Maria ten hemelopneming van Rubens

Maria ten hemelopneming van Rubens Johannes del Rio, deken van het kapittel gaf de opdracht aan Pieter Paul Rubens in 1619 om een schilderij te ontwerpen voor het altaar. Pas in 1625-1626 was de Maria ten hemelopneming klaar. De levendige en heldere kleuren en de krachtige dynamiek zorgen voor een zeer mooie compositie.
Bron: Peter Paul Rubens, Wikimedia Commons (Publiek domein)Bron: Peter Paul Rubens, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Eerste analyse

We kunnen duidelijk herkenbare ontwerpen zien dus spreken we van figuratieve kunst. Het is geschilderd met olieverf waarmee Rubens gebruik heeft gemaakt van fijne zachte penselen om het zo getailleerd mogelijk te maken. Het geheel is aangebracht op canvas. Rubens heeft geschilderd in dunne lagen waardoor het oppervlak vlak en egaal wordt, dit is de zien in o.a. de kledij. Ook kunnen we in de kledij de duidelijke overgang van kleuren zien, de nadruk ligt dus op de kleuren en dan spreken we van picturaal. Als geometrische basisvorm valt de driehoek die door Maria wordt gevormd onmiddellijk op. Een omgekeerde driehoek kan je zien in de engelen (engelen komen ook voor in ‘De val van de opstandige engelen’ van Frans Floris (1554)) en de wolk waar de engelen in zitten. Rubens heeft de mensen onderaan dicht bij elkaar geplakt waardoor het oplichtende middendeel nog meer zou opvallen, doordat ze zo dicht bij elkaar staan is er ook weinig sprake van perspectief onderaan het schilderij .

Kleuren

De donkere kleuren aan de onderkant beelden het aardse, realistische uit, waardoor de belangrijkste persoon, Maria, op de voorgrond komt. De verticale lijnen onderaan geven een hoogtestreving, de diagonale lijnen die de engelen vormen roepen daarentegen eerder een onrustig gevoel op. Het licht van de zon is misschien wel een natuurlijke lichtbron maar schijnt wel eerder op een onrealistische wijze. Het wit van Maria’s kleed trekt meteen al de aandacht, bij de mensen zijn het vooral primaire kleuren (rood en blauw) die overheersen, met deze witte kleur contrasteert hij met het warme rood. Toch is er in het witte kleed enige schijn van blauw die de symboliek van trouw wil uitdrukken. Omdat hij dus meerdere kleuren gebruikt is dit een polychroom schilderij.

Bron: Peter Paul Rubens, Wikimedia Commons (Publiek domein)Bron: Peter Paul Rubens, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Barok

Net zoals de kruisafname (geschilderd in 1611 door Rubens in opdracht van de Kolveniersgilde) is het schilderij geschilderd in de Barok stijl. Er is veel actie en dynamiek te zien zoals bij de mensen en de engelen. Het schilderij heeft ingewikkelde composities: het gaat diagonaal, verticaal, piramidaal. De mensen worden met sterke gevoelens en hevige gebaren afgebeeld. Ook het contrast met de kleuren wekt een dramatisch effect op.

Gevoelswaarde

Maria wordt centraal en imposant afgebeeld wat er voor zorgt dat we bewondering krijgen voor de grootsheid van Maria. Ook het contrast met de warme kleuren onderaan het schilderij en koude kleuren bovenaan, net zoals het symbolisch contrast tussen het aardse en het hemelse, is een goede manier om de aandacht te scheppen. Dit schilderij en eigenlijk de meeste schilderijen van Rubens (bijvoorbeeld ook de Kruisoprichting, gemaakt in 1611 en oorspronkelijk vervaardigd voor de Sint-Walburgiskerk) zijn zo gedetailleerd dat je je niet kan vervelen en dat je er wel uren naar kan kijken. Het lijkt of je steeds iets nieuws ontdekt, iets wat je nog niet eerder hebt gezien. De bewondering voor Maria van de mensen lijkt het schilderij wel tot leven te wekken, dit bewijst hoe goed de emoties van de mensen zijn nagebootst.
© 2012 - 2024 Mvg2011, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Het leven van Peter Paul Rubens als Vlaamse barokschilderOp verschillende gebieden wordt wel eens gesproken over de grote drie of de grote vier. Dikwijls gaat dat over literatuu…
Pieter - Paul Rubens: van schilder tot diplomaatPieter - Paul Rubens: van schilder tot diplomaatRubens was een schilder die hield van naakte voluptueuze lichamen en hiermee in de 17e eeuw een plaatsje veroverde in he…
De Onbevlekte Ontvangenis en de Tenhemelopneming van MariaDe Onbevlekte Ontvangenis en de Tenhemelopneming van MariaOp 15 augustus wordt in katholieke landen de Tenhemelopneming van Maria gevierd, in België en Italië is het zelfs een vr…
De medewerkers van RubensIn zijn atelier stelde Peter Paul Rubens heel wat schilders tewerk. Zij hielpen hem om de talrijke bestellingen op tijd…

1912: Bezoekers verward op eerste expositie moderne kunst1912: Bezoekers verward op eerste expositie moderne kunst100 Jaar geleden, in 1912 werd een van de meest invloedrijke tentoonstellingen van moderne kunst georganiseerd: Sonderbu…
De renaissance: veranderingen in kunst en architectuurDe renaissance is na de klassieke oudheid de belangrijkse bloeiperiode in de Italiaanse kunst en architectuur. Welke ver…
Bronnen en referenties
  • Folder van de O.L.V.-Kathedraal Antwerpen
  • Bouwstenen van de schilderkunst: CD-ROM Kunst&Co
  • http://artikelen.foobie.nl/kunst/meesterstukken-de-kruisafneming-van-rubens/
  • PAPEIANS, C., Barok van Lodenwijk XIV tot 1789, Brussel, 1998, p. 152
  • http://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisoprichting_%28Rubens%29
  • http://www.vlaamsekunstcollectie.be/collection.aspx?p=0848cab7-2776-4648-9003-25957707491a&inv=112
  • Afbeelding bron 1: Peter Paul Rubens, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 2: Peter Paul Rubens, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Mvg2011 (27 artikelen)
Gepubliceerd: 23-08-2012
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Kunst
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.