Wat is Djokja zilver?

Djoka zilver is nauwelijks meer bekend in Nederland. Het komt dan ook vanuit de tijd van de overzeese gebiedsdelen van Nederland. Wel erg interessant voor liefhebbers van zilver en kunst.

Djokja zilver

Wist u dat er verschillende zilversoorten zijn? In Europa is de meest gebruikte soort Sterling zilver, met een zilvergehalte van 92,5%. Djokja zilver is een zilversoort met een lager zilvergehalte; hierom mocht het langere tijd dan ook geen zilver genoemd worden. Het bevat een zilvergehalte van meestel ongeveer 80%. Wel zijn er veel afwijkingen bekend, maar tegenwoordig bevatten de meeste artikelen ook een keurmerk, zodat je kunt zien hoe hoog het zilvergehalte in werkelijkheid is.

Wat wordt dan eigenlijk precies bedoeld met Djokja zilver? In feite is dat het zilverwerk gemaakt in Kota Gede (Indonesië) tussen het begin van de 20e eeuw en ongeveer 1970. Het heeft vaak een herkenbaar motief, zoals de lotusfiguur, maar ook veel dierfiguren zijn bekend en bijv. geometrische figuren. De naam Djokja komt van de plaats Djokjakarta op het eiland Java. Het plaatje Kota Gede ligt hier vlakbij. Als techniek wordt het etsen van het zilver belangrijk geacht, iets waar de Europeanen in Indonesië erg dol op waren. Daarnaast gebruikten de zilversmeden een oude regionale techniek: bosseleren; dit is het van binnenuit uithameren van het zilver.

Het zilver werd dus niet alleen vervaardigd voor de inlandse adel, maar ook op steeds grotere schaal voor de Europeanen. Dit leidde tot het vervaardigen van special Europese en zelfs Nederlandse voorwerpen, bijv. de Maggihouder, speciaal gemaakt voor de vierkante vorm van ons Nederlandse Maggiflesje. Ook ging men zilveren eetgerei vervaardigen, waarvan de Nederlandse aardappellepel een goed voorbeeld is.

Het Djokja zilver werd bekender en ontwikkelde zich tot een verzamelcultuur. Onze voormalige Prins Bernhard was zo’n verzamelaar. De mooiste objecten zijn ook wel aan onze koninklijke familie geschonken als staatsgeschenk, zowel voor als na de onafhankelijkheid van Indonesië.

Met enige regelmaat vind je op de veilingsites, zoals Marktplaats of E-bay nog artikelen van Djokja zilver. Omdat het zilvergehalte laag is, zijn de artikelen nu vaak nog betaalbaar. Maar omdat het steeds meer verzameld wordt, stijgen de prijzen. Veel artikelen van Djokja zilver worden nu gezien als objecten met cultuurhistorische waarde en verdwijnen naar musea.