Venetië, bloei, macht, cultuur, MOSE-project in vogelvlucht

Venetië ligt in het noordoosten van Italië en is de hoofdstad van de gelijknamige provincie Venetië. De stad bestaat uit een kleine groep eilanden midden in een groot meer. Dat meer is een lagune (Laguna Veneta). Een lagune is een meer dat vanuit de zeekust landinwaarts is gelegen en slechts door een smalle landtong van de zee (Adriatische zee) is gescheiden. De Laguna Veneta kent naast Venetië nog een aantal eilanden te weten: Burano, Guidecca, Lido, Murano, Pellestrina, San Giorgio Maggiore en Torcello.

Stad Venetië op UNESCO Werelderfgoedlijst

Venetië is vooral wereldwijd bekend om zijn vele wateren en het historische centrum en staat sinds 1987 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Door de vele wateren staat de stad ook bekend als "stad van het water" en "stad van de bruggen". Het oude Venetië is gebouwd op 118 eilandjes die door ongeveer 400 bruggen met elkaar verbonden zijn. De stad bestaat uit zes wijken namelijk: Cannaregio, Castello, Dorsoduro, San Marco, San Polo en Santa Croce

Kunst, cultuur en toerisme

Venetië telt zeer veel kunstwerken en markante gebouwen. De architectuur van de gebouwen vertoont weliswaar een eigen karakter maar er is een groot aantal stijlen in vertegenwoordigd zoals barok, Byzantijns, gotisch, islamitisch, renaissance en romaans. Door de vele kunstwerken en markante gebouwen en ook de bijzondere activiteiten die er plaats vinden, trekt Venetië zeer veel toeristen. De belangrijkste werkgevers zijn daarom ook te vinden in het toerisme en daarnaast ook in de ambachtelijke bedrijven en de culturele en educatieve instellingen. De ambachtelijke bedrijven vervaardigen voornamelijk glas, kant, majolica en souvenirs zoals carnavalsmaskers.

Eerste doge Paolo Lucio Anafesto

De stad heeft een belangrijke rol gespeeld in de wereldgeschiedenis en heeft lange tijd veel macht bezeten. Ook al woonden er al eeuwen mensen ontstonden de eerste grotere nederzettingen pas in de vijfde en zesde eeuw. In het midden van de zevende eeuw kreeg het gebied een eigen leider, de zogeheten doge. De eerste doge was Paolo Lucio Anafesto. Na 810 trad Venetië als een echte staat op en werd een belangrijk handelscentrum tussen oost en west.

Basilica di San Marco en beschermheilige Marcus van Alexandrië

Er is echter pas sprake van een “stad als echte eenheid” in de loop van de negende eeuw wat onder meer kwam door de bouw van meer bruggen tussen de eilandjes. Ook kreeg Venetië toen een eigen beschermheilige, de Heilige Marcus van Alexandrië, die in verband werd gebracht met de evangelist Marcus en begraven ligt op de plek waar zich momenteel de Basilica di San Marco bevindt.

Opkomst en neergang van macht

In de twaalfde eeuw vormde Venetië economisch gezien een steeds grotere bedreiging voor de concurrerende steden Genua en Pisa en raakte de stad betrokken in de strijd om de macht die meer dan honderd jaar duurde. Venetië behield echter een grote macht tot en met de veertiende eeuw. Halfweg de vijftiende eeuw keerde het tij op het moment dat de Turken Constantinopel innamen en van daaruit veel macht uitoefenden. Venetië verloor in die tijd veel havens en eilanden en raakte daardoor in financiële moeilijkheden. Op den duur bleek de republiek te klein ten opzichte van de Europese grootmachten.

Cultureel hoogstaand gebleven

Toch bleef Venetië tot in de achttiende eeuw haar onafhankelijkheid behouden en was in die eeuw wellicht de meest elegante en verfijnde stad van Europa. De stad had toen grote invloed op de kunst, architectuur en literatuur. Uiteindelijk verloor Venetië, na meer dan duizend jaar, haar onafhankelijkheid op 12 mei 1797 toen de stad door Napoleon werd veroverd. Kort daarna werd Venetië onderdeel van het koninkrijk Lombardije-Venetië en in 1861 kwam de stad bij het Italiaanse koninkrijk.

Lagune afsluiten door MOSE-project

Het zo belangrijke water voor Venetië kent soms ook een probleem. Vooral tussen november en februari heeft de stad wel eens te kampen met overstromingen vanuit de Adriatische zee waar de lagune aan grenst. Soms zijn die overstromingen zo hevig dat naast veel ongemak ook veel schade wordt aangericht. Het wegpompen van grondwater, in de twintigste eeuw, is mede oorzaak van die overstromingen. Om die reden is dat vanaf de zestiger jaren verboden. Momenteel wordt gebouwd aan een stormvloedkering waarmee de lagune kan worden afgesloten bij hoog water. Dit project wordt uitgevoerd onder de naam MOSE-project (Modulo Sperimentale Elettromeccanico).

Lees verder

• Schuilgaan in Venetië met een masker tijdens carnaval
• Venetiaans glas uit Murano