Aribert Heim, nazi-arts: misdaden van de beul van Mauthausen

Aribert Heim, nazi-arts: misdaden van de beul van Mauthausen Aribert Heim was een van de gruwelijkste nazi-artsen in het Derde Rijk. Zijn naam doet minder een belletje rinkelen dan Josef Mengele, maar ook Heim voerde vreselijke experimenten uit. In Mauthausen ging hij zo driest te werk dat hij ‘Dokter Dood’ en ‘mini-Mengele’ werd genoemd. Hij deed proeven om het pijngevoel en uithoudingsvermogen te onderzoeken en checkte als een echte sadist met zijn chronometer hoelang de patiënt leed tot de dood intrad. Na de oorlog wist hij te ontsnappen en tastte men jarenlang in het duister over zijn verblijfplaats. Uiteindelijk bleek hij ondergedoken onder een valse naam in de Egyptische hoofdstad Caïro, waar hij al in 1992 was overleden. De beul van Mauthausen had de straf voor zijn misdaden ontlopen.

Concentratiekamp Mauthausen, terrein van Aribert Heim / Bron: Gmourits, Flickr (CC BY-2.0)Concentratiekamp Mauthausen, terrein van Aribert Heim / Bron: Gmourits, Flickr (CC BY-2.0)

Levensloop

Jeugd en studies

Heim werd op 28 juni 1914 in Bad Radkersburg in Oostenrijk-Hongarije uit Duitse ouders geboren. Zijn vader was politieman, zijn moeder huisvrouw. Hij ging naar de volksschool. Nadien verhuisde de familie Heim en studeerde hij aan het lyceum in Graz. In 1931 schreef hij zich in aan de Universiteit van Wenen, waar hij aan de faculteit letterkunde zijn certificaat Latijn behaalde en vanaf 1933 medicijnen studeerde. 's Avonds gaf hij bijlessen om zijn studies te kunnen betalen. Hij promoveerde uiteindelijk in januari 1940 tot dokter in Wenen.

Gezin

Hij leerde kort na de oorlog zijn vrouw Freida kennen en kreeg met haar twee zonen. Van de ene is de naam onbekend, de andere heette Rüdiger.

Carrière

In 1938 vond de ‘Anschluss’ plaats: nazi-Duitsland annexeerde Oostenrijk. Vanaf toen werden ook de opleidingen aan universiteiten 'genazificeerd'. Heim werd dus wellicht al tijdens zijn studies beïnvloed door het nazisme. In het voorjaar van 1940, kort na het behalen van zijn artsendiploma, werd Heim lid van de Waffen-SS, waarna hij heel Europa rondreisde en op verschillende plaatsen in het Rijk als legerarts werkte. Hij was actief in Tsjechië, Rusland, Finland, Noorwegen, Frankrijk en nog een paar andere landen.

Fysieke kenmerken

Heim was een opvallende man. Hij was een reus van meer dan 1 meter 90. Bovendien had hij een opvallend V-vormig litteken naast zijn rechtermondhoek.

De misdaden van nazi-arts Aribert Heim in Mauthausen

Mauthausen

In 1941 werd Heim, pas 26 jaar, naar het concentratiekamp Mauthausen gestuurd. Dit kamp lag in Oostenrijk en was vooral een werkkamp. Er waren geen gaskamers zoals in de vernietigingskampen, maar men moest er letterlijk werken en zware dwangarbeid uitvoeren tot men er bij neerviel. De omstandigheden in het kamp waren ronduit slecht. Ziekten en epidemieën teerden er welig. Gewonden werden niet verzorgd en elke dag werden mensen vermoord. Van de naar schatting 200.000 gevangenen in Mauthausen overleefde hooguit de helft.

De beul aan het werk

Heim zou slechts zes weken in Mauthausen werken, maar dat was genoeg om een onuitwisbare indruk na te laten. Hij ging zo wreed te werk dat hij al snel bekend stond als ‘dokter Dood’ en de ‘beul van Mauthausen’. Historici schatten dat minstens 240 personen tijdens die zes weken in Heims operaties en experimenten zijn omgekomen. Een seriemoordenaar in een witte doktersjas dus.

