. Dit is de laatste week van de vastentijd en de lijdensweg van Jezus Christus wordt dan herdacht. Palmpasen, Witte Donderdag, Goede Vrijdag, Stille Zaterdag en Paaszondag en -maandag zijn allemaal belangrijke dagen voor het christelijk geloof en de kerk heeft voor elk van deze dagen traditionele diensten, rituelen en symbolen. Het Paasfeest is een feest van nieuw leven en het begin van een overgangsperiode die vijftig dagen duurt. Tien dagen na Hemelvaartsdag wordt deze periode afgesloten door de viering van Pinksteren.

Wat houdt Pasen in?

Met Pasen wordt in het christelijk geloof de lijdensweg van Jezus Christus herdacht. De week voorafgaand aan Pasen heet de Goede Week en dan begint de christelijke kerk met de diensten ter nagedachtenis aan het lijden van Jezus.
De vreugdevolle intocht van Jezus in Jeruzalem, het Laatste Avondmaal met de apostelen, het verraad van Judas, de arrestatie en veroordeling van Jezus en de kruisiging vonden allemaal voorafgaand aan Pasen plaats. Het paasfeest kondigt het begin van een nieuwe periode aan, de periode dat Jezus uit de dood is is herrezen en aan zijn volgelingen openbaart waarom het gebeurde heeft moeten gebeuren. Daarom wordt het de Goede Week genoemd, Jezus verloste door Zijn offer de mensen van hun zonden.

Palmpasen

De Goede Week begint op de laatste zondag van de vastenperiode, de zondag voor Pasen. Gevierd wordt de feestelijke intocht van Jezus in Jeruzalem. Langs de weg stonden blijde, juichende mensen die "Hosanna" riepen en jonge palmtakken van de bomen haalden om ze samen met hun mantels voor Hem op de weg te leggen als eer.
Jezus ging naar de tempel waar een markt plaatsvond, gooide er alle tafels om en joeg de handelaren weg. Na het schoonmaken liet Hij er de zieken komen om ze te genezen.

In de kerk worden op deze dag de palmtakken, vaak vervangen door buxustakjes, gezegend en lopen katholieke kinderen met een zelfgemaakt versierd kruis met een haantje van brood erop. Deze palmpaasstok heeft een betekenis:

• het kruis staat symbool voor het kruis waaraan Jezus stierf
• de palm- of buxustakjes staan symbool voor de intocht in Jeruzalem
• het haantje is symbool voor de haan die ter waarschuwing kraaide nadat Petrus drie keer had ontkend dat hij Jezus kende
• het brood staat symbool voor het brood dat Jezus brak tijdens het Laatste Avondmaal
• dertig rozijntjes of andere snoepjes staan symbool voor de dertig zilveren muntstukken die Judas ontving voor zijn verraad
• de eieren staan voor nieuw leven
• de krans staat voor Jezus als koning van het Rijk van God

Na de mis nemen de mensen de gezegende takjes mee naar huis om ze achter kruisbeeldjes te steken.

Witte Donderdag

Op de donderdag voor Pasen, Witte Donderdag genaamd, wordt het Laatste Avondmaal dat plaatsvond in het hof van Getsémané herdacht. Jezus gaf toen alle apostelen de opdracht om elkaar bij te staan en te helpen. Tijdens dit Heilige Avondmaal aten ze gewoon brood en dronken gewone wijn en Jezus droeg zijn discipelen op om dit voortaan te blijven doen ter nagedachtenis van zijn aankomende dood. Hij voorspelde het verraad dat één van zijn apostelen zou plegen en Hij wist dat Petrus drie keer zou gaan zeggen dat hij Jezus niet kende. Het brood werd symbool voor zijn gebroken lichaam en de wijn voor zijn bloed. Judas vertrok na de maaltijd alleen naar het Sanhedrin, de Joodse hoge raad, om Jezus te verraden.

Deze dag heet Witte Donderdag omdat het de traditie is dat alle kruisbeelden en andere beelden in de kerk dan met een wit kleed bedekt worden. Ook de priester draagt een wit gewaad, dat op Goede Vrijdag vervangen wordt door een rood gewaad; wit staat voor de vreugde, rood voor het lijden.

Goede Vrijdag

Op Goede Vrijdag, de dag na Witte Donderdag, wordt de kruisiging van Jezus herdacht. Hij stierf aan het kruis op de heuvel Golgotha, nadat Hij op aandringen van het Sanhredin, door de Romeinse stadhouder Pontius Pilatus tot de kruisdood veroordeeld was. Pilatus gaf toe aan de wens van het volk om Jezus ter dood te veroordelen, maar waste zijn handen in onschuld. Jezus werd later door Jozef van Arimathea in een graf dicht bij Golgotha gelegd.

