60 jaar Volksrepubliek China

60 jaar Volksrepubliek China Dit jaar bestaat de Volksrepubliek China 60 jaar, een feest dat alleen door genodigden mag worden bijgewoond. Op het Plein van de Hemelse Vrede zal Mao vandaag de festiviteiten gadeslaan, dat wil zeggen; zijn portret zal dat doen op het plein waar hij 1 oktober 1949 de Volksrepubliek China uitriep. De dictator heeft een grote indruk achtergelaten op het land, en zijn naam wordt nog altijd voorzichtig uitgesproken. Waar heeft dit mee te maken en hoe zag de volksrepubliek China er uit? En hoe ging het verder na Mao? Mao is intussen meer dan dertig jaar dood en het China van nu lijkt alle raakvlakken verloren met het China van toen. Maar de geest van de geschiedenis wordt nooit vergeten en op het platteland staat de ooit zo grote dictator nog altijd hoog in het vaandel. Voor hem waren de boeren de hoeksteen van de samenleving, de fundering van de maatschappij. De enige plek waar we Mao nu nog vinden, is op de souvenirs die door de grote steden heen staan uitgestald.

Verdiensten en fouten

De politiek van Mao was gericht op economische vooruitgang en culturele zuivering (of cultureel herstel). Op economisch gebied boekte hij bescheiden vooruitgang, wat vooral te maken had met het einde van de burgeroorlog. De culturele kant kreeg van Mao voorrang; daar lag de prioriteit. Het culturele aspect van zijn politiek accumuleerde echter in de Culturele Revolutie (1966-1976) die aan veel Chinezen het leven kostte. Mao maakte naast zuiveringen ook soms domme fouten; in een landelijke actie tegen de mussen die het graan opvraten, lieten vele duizenden vogels het leven. Met als gevolg één jaar later een insectenplaag en nog minder graan. En tijd van angst en terreur is voor velen de juiste typering voor het leiderschap van Mao, zijn spionnen waren overal en elke dag werden mensen opgepakt. Met of zonder reden.

Ontwikkeling van China

Er zijn weinig landen die een rijkere geschiedenis hebben dan China. De opgravingen hebben vondsten opgeleverd die waarschijnlijk meer dan 4000 jaar oud zijn en de rijkdom van de vele vondsten is moeilijk te overschatten. Denk bijvoorbeeld aan het onlangs tentoongestelde terra cotta leger van de keizer? Maar de meest recente geschiedenis is de periode waarin volgens de meeste Chinezen en wetenschappers is gebeurd. De Volksrepubliek, uitgeroepen dus in 1949, maakte een sterke groei door onder leiding van Mao Tse Dong, ook wel de Grote Roerganger genoemd. Zijn leiderschap, visie en uitstraling verenigde de veelsoortige Chinezen achter één doel en mede door propaganda en terreur wist Mao die eenheid vast te houden. Het ging pas fout toen Mao zich afscheidde van de Sovjet-Unie na de dood van Jozef Stalin in 1953, de Volksrepubliek ging haar eigen weg en zocht isolement op. In dat isolement startte Mao de Culture Revolutie in, met als doel de gehele middenklasse weg te vagen. Tergende hongersnoden, terreur, staatspropaganda en strenge controle werden de kenmerken van het nieuwe beleid.

Na Mao

Deng Xiaoping volgde de in 1976 gestorven Mao op en het beleid veranderde. Het strenge communisme werd voorzichtig losgelaten en Deng zette de deur naar het Westen open. Maar net als in de Sovjet-Unie van Gorbatsjov was hier het vervelende bijgevolg dat de Chinezen uit hun droom van het socialistisch paradijs vielen, aangezien het gras bij de buren aanzienlijk groener was. Dit neveneffect probeerde de regering op te vangen met strikte censuur (ook vandaag de dag nog een bekend fenomeen in China). In 1989 volgde de historische opstand op het Tiananmenplein, een enorm bloedbad waarbij de Chinese Communistische Partij afrekende met alle kritiek (maar niet op de goede manier). Vandaag de dag is volgens schrijfster Zhang Lijia economische ontwikkeling in China goed mogelijk, zolang je je niet mengt in de politiek en bereid bent je mening in te slikken.
© 2010 - 2024 Historia, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
China; Beijing en het plein van de Hemelse VredeHet grootste openbare plein ter wereld ligt in Beijing in China. Het is maar liefst 500 x 800 meter groot en er kunnen 1…
De culturele revolutie en de Rode Gardisten in ChinaDe culturele revolutie en de Rode Gardisten in ChinaDe culturele revolutie van 1966 in China door de Rode Gardisten was bedoeld om een nieuw China op te bouwen. Maar wat wa…
Chinese geschiedenis in vogelvluchtChinezen zijn erg trots op hun land vanwege de lange en rijke geschiedenis. Ze zien zichzelf als onderdeel hiervan en de…
De Culturele Revolutie van Mao ZedongDe Culturele Revolutie van Mao ZedongNa een lange strijd tegen de nationalisten van Chiang Kai-shek had Mao Zedong op 1 oktober 1949 de Volksrepubliek China…

Margaret Sanger kwam op voor ‘baas in eigen buik’Margaret Sanger kwam op voor ‘baas in eigen buik’Margaret Sanger was een Amerikaanse activiste die vocht voor geboortebeperking en gezinsplanning in het begin van de 20s…
Olielampen door de eeuwen heenOlielampen door de eeuwen heenOlie- en vetlampen maken al sinds de prehistorie onderdeel uit van de menselijke huisraad. Tot in de 19de eeuw waren ze…
Historia (50 artikelen)
Laatste update: 15-12-2015
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Geschiedenis
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.