Het kamp Mauthausen leverde een onuitputtelijke voorraad menselijke proefkonijnen. De slachtoffers werden op de operatietafel vastgebonden en aan een of ander krankzinnig experiment uit Heims brein blootgesteld. Heim stond erbij en keek er naar, zijn onafscheidelijke Zeiss-chronometer in de hand om te registreren hoelang de gevangene erover deed om te sterven en hoe pijnlijk of spastisch dat verliep.

Andere voorbeelden van experimenten waren de amputatie van ledematen of de injectie van aardolie of gif rechtstreeks in hart of longen. Mensen redden kwam nooit bij hem op: het enige wat telde was het kamp zo snel mogelijk ontdoen van zoveel mogelijk zieken en werkonbekwamen.

Hij vroeg zich ook af hoelang een mens kon overleven zonder nieren, lever of hart. Om dit te testen verwijderde hij organen, zonder enige narcose en met een duidelijke zin voor sadisme. De slachtoffers waren zich volledig bewust van wat er gebeurde. Hij zag geen enkele reden om patiënten voor operaties en amputaties te verdoven. Heims onderzoek spitste zich immers ook toe op de ontwikkeling van pijnstillers. Hij was erg geïnteresseerd in het menselijk pijngevoel: tegen welke pijnen was het lichaam opgewassen?

Bron: Elianemey, PixabayBron: Elianemey, Pixabay

Schedels als trofee

De beruchtste ingreep van Heim waren zijn 'trofeeën'. Twee Joodse mannen van achttien en twintig jaar vielen ook ten prooi aan Heims experimenten. De nazi-dokter beloofde hen vrijlating uit het kamp. Alleen moesten ze in ruil wel eerst een kleine ingreep ondergaan. De mannen stemden toe.

In werkelijkheid was Heim echter helemaal geen vrijlating van plan. Dit keer verdoofde hij de patiënten voor één keer wel en sneed ze daarna met een mes open om ze te ontleden. Daarna scheidde Heim de hoofden van de romp en liet deze koken tot het vlees was verdwenen. De overige lichaamsdelen gooide hij in het vuur.

Voor het ene hoofd had Heim een nuttige functie bedacht: hij plaatste het op zijn bureau als presse-papier, zodat zijn paperassen niet zouden wegwaaien. Een bevriende nazi kreeg het andere hoofd van Heim cadeau als trofee.

Volgens de geruchten liet hij net als Ilse Koch in Buchenwald ook lampenkappen van de getatoeëerde huid van slachtoffers maken, maar dit werd nooit bewezen.

De beul na de oorlog

Na de oorlog leefde Heim eerst een zorgeloos leventje, tot hij begin jaren zestig van de twintigste eeuw opeens onderdook.

Vrij snel gevat

Al op 15 maart 1945 hadden Amerikaanse soldaten Heim gevangen. Maar vreemd genoeg werd hij vrij snel terug vrijgelaten. Wellicht had dit te maken met de pogingen van Amerikanen en Russen om nazi-wetenschappers in de eigen rangen in te lijven.
Tot 1962 werkte Heim ongestoord als gynaecoloog in Baden-Baden, maar verdween plots van de radar en dook onder. Hij voelde het wellicht warm worden. Zo was Adolf Eichmann in 1960 in Zuid-Amerika door Israëlische agenten opgespoord.

Klopjacht

Heim werd na zijn verdwijning een van de meest gezochte nazi’s ter wereld na Aloïs Brunner, een van de architecten van de Endlösung. Inlichtingendiensten zoals de Israëlische Mossad en organisaties als het Simon Wiesenthal Centrum hielden een klopjacht en probeerden hem op te sporen maar tevergeefs. Heim leek wel van de aardbol verdwenen. Zijn familie beweerde al die tijd dat hij in Zuid-Amerika al jaren geleden aan kanker was gestorven.

