Pasen: waarom eten we eigenlijk (chocolade) eieren?

Het is een traditie om met Pasen eieren te eten. Gewone eieren en chocolade eieren. Zijn er kleine kinderen in de buurt, dan worden deze eieren ook nog eens verstopt. Bij goed weer in de tuin. Hardgekookte eieren worden gekleurd en versierd. Maar waar komen deze tradities eigenlijk vandaan? Heeft het met vruchtbaarheid te maken? Of met het einde van de vasten? Of ligt het gewoon aan het leggedrag van de kippen?

Pasen en eieren

Pasen is onlosmakelijk verbonden met eieren. Wie heeft er als kind niet vol spanning zitten wachten tot de Paashaas of de klokken eieren in de tuin kwamen leggen? Wie heeft er niet met zijn mandje door de tuin gelopen om al deze eitjes te gaan zoeken? Wie heeft er met Pasen niet aan een paasbrunch deelgenomen waar alles in het teken van eitjes stond? Pasen en eieren, het is al eeuwenlang een traditie. Maar waarom eet men eigenlijk zo veel (chocolade) eieren met Pasen? En waarom verstoppen we de eitjes (in de tuin)?

Waarom eet men (chocolade) eieren met Pasen?

Er zijn verschillende verklaringen voor het feit dat we eieren eten met Pasen. Je hebt enerzijds de christelijke verklaring, anderzijds een Germaanse verklaring en tenslotte meer down to earth verklaringen.

Christelijke verklaring

Op Paaszondag is Jezus uit de dood opgestaan. Het werd dus opnieuw levend. Het beste symbool voor nieuw leven is een ei. Een andere verklaring is dat het ei symbool staat voor de steen voor de grot waarin Jezus zat. Deze steen werd met Pasen weggerold. Vroeger werden de eieren met Pasen mee naar de mis genomen om gezegend te worden.

De Germaanse verklaring: de godin Ostera

Voor christelijke tijden waren eieren symbool voor nieuw leven en voor de lente. Eieren werden geofferd aan de godin Ostera. Afgeleide hiervan is het Duitse woord voor Pasen, namelijk Ostern.

Meer down to earth verklaringen

Vruchtbaarheid

Pasen is het feest van de vruchtbaarheid. In vroegere tijden werden eieren verstopt op de akkers. Zo hoopte men de akkers vruchtbaarder te maken. Onze traditie om eieren te verstoppen in de tuin zou hier het gevolg van zijn. Alleen hopen we hier niet meer onze tuin vruchtbaarder mee te maken maar willen we alleen maar gelukkige kindergezichtjes zien.

Einde van de vasten

Tijdens de vasten mogen er geen vlees en geen eieren worden gegeten. Mensen die het minder nauw nemen, snoepen wat minder, eten dus bijvoorbeeld geen snoep of chocolade. Met Pasen mag er terug gegeten en gesnoept worden. Tijd om dus al de opgespaarde eieren klaar te maken en te verorberen. En om zich vol te steken met chocolade eieren. Om dezelfde reden worden er met Maria Lichtmis pannenkoeken gebakken. Dit om voor de vasten de eieren op te maken.

Leggedrag van de kippen

Een andere verklaring is volledig in strijd met het voorgaande. Kippen leggen immers niet veel eieren in de winterperiode, ze houden een winterstop. Met het lengen van de dagen en de komst van de lente beginnen de kippen terug te leggen. Na een lange winter was er niet veel meer over van de voorraden. Dus was men heel blij met de eitjes, die de mensen terug kracht moesten geven en moesten helpen herstellen na een lange, uitputtende winter. Gekookt, hard gekookt, in een omelet, als spiegelei, het maakte niet uit. Het was allemaal even lekker en voedzaam.

Wanneer en waarom is men de eieren beginnen kleuren en versieren?

• Voor het verven van eieren vindt men al aanwijzingen in de Middeleeuwen.
• De kippen begonnen terug eieren te leggen in de lente. Dat wilde men vieren en daarom begon men de eieren te versieren.
• In sommige landen van Oost-Europa geeft men elkaar prachtig versierde eieren na de hoogmis op Paasdag.
• Bij ons werd dat het geven van mooie chocolade eieren, bijvoorbeeld aan de gastvrouw wanneer men uitgenodigd is voor een paasbrunch. Trouwens, de chocolade variant werd in de 18de eeuw bedacht door Parijse banketbakkers. In het begin werd het chocolade ei gemaakt in de mal van een echt ei. Eerst waren ze vol, pas later werd een procedé bedacht om ze vanbinnen hol te maken.
• In Rusland maakte juwelier Carl Fabergé prachtig versierde eieren, die later bekend werden onder de naam Fabergé-eieren. De Russische Tsaren gaven deze eieren met Pasen aan hun Tsarina. Nu kan je veel van deze eieren bewonderen in musea. Een Fabergé-ei speelt ook een rol in de Franse film Intouchables met Omar Sy.
• In China heeft men de zogenaamde thee-eieren. Deze eieren zijn prachtig gemarmerd onder de schil. Voor ons zien ze er misschien iets minder smakelijk uit.

Eieren kleuren met natuurlijke middelen

Vroeger werden eieren gekleurd met natuurlijke middelen. Ze werden hardgekookt in water waar groenten, bloemen en fruit aan werd toegevoegd. Omdat het natuurlijke verfstoffen waren, was de kleur veel lichter dan wat men nu bekomt met chemische verfstoffen. Ook eens proberen? Hier zijn enkele trucs. Gebruik witte eieren want hier pakt de kleur beter op (en dat is meteen de reden waarom er met Pasen meer witte eieren dan bruine worden gegeten). Geel bekom je met schillen van een ui, rood bekom je door rode kool of rode biet aan het water toe te voegen, met lindebloesem kleuren je eieren roos en dankzij spinazie worden ze groen. Mooi, eenvoudig, goedkoop en gezonder!