Wat gebeurde er in 1974?

1974 was het jaar van de verloren WK finale in West-Duitsland. Ook is 1974 het jaar dat de zeezenders Radio Veronica en Radio Noordzee verboden worden. In de Franse ambassade vindt een gijzelingsactie plaats. De Amerikaanse President Richard Nixon treedt naar aanleiding van het Watergateschandaal af. Abba wint het Eurovisiesongfestival met het lied Waterloo. Ernö Rubik ontwikkelt de “Rubik’s Cube. Wat waren verder de belangrijkste nieuwsfeiten uit het binnen-en buitenland in 1974? Wie waren er succesvol in de sport en in de muziek?

Binnenland

Door het samenvoegen van de gemeenten Assendelft, Koog aan de Zaan, Krommenie, Westzaan, Wormerveer, Zaandam en Zaandijk ontstaat de nieuwe gemeente Zaanstad.

Meesterkraker Aage Meinesz, bekend van zijn thermische lans, ontsnapt uit gevangenis de Blokhuispoort in Leeuwarden. Hij weet met een minisnijbrander de tralies door te branden. Het is voor het eerst dat een gedetineerde ontsnapt, met hulp van buitenaf en zonder geweld te gebruiken.

Doordat uitzenden, vanaf zee, verboden wordt, beëindigen Radio Noordzee en Radio Veronica hun uitzendingen. Het slotprogramma van Radio Veronica word verzorgt door Rob Out. Hij eindigt zijn uitzending met de woorden: “Een periode wordt afgesloten, er sterft iets. Met het afscheid nemen van Veronica sterft ook een beetje de democratie in Nederland. Dat spijt me voor Nederland”. Hierna wordt het Wilhelmus uitgezonden en tot slot de Veronica jingle, welke wordt onderbroken omdat de zender wordt losgekoppeld.

Drie leden van het Japanse Rode Leger bezetten de Franse ambassade in Den Haag en gijzelen het personeel. Het is de eerste grote gijzeling in Nederland. Ze eisen de vrijlating van Yutaka Furuya, die in Frankrijk gevangen wordt gehouden. Vanwege de gijzeling komt de traditionele rijtoer met de Gouden Koets te vervallen. Enkele gegijzelden worden vrijgelaten, nadat een Boeing 707 klaarstaat voor de gijzelnemers. De laatste gegijzelden, inclusief de Franse Ambassadeur, worden vrijgelaten in ruil voor Yutaka Furuya. Uiteindelijk weten de gijzelaars met een Boeing 707 te ontsnappen naar Damascus.

Politiek

Een belangrijke wijziging van de Wegenverkeerswet wordt van kracht, door deze wijziging kan de politie weggebruikers controleren op alcoholgebruik, door middel van een blaaspijpje en een bloedproef.

Het kabinet besluit de Oosterschelde af te sluiten met een half-open (afsluitbare) stormvloedkering, hierdoor wordt de natuur ontzien.

Buitenland

In Heusden-Zolder, komen bij een brand in het Heilige Hartkollege 23 jongens om het leven. Circa 40 jongens weten aan de brand te ontsnappen. Door de brand worden versneld wetten ingevoerd met betrekking tot brandveiligheid.

Bij een vliegtuigongeluk in de buurt van Parijs komen 346 mensen om het leven. Het vliegtuig van Turkish Airlines stort neer, omdat het vrachtluik van het vliegtuig in volle vlucht is opengegaan. Hierdoor ontstaat een groot gat in de passagiersruimte, met een explosieve decompressie als gevolg.

De Verenigde Staten, worden getroffen door een aantal zware tornado’s. Bij de tornado’s komen 319 mensen om het leven en wordt in totaal een schade van 600 miljoen Amerikaanse dollars aangericht.

In Portugal vindt “de Anjerrevolutie” plaats. Legereenheden, welke zijn aangesloten bij het MFA bezetten strategische posities. De revolutie vindt plaats zonder groot militair geweld. De zittende president Marcello Caetano gaat in ballingschap naar Brazilië.

Door Griekenland gesteunde troepen plegen, op Cyprus, een staatsgreep tegen aartsbisschop Makarios. Turkije besluit hierop tot een invasie van het noordelijke deel van het eiland, om het Turkse gedeelte van de bevolking te beschermen. Uiteindelijk wordt er een wapenstilstand overeen gekomen. Ten slotte trekken, onder toeziend oog van de VN, Grieks-Cyprioten naar het Zuiden en Turks-Cyprioten naar het Noorden.