In het Oude Testament is sprake van offerlammeren als bloedoffer ter betaling van de schuld van de zonden. In het Nieuwe Testament heeft Jezus door Zijn dood de schuld van de zonde betaald en wordt daarmee 'het Lam van God.' Voor aanvang van de dienst op deze dag luiden er geen kerkklokken uit teken van rouw. Deze dag wordt 'Goed' genoemd, omdat de christenen geloven dat Jezus Christus' vrijwillige dood een teken was, dat God zich om het menselijk lijden bekommerde en het zelf op zich nam.

Stille Zaterdag

Op Stille Zaterdag wordt de tijd dat Jezus in het graf lag herdacht. Zijn ziel was al in het Paradijs maar Hij zou zich in Zijn dood geopenbaard hebben aan de geesten in de hel, om Zijn triomf op de dood en op Satan te tonen. Niet alleen heeft Hij door Zijn dood de levende mensen van hun zonden verlost, maar Hij is ook 'ter helle neergedaald' om de mensen die daar verbleven en die voorafgaand aan Zijn Kruisdood rechtvaardig geworden waren, te bevrijden uit het dodenrijk.

Bij het graf van Jezus waakten Romeinse wachters, om te voorkomen dat Zijn lichaam weggehaald zou worden door de discipelen, die vervolgens zouden kunnen beweren dat Hij herrezen was. Jezus had zijn herrijzenis zelf voorspeld aan zijn volgelingen en daarom werd de opening van zijn graf geblokkeerd door een groot zwart rotsblok en vervolgens verzegeld.

In de nacht van Goede Vrijdag op Stille Zaterdag wordt bij sommige kerken nog steeds een paaswake gehouden. Op Stille Zaterdag, of Paaszaterdag, luiden er geen kerkklokken en de kerk is sober ingericht, zonder versieringen.

Pasen

Met Pasen wordt de wederopstanding van Jezus Christus gevierd. Op de derde dag na Zijn veroordeling en anderhalve dag na Zijn kruisiging is Hij uit de dood herrezen en uit het graf opgestaan.
Heel vroeg op de zondag gingen er vrouwen naar het graf van Jezus om het lichaam te verzorgen. Hij was echter verdwenen en er verschenen engelen die vertelden dat Jezus uit de dood was opgestaan. "Waarom zoekt u de levende onder de doden?," werd aan de vrouwen gevraagd.

Nadat Hij kort daarna verscheen aan Maria Magdalena, gingen de vrouwen naar de discipelen om hun verhaal te vertellen. Petrus en Johannes gingen het eerst bij het graf kijken en Jezus verscheen tegelijkertijd aan twee andere discipelen die het brood braken terwijl ze op weg waren naar Emmaüs. Toen deze discipelen terug waren in Jeruzalem en het de andere volgelingen vertelden, openbaarde Jezus zich in hun midden.

Vanaf dat moment hadden de leerlingen van Jezus nog veertig dagen lang de steun van Zijn aanwezigheid, waarbij Hij hen nog eens uitlegde wat de betekenis was van alles wat Hij gedaan had tijdens zijn leven en zijn openbare optreden.

Hemelvaart

Op de 39e dag na Pasen, dit is de 40e dag ván Pasen, is het Hemelvaartsdag. Dit was het moment dat Jezus terugkeerde naar God, de Vader, om naast hem te regeren. De leerlingen werden alleen achtergelaten, met de belofte van Jezus dat Hij de Geest van God, de Heilige Geest, zou sturen die hen verder zou leiden. Zijn volgelingen gaf Hij de opdracht: "Zoals de Vader Mij heeft uitgezonden, zo zend Ik jullie uit."

Jezus beloofde ook Zijn wederkomst op de Dag des Oordeels, de definitieve openbaring van God aan de mensen en de dag waarop over alle mensen een oordeel wordt geveld. De gelovigen zullen dan in een paradijs op aarde komen te leven waar geen onheil plaatsheeft en het kwaad zal worden vernietigd. Mens en dier zullen in vrede en harmonie samenleven en vervuld zijn van de kennis van de Heer.

Pinksteren

Op de 50e dag van Pasen, tien dagen na Hemelvaart, is het Pinksteren, dan wordt herdacht dat de Heilige Geest over de aarde is uitgestort. Dit betekent dat de Heilige Geest op de apostelen en andere aanwezige gelovigen neerdaalde uit de hemel en hen de kracht zou geven om getuigen van het evangelie te zijn.