Antwerpen: Gouden Eeuw, 2de groeifase: 1535-1565

De stad Antwerpen gaat rond 1535 voor de tweede keer groeien na de groeivertraging rond 1520 van de Gouden Eeuw van Antwerpen in de 16de Eeuw. Antwerpen ontpopt zich tot een internationale markt. Er ontstond een commerciele hoogconjunctuur: Antwerpen was een financiele wereldmarkt, een geldmarkt, en de commerciele hoofdstad van Noord West Europa. Tot de 2de groeivertraging en de crisis Antwerpen tijdens de Gouden Eeuw bereikt en definitief een eind maakt aan de Antwerpse wereldmarkt.

Permanente handel in Antwerpen

De internationale handelaren en kooplui wilden niet meer afhankelijk zijn van de Brabantse jaarmarkten in Antwerpen. Deze internationale handelaren hadden grote behoefte om het gehele jaar door handel te drijven in Antwerpen de Scheldestad. Zo ontpopte Antwerpen rond 1535 zich tot een permanenete internationale markt.

Antwerpen: commerciele hoofdstad van Noord West Europa

Halverwege de 16de Eeuw was de stad Antwerpen zonder twijfel DE commerciele hoofdstad van Noord West Europa. Amsterdam volgde Antwerpen op als een ZEER bescheiden 2de handelstad van Noord West Europa. Antwerpen was als handelstad dominant en geen enkele andere stad kwam in de verste verte niet eens in de buurt van de handel en de kracht van Antwerpen.

Handelpartners van Antwerpen tijdens de Gouden Eeuw van Antwerpen

De handel partners van de stad Antwerpen tijdens haar Gouden Eeuw in de 16de Eeuw waren:

• Duitsland,
• Engeland,
• Oostzeegebied,
• Spanje,
• Italie.

Groei van luxe producten en kunstnijverheid

Tijdens de 2de groeifase van de Gouden Eeuw van de stad Antwerpen in de 16de Eeuw groeide de luxe producten en de kunstnijverheid enorm, zoals:

• Suikerraffinaderij,
• Glasblazerij,
• Edelsmederij,
• Zijdeweverij,
• Tapijtweverij,
• Diamantslijperij,
• Antieksnijders (marmer).

Antwerpen: financieel metropool van het westen

De kapitaalmarkt van Antwerpen begint ook te groeien. In 1515 doet Karel V een beroep op de Antwerpse geldmarkt om een kortlopende overheidskrediet te regelen. Antwerpen werd toen voor de Habsburgse politiek steeds belangrijker als financieringscentrum.

Oorzaken ontstaan Antwerpen als financieel metropool van het westen

Er zijn 2 oorzaken waarom Antwerpen als financieel metropool van het Westen tijdens de 2de groeifase van de Gouden Eeuw van Antwerpen zich ontpopt:

1. Expansie van de Zuid-Nederlandse economie,
   

Aanvoer van edelmetaal uit de Nieuwe Wereld.

Beurs van Antwerpen

De enorme groei van Antwerpen tot een financieel metropool in het Westen tijdens de Gouden Eeuw van Antwerpen in de 16de Eeuw, weerspiegelt zich duidelijk in de bouw van een beurs, de beurs van Antwerpen, een beursgebouw in 1531 gebouwd.

Antwerpse geldmarkt in crisis

In 1557 raakt het Habsburger rijk banlroet. De gevolgen waren dusdanig ernstig dat de Antwerpse geldmarkt in een crisis raakte. Vele internationale handelaren, Zuid-Duitse bankiers en Italiaanse kooplieden gingen failliet. De Antwerpse geldmarkt verloor haar dominante positie, die overgenomen werden in de 17de Eeuw door Londen en Amsterdam.

Antwerpen: economische toekomst

Vanaf de jaren ´60 van de 16de Eeuw pakken zich donkere wolken samen boven de economische toekomst van de stad Antwerpen. De Antwerpse geldmarkt hing sterk af van de internationale handelsconjunctuur. Als internationale handel en geldmarkten in die tijd wankelen...

Ernstige crisis op internationaal front

De Antwerpse geldmarkt raakt in een zeer ernstige groeivertraging en ten slotte in een crisis door toedoen op het internationaal front, zoals:

• Handelsbelemmeringen dankzij de zeer slechte relaties tussen Engeland en het Habsburger rijk.
• De Engelse lakenuitvoer werd vanaf 1563 door Elizabeth I uit Antwerpen weggehaald,
• De handelsembargo van Alva (de "ijzeren hertog") tegen de Engelsen van 1568-1573,
• Afsluiting van de exporthavens Brugge en Antwerpen door Spanje.

Genadeslag van de Antwerpse economie in de Gouden Eeuw van de stad Antwerpen van de 16de Eeuw

Problemen intern gaven de Antwerpse economie echter de genadeslag:

• De uitholling van de binnelandse markt door:
1. De stijgende kosten van levensonderhoud, en
• De aantasting van de koopkracht van loontrekkenden.
• De Beeldenstorm,
• Alva´s repressie,
• Ontwrichting van het platteland door:
1. Politieke instabiliteit en door
• Militaire instabiliteit.
• Inneming van de stad Antwerpen in 1585 door de hertog van Parma (Alexander Farnese).

Hiermee kwam de Gouden Eeuw van de stad Antwerpen in de 16de Eeuw tot een eind. Antwerpen zal altijd belangrijk blijven, maar de gloriedagen van de 16de Eeuw zal ze niet meer bereiken.

Lees verder

• Antwerpen: Gouden Eeuw 1490-1530 eerste groeifase