Edward Hopper, Amerikaans realist

Edward Hopper's schilderijen genieten wereldwijde bekendheid vanwege de mix van herkenbaarheid en mysterie, en een fijnzinnig mengsel van afstandelijkheid, onwerkelijkheid en ijskoud realisme. Edward Hopper was een schilder uit de vorige eeuw die Amerika's verveling en eenzaamheid als geen ander kon weergeven.

Een voorzichtig begin

Edward Hopper werd geboren op 22 juli 1882 in Nyack, een klein plaatsje aan de Hudson, noordelijk van New York City. In 1900 bezocht hij de Correspondence School of Illustrating in New York en stapte over naar de New York School of Art in het jaar erop. Hier studeerde hij bij legendarische leraren zoals William Merritt Chase, Robert Henri en Kenneth Hayes Miller. Tussen 1906 en 1910 reisde Hopper naar Europa en werd verliefd op Frankrijk, maar hij keerde er nooit meer terug. In 1913 verhuisde hij naar Greenwich Village, naar een appartement op de bovenste verdieping in Washington Square North. Hier zou hij de rest van zijn leven blijven.

Tot zijn veertigste jaar was Edward's carriere gekenmerkt door teleurstellingen. Hij verkocht slechts een schilderij en was zelden in staat om in gallery tentoonstellingen terecht te komen. Wel was zijn werk als commercieel illustrator verdienstelijk, werk dat hij haatte. Zijn doorbraak kwam in 1923 toen het Brooklyn Museum zijn waterverf werk The Mansard Roof voor honderd dollar opkocht. Het jaar daarna trouwde hij schilderes Josephine Nivison en begon zijn werk met de prominente New Yorkse kunsthandelaar Frank Rehn tentoon te stellen. Solo voorstellingen krikten zijn reputatie op, zijn olieverfdoeken en waterverf schilderijen verkochten goed, en critici bewonderden zijn rustieke realisme, lichtgebruik en boven alles, zijn vermogen om schoonheid te openbaren in de soms kille schilderingen.

Zwerftochten in New York

In 1933 kreeg Hopper in het Museum of Modern Art zijn eerste overzichtstentoonstelling. De tentoonstelling liet vele van zijn werken zien: Victoriaanse huizen, New Yorkse restaurants, automaten, drugstores en bruggen. Ook waren er schilderijen te zien van zijn zomerreizen naar Gloucester, Maine en na 1930, van Truro op Cape Cod. In 1934 bouwden zijn vrouw en hij een huis in Truro waar ze elke zomer verbleven.

Hoewel Edward Hopper doorging met reizen, waren zijn bekendste schilderijen het gevolg van zijn eenzame zwerftochten in New York. Denk aan Early Sunday Morning, dat Greenwich Village winkelfronts vertoont voordat de mensen de straten zouden vullen, en Nighthawks, een schildering van een café in de late avond waar de anonimiteit hoogtij viert.

Surrealisme

Hopper stierf toen hij 84 was, en zijn lange carrière was een blauwdruk van Surrealisme, Abstract expressionisme en Pop Art. Behalve de populariteit van al deze stijlen, werd hij ook persoonlijk gewaardeerd en hooggeacht door critici en het publiek. In 1950 kreeg hij een grootse tentoonstelling in het Whitney Museum en in 1956 kwam hij op de voorpagina van de Time Magazine. In het jaar van zijn dood, 1967, vertegenwoordigde hij de Verenigde Staten in het prestigieuze Sao Paulo Biennal.

Individualiteit en isolement

In 1971 schonk zijn vrouw meer dan drieduizend van zijn werken aan het Whitney Museum. Tot op de dag van vandaag wordt zijn werk beschreven als kalm, stil, sereen, apart en klassiek. De figuren in zijn schilderijen lijken altijd geïsoleerd van de andere personen, vervreemd van hun omgeving. Hopper was een realist die een onwerkelijke psychologische spanning wist te scheppen in zijn werk, een contactloze maatschappij doordrenkt met individualiteit, samen met elkaar maar toch alleen. Zijn levensechte bewerkingen van de realiteit geven een goed beeld van het Amerika in de vorige eeuw, en naast de bijzondere lichteffecten in tal van zijn schilderijen, werd hij ook bewonderd om zijn strakke composities en typerende vormen. Terugkerende thema's in zijn werk zijn buitenkanten van huizen, interieurs, trappen, daken, vuurtorens. De figuratieve kunst staat centraal in zijn werk. De situaties in zijn schilderingen lijken vaak bevroren, alsof het decors zijn uit films. Hopper's bekendste werk is Nighthawks uit 1942. Het harde, elektrische licht is een schril contrast met de zachte avondlucht buiten. De klanten, gezeten op krukken rond de counter, lijken geïsoleerd.

Gas, zijn beroemde schilderij uit 1940 is niet van mindere betekenis. Ook hier portretteert hij zijn view op het stadse leven, de eenzaamheid en verlorenheid. Een keerzijde van het bestaan. Het schilderij toont lege ruimtes, vertegenwoordigd door een verlaten benzinestation naast een lege weg en het scherpe contrast tussen de natuurlijke lichtval in het bos, en het kunstmatige licht dat vanuit het benzinestation komt.

Populariteit Edward Hopper gaat voort

Na zijn overlijden gaat zijn populariteit gestaag voort. In 1980 opende een show in het Whitney Museum of American Art, genaamd Edward Hopper, The Art and the Artist en bezocht Londen, Düsseldorf en Amsterdam, evenals San Francisco en Chicago. De show presenteerde zowel zijn oliedoeken als zijn tekeningen die studie waren voor zijn werk. Dit was het begin van Hopper's populariteit in Europa en zijn wereldwijde reputatie. In 2004 toerde een grote selectie van zijn schilderijen door Europa en ging langs Keulen en Londen. In Londen werd deze expositie de op een na populairste in de hele historie, met 420.000 bezoekers in de drie maanden dat het geopend was. In 2007 werd een tentoonstelling in Boston georganiseerd, gefocust op de periode van Hopper's grootste successen, van ca. 1925 tot de jaren vijftig. De organisatie ligt in handen van the Museum of Fine Arts in Boston, the National Gallery of Art in Washington, the Art Institute of Chicago en is gesponsord door Booz Allen Hamilton.

Er is bijna niemand die niet op een of andere manier wordt geboeid door de aparte schoonheid van zijn nog altijd zeer geliefde schilderwerk.

"If you could say it in words there would be no reason to paint." ~ Edward Hopper