Spanje: politieke indeling: de Spaanse grondwet

Met welke grondwet begon de geschiedenis van de Spaanse grondwetten? Wordt de allereerste opgedrongen grondwet door de Napoleontische bezetters gezien als een Spaanse grondwet? Een overzicht van het verloop en ontwikkeling van alle Spaanse grondwetten tot de laatste moderne Spaanse grondwet van 1978 aan toe:

Napoleon

Door de Napoleontische bezetters opgedrongen grondwet van José Bonaparte wordt niet gezien als een daadwerkelijke Spaanse democratische grondwet.

Start geschiedenis van de Spaanse grondwet

Met de “Constitución de Cádiz” in 1812 begon de geschiedenis van de vorming en ontwikkeling van de Spaanse grondwet.

Constitución de Cádiz de 1812, eerste Spaanse grondwet

Voor de eerste Spaanse grondwet was deze grondwet een progressieve grondwet. Met grote uitzondering op de bepalingen over godsdienst. Deze eerste Spaanse grondwet trad slechts in beperkte jaren in werking: 1820 tot 1823 en van 1836 tot 1837.

Estatuto Real: beperkte algemene verkiezingen, Spaanse grondwet uit 1834

Met de “Estatuto Real” van 1834 had Spanje een grondwet dat een afgezwakte versie was van die van “Cádiz”. Deze grondwet bepaalde voor het eerst de mogelijkheid tot beperkte algemene verkiezingen.

Constitución de 1837, Spaanse grondwet uit 1837

Het vervolg op de “Estatuto Real” is de “Constitución de 1837” geworden. Ook deze Spaanse grondwet trof zeer grote vergelijkingen met de Constitucion van Cádiz.

Constitución moderada de 1845, Spaanse grondwet uit 1845

Het vervolg op de “Constitución de 1837! Is de “Constitución moderada van 1845”. Dit was een Spaanse grondwet die aanmerkelijk conservatiever was dan zijn voorgangers.

Constitución de 1869, Spaanse grondwet uit 1869

Het vervolg op de “Constitución moderada de 1845” is de “Constitución de 1869”. Deze Spaanse grondwet was veel progressiever dan zijn voorgangers. Het gaf de Spaanse burger veel meer vrijheid dan ooit te voren.

Constitución de 1874, Spaanse grondwet uit 1874]

Het vervolg van de “Constitución de 1869” zou de federalistische, republikeinse grondwet van 1873 zou zijn geworden. Voordat deze van kracht kon gaan, trad de Constitución van 1874 echter in werking.

Constitución de 1876 van Canovas del Castillo, Spaanse grondwet uit 1876

Het vervolg op de “Constitución de 1874” is de “Constitución de 1876” van Canovas del Castillo geworden. Deze Spaanse grondwet was voornamelijk bedoeld om de conservatieven en de progressieven dichter bij elkaar te brengen en te laten verzoenen. De progressieven vonden deze Canovistische grondwet te conservatief en zorgde uiteindelijk voor een enorme kloof tussen de twee partijen.

Dictatuur van Primo de Rivera 1923-1930

Tijdens de dictatuur van Primo de Rivera (de “voorganger van Franco) slaagde men er niet in een grondwet in werking te krijgen.

Moderne grondwet tijdens de Tweede Republiek 1931

In 1931 werd een nieuwe grondwet, de moderne grondwet van de Tweede Republiek aangenomen.

Spaanse Burgeroorlog 1936 – 1939, grondwet

De grondwet van de Tweede Republiek was in werking tijdens de Spaanse Burgeroorlog alleen op die plaatsen waar de troepen van Franco heerste en overheerste.

Dictatuur van Franco 1936/1939-1975

De “Fuero de los Españoles” tijdens de dictatuur van Franco (1936/1939-1975) kan absoluut niet gezien worden als een daadwerkelijke Spaanse grondwet.

Constitución de 1978, Spaanse grondwet uit 1978

Na de dood van Franco kwam er in 1978 een moderne grondwet, gebaseerd op de wil van de grote meerderheid van het Spaanse volk.

Spaanse feestdag: ”Día de constitución” 6 December

Sinds de Spaanse bevolking op 6 December 1978 bij referendum de nieuwe grondwet aanvaarde, besloot de Spaanse Koning Don Juan Carlos 5 jaar later dat deze dag op 6 December uit te roepen tot feestdag. Sindsdien is 6 December een vrije dag en een feestdag in Spanje.