Hij werd in de loop der jaren op verschillende plaatsen gesignaleerd. Men meende hem te hebben gezien in Spanje, Uruguay, Chili en Zwitserland. Volgens een in 2007 verschenen boek van een Israëlische ex-commando werd Heim al in 1982 op het eiland Santa Catalina voor de Californische kust vermoord, nadat hij in Canada was opgespoord. Het boek klonk overtuigend, maar staalharde bewijzen waren er niet. In 2008 vermoedde het Simon Wiesenthal Centrum dat Heim in Chili woonde. Men onderzocht het spoor maar van Heim was niets te bekennen.

Heim in Egypte

Nieuw onderzoek

Geboeid door het mysterie van zijn verdwijning gingen de Amerikaanse krant New York Times en de Duitse openbare omroep ZDF in 2009 op onderzoek: wat was er met Heim gebeurd? Was hij nog in leven? Waar bevond hij zich?

Egypte

Uiteindelijk kwam er een doorbraak. Een bij toeval gevonden koffer met persoonlijke documenten van Heim en paperassen over een naturalisatie tot Egyptenaar gaven de doorslag. Heim had al die jaren in de Egyptische hoofdstad Caïro gezeten, waar hij zich in de jaren tachtig van de twintigste eeuw al tot de islam had bekeerd en de valse naam Tarek Hussein Farid had aangenomen.

Tarek Hussein Farid was al in 1992 in Caïro aan de gevolgen van darmkanker gestorven. Het Simon Wiesenthal Centrum bleef dit echter betwijfelen zolang er geen DNA-bewijs was. Nazi-misdadigers hadden al wel vaker geprobeerd zich dood te laten verklaren om aan hun vervolging te ontsnappen. DNA-bewijs zou nooit gevonden worden, maar in september 2012 verklaarde een Duitse rechtbank Aribert Heim officieel dood. De ooit zo beruchte kamparts was aan zijn berechting ontsnapt.

Lees verder

© 2016 - 2024 Karldelauw, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Concentratiekamp MauthausenKamp Mauthausen was een concentratiekamp gelegen in het door Nazi-Duitsland geannexeerde Oostenrijk. In kamp Mauthausen…
recensieRecensie: De Terugkeer van de DansleraarDe terugkeer van de dansleraar is een thriller van Henning Mankell. Maar deze keer niet met de populaire inspecteur Wall…
Odilo Globocnik, de beul van Lublin en zijn misdadenOdilo Globocnik, de beul van Lublin en zijn misdadenOdilo Globocnik is een van de vele bij het grote publiek weinig bekende nazi’s. Het lijkt wel alsof de geschiedenisboeke…
Simon Wiesenthal, de nazi-jagerSimon Wiesenthal, de nazi-jagerSimon Wiesenthal was een erg bekend nazi-jager, hij heeft namelijk enorm veel nazi's opgespoord. Door zijn werk zijn ong…

Meierij van ’s-Hertogenbosch met rivieren Aa en DommelMeierij van ’s-Hertogenbosch met rivieren Aa en DommelNederland kent verschillende landstreken waarvan de namen wel bekend zijn maar waarvan sommigen namen niet vaak worden g…
Churchill en de Boerenoorlog in Zuid-Afrika (1899-1900)Winston Churchill (1874-1965) is vooral bekend als de premier die zijn land, Engeland, met veel charisma leidde tijdens…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: https://en.wikipedia.org/wiki/Aribert_Heim#/media/File:Aribert_Heim.jpg
  • Cymes, M., "Hippocrate aux Enfers. Les médecins des camps de la mort", Editions Stock, 2015
  • Lifton, R.J., "The nazi doctors", Basic Books, 1986
  • Spitz, V., "Doctors from Hell", Sentient Publications, 2005
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Aribert_Heim
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Aribert_Heim
  • http://www.go2war2.nl/artikel/1358/Heim-Aribert.htm
  • https://www.youtube.com/watch?v=oOsiS4MuorY
  • Afbeelding bron 1: Gmourits, Flickr (CC BY-2.0)
  • Afbeelding bron 2: Elianemey, Pixabay
Karldelauw (153 artikelen)
Laatste update: 23-11-2016
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Geschiedenis
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.