Naar aanleiding van het Watergateschandaal treedt Richard Nixon af als President van de Verenigde Staten. Hij doet dit om een impeachment te voorkomen. Zijn opvolger wordt Gerald Ford. De nieuwe President Ford verleent Nixon gratie.

In Guilford worden, door de IRA, bomaanslagen gepleegd op twee pubs. Hierbij komen vijf mensen om het leven. De “Guilford four” worden gearresteerd voor de aanslag. Vijftien jaar later worden de “Guilford four” vrijgelaten, vanwege een onterechte veroordeling. Een van de veroordeelde overlijdt tijdens zijn gevangenschap.

Vlucht 138 van Martinair vliegt, vlak voor een tussenlanding in Colombo, op een berg. Alle 184 passagiers en de 7 bemanningsleden komen om het leven.

• India wordt het 6e land dat over nucleaire wapens beschikt.
• In Griekenland komt er een eind aan het kolonelsregime.

Financieel economisch

• Na onderhandelingen in Washington, beëindigt de OPEC de olieboycot van enkele westerse landen.
• Door een fusie van twee regionale vliegtuigmaatschappijen, BOAC en BEA ontstaat British Airways.
• Volkswagen start met de productie van de Volkswagen Golf, de Volkswagen Golf moet de Volkswagen Kever op gaan volgen.

De eerste Pepsico fabriek in de Sovjet-Unie wordt geopend, hiermee is Pepsico het eerste grote Amerikaanse bedrijf, dat actief is in de Sovjet-Unie.

In de Verenigde Staten wordt de eerste streepjescode gescand. Het eerste product wat gescand wordt is een pakje kauwgom van Wrigley.

Sport

Voetbal
Feyenoord wint als eerste Nederlandse club de UEFA Cup. In de finale wordt Tottenham Hotspur FC verslagen. In Londen, wordt op White Hart Lane, met 2-2 gelijk gespeeld. De doelpunten voor Feyenoord worden gemaakt door Willem van Hanegem en Theo de Jong. Joop van Daele maakt een eigen doelpunt. In de Kuip wint Feyenoord met 2-0. De doelpunten worden gemaakt door Wim Rijsbergen en Peter Ressel.

Op het WK in West-Duitsland wordt Nederland tweede. In de finale wordt verloren van West-Duitsland met 1-2. Nederland komt in de eerste minuut van de wedstrijd nog wel op voorsprong, door een benutte penalty van Johan Neeskens. Vervolgens maakt Paul Breitner gelijk uit een penalty, waarna Gerd Müller het winnende doelpunt voor de Duitsers maakt.

• Landskampioen over het seizoen 1973/1974 wordt Feyenoord.
• De kampioen van de Eerste Divisie over het seizoen 1973/1974 wordt Excelsior.
• De KNVB Beker wordt gewonnen door PSV.
• De winnaar van de Europacup I is FC Bayern München uit Duitsland.
• De winnaar van de Europacup II is FC Magdeburg uit Duitsland.

Wielrennen

• De winnaar van de Tour de France is de Belg Eddy Merckx
• Fedor den Hertog wordt de beste Nederlander op de zevenentwintigste plek.
• Eddy Merckx wordt ook wereldkampioen wielrennen op de weg.

Schaatsen

• De winnaar van het WK allround schaatsen voor mannen wordt de Noor Sten Stensen.
• Als beste Nederlander eindigt Harm Kuipers op de tweede plaats.
• De Zwitser Franz Krienbühl, start als eerste schaatser ooit met een “skinpak”.
• De winnares van het WK allround schaatsen wordt de Nederlandse Atje Keulen-Deelstra.

Autosport

• Emerson Fittipladi (Brazilië) wordt winnaar van de Formule I. McLaren-Ford wint de constructeurs titel.
• Johnny Rutherford (Verenigde Staten) wint de Indianapolis 500.

Tennis

• Wimbledon wordt gewonnen door:
• Mannen: Jimmy Connors (Verenigde Staten)
• Vrouwen: Chris Evert (Verenigde Staten)
• Zuid-Afrika wint de Davis Cup.

Overig sportnieuws
Het wereldkampioenschap hockey voor vrouwen, wordt voor het eerst georganiseerd. In het Franse Mandelieu worden de Nederlandse vrouwen wereldkampioen, in de finale wordt Argentinië met 1-0 verslagen.

In Kinshasa, Zaïre vindt de “Rumble in the Jungle” plaats. Voor het oog van 60.000 toeschouwers wint Muhammad Ali, door een knock-out in de achtste ronde, van de titelverdediger George Foreman.

