Kroon – statussymbool van de koning en land

De kroon is een van de rijksinsignen. In Nederland heeft de koning wel een kroon maar hij draagt hem niet. De koning niet gekroond, maar ingehuldigd. De kroon is het vorstelijke statussymbool dat op de credenstafel ligt tezamen met de Rijksappel en de Grondwet. De kroon werd door een gerenommeerde juwelier gemaakt, maar is niet volledig van goud en heeft geen waardevolle edelstenen en parels. Het lijkt net echt en bijzonder kostbaar, maar dat valt met de Nederlandse kroon wel mee. Of wat tegen. Da's maar net hoe je het bekijkt.

Het statussymbool van de koning

• Kroon van de koning
• Bonebakker
• Beugelkroon
• Regalia en statussymbool
• Stichting Regalia van het Huis van Oranje

Kroon van de koning

Of de kroon op het hoofd van de koning past of niet, dat maakt in Nederland niet uit. De koning krijgt hem toch niet op zijn hoofd. De kroon ligt tijdens de inhuldiging van de koning als statussymbool naast de Grondwet en de Rijksappel op een rood fluwelen kussen op de credenstafel.

Bladgoud op zilver

De Nederlandse kroon is in 1840 gemaakt van bladgoud op zilver, met een rood fluwelen voering. De edelstenen en parels op de kroon zijn niet echt. Op de top van de kroon prijkt een kleine rijksappel, een wereldbol met een kruis erop. De grote Rijksappel ligt tijdens de inhuldiging ook op een kussen op de credenstafel.

Bonebakker

Amsterdamse juwelier Bonebakker maakte de kroon in 1840 en ontving er 1470 gulden voor. De juwelier is sinds 1792 leverancier van juwelen aan leden van het koninklijk huis. Prins Bernhard kocht er zijn huwelijkscadeau voor Juliana. In 1816 kwam het 419-delig zilveren servies dat Anna Pauwlona en Willem van Oranje van de stad Amsterdam kregen bij Bonebakker vandaan. Het servies staat inmiddels in het Rijksmuseum.

In de kluis

Parel aan Bonebakkers eigen kroon was de opdracht voor het vervaardiging van een koningskroon in 1840. Adrianus Bonebakker leverde de beugelkroon aan Willem II. De kroon komt zelden uit zijn kluis. Bij zes inhuldigingen, die van Willem-Alexander incluis en bij de uitvaart van Emma was hij te zien. De kroon van Willem II was de opvolger van de armoedige koperen kroon van Willem I.

Beugelkroon

De kroon is vervaardigd van verguld zilver, met de techniek van het vuurvergulden. Dit was een giftig werkje waarbij kwikdampen moeten zijn vrijgekomen. De edelstenen, saffieren, smaragden en robijnen, zijn van gekleurd glas en de parels zijn geschilderde balletjes.

Pareltjes

Oorspronkelijk zaten er 78 ijzeren kogeltjes op die met parelmoerverf waren beschilderd. De kogeltjes zijn vervangen door 48 imitatieparels. De 30 overgebleven gaatjes kregen een knopje. Onder de beugels zit een rood fluwelen voering.
Het oorspronkelijke ontwerp van de kroon is in het bezit van juwelier Bonebakker in Amsterdam.

Regalia en statussymbool

De kroon is een van de regalia of rijksinsignen van het Nederlandse koninkrijk.
De regalia zijn:

• Kroon: symbool voer soevereniteit van het koninkrijk en waardigheid van de vorst;
• Rijksbanier: met afbeelding van het rijkswapen;
• Scepter: symbool voor het gezag van de koning;
• Rijkszwaard: symbool voor de macht van de koning;
• Rijksappel: symbool voor het grondgebied van het koninkrijk.

Hoge militairen dragen het rijkszwaard en rijksbanier tijdens de inhuldiging van de nieuwe koning De Nieuwe Kerk binnen. Kroon, scepter en rijksappel liggen op de credenstafel.

Stichting Regalia van het Huis van Oranje

Sinds 1963 zijn de kronen, scepter, rijksappel, rijkszwaard en banier geen privé-bezit meer van koningin of koning. Koningin Juliana bracht de kostbaarheden vol symbiek onder in de Stichting Regalia van het Huis van Oranje. De koningsmantel is ook ondergebracht bij deze stichting, net als familiejuwelen en andere kostbaarheden.

Lees verder

• Troonwisselingsvlag voor Beatrix en Willem-Alexander
• Koningin Beatrix – de troonswisseling
• Koning - Nationaal Comité Inhuldiging en kroningsfeest
• Koning – Oranje-handel
• Boomfeestdag - Koningsboom en Koningslinde voor de Koning