Cultuur en Muziek

• Het Rooms-Katholieke dagblad de Tijd gaat verder als weekblad.
• Met “Carrie” wordt het eerste boek van Stephen King gepubliceerd.

De Hongaar Ernö Rubik ontwikkelt de “Rubik’s Cube. Met meer dan 350 miljoen verkochte kubussen, wordt de kubus het best verkochte speelgoed ter wereld.

Het Simplistisch Verbond wordt voor het eerst uitgezonden door de VPRO. De “directeuren” van het Simplistisch Verbond zijn Kees van Kooten en Wim de Bie.

De VARA zendt de Film van Ome Willem voor het eerst uit. Edwin Rutten speelt Ome Willem. Ome Willem wordt in het programma bijgestaan door de Geitenbreiers, onder leiding van de hoofd Geitenbreier (Harry Bannink). Ook worden Q en Q, van Oekels Discohoek en de Stille Kracht voor het eerst uitgezonden op de Nederlandse televisie.

In de Verenigde Staten worden Happy Days, Little House on the prairie en Sons and Daughters voor het eerst uitgezonden.
De BBC start met Ceefax, in eerste instantie heeft Ceefax dertig pagina’s met informatie.

De winnaar van de Gouden Televizier-Ring is Willem Duys van de AVRO.

De Top vijf hits van 1974

1. Rock your baby – George Mccrae
2. Sugar baby love – Rubettes
3. Be my day – The Cats
4. Dyna-mite – Mud
5. Tiger Feet – Mud

De Zweedse groep ABBA wordt, in Stockholm, winnaar van het Eurovisie Songfestival met het lied Waterloo. Nederland wordt derde met Mouth & MacNeal met het lied I see a star.

Winnaars van de Oscars

• The Sting (George Roy Hill) voor beste film.
• George Roy Hill (beste regisseur) voor The Sting.
• Jack Lemmon (mannelijke hoofdrol) voor zijn rol in Save the Tiger.
• Glenda Jackson (vrouwelijke hoofdrol) voor haar rol in A Touch of Class.

Geboren in 1974

• 16 januari: Kate Moss, Brits fotomodel
• 18 januari: Claire Louise Coombs (Echtgenote van Prins Laurent van België)
• 20 januari: Paskal Jakobsen (Nederlands, zanger)
• 28 januari: Ramsey Nasr (Nederlands, dichter en acteur)
• 13 februari: Robbie Williams (Brits, zanger)
• 7 april: Tygo Gernandt (Nederlands acteur)
• 17 april : Victoria Beckham (Brits, zangeres en echtgenote van voetballer David Beckham)
• 28 april: Penélope Cruz (Spaans, actrice)
• 12 juli: Sharon den Adel (Nederlands, zangeres)
• 28 juli: Alexis Tsipras (Grieks, premier)
• 30 juli: Hilary Swank (Amerikaans, actrice)
• 27 september: Lodewijk Asscher (Nederlands, politicus)
• 3 oktober: Marianne Timmer (Nederlands, schaatsster)
• 6 november: Frank Vandenbroucke (Belgisch, wielrenner)
• 11 november: Leonardo DiCaprio (Amerikaans, acteur)

Overleden in 1974

• 08 maart: Wim Sonneveld (Nederlands,Cabaretier)
• 02 april: Georges Pompidou (Frans, President)
• 06 april: Willem Dudok (Nederlands, architect)
• 24 mei: Duke Ellington: Amerikaans (Amerikaans, pianist, componist en orkestleider)
• 01 juli: Juan Perón (Argentijns, President)
• 01 juli: Kick Smit (Nederlands, voetballer)
• 09 juli: Earl Warren (Amerikaans, rechter en politicus)
• 21 juli: Jacob Jongbloed (Nederlands, uitvinder)
• 29 juli: Cass Elliot (Amerikaans, zangeres)
• 26 augustus: Charles Lindbergh (Amerikaans, luchtvaartpionier)
• 09 oktober: Oskar Schindler (Tsjechisch, Industrieel en verzetsstrijder)
• 13 oktober: Ed Sullivan (Amerikaans, tv-presentator)
• 27 oktober: Rudolf Dassler (Duits, ondernemer)
• 23 november: Cornelis Ryan (Amerikaans, journalist en historicus)
• 25 november: U Thant (Birmees, secretaris-generaal van de Verenigde Naties)

Lees verder

• Wat gebeurde er in 1969?
• Wat gebeurde er in 1970?
• Wat gebeurde er in 1971?
• Wat gebeurde er in 1972?
• Wat gebeurde er in 1973?