Thor of Donar, dondergod uit de Noorse mythologie

Thor of Donar, dondergod uit de Noorse mythologie Thor, Thonger of Donar is een belangrijke god in de Noorse mythologie. Hij is de zoon van Odin en Jörd en staat vooral bekend als dondergod. Thor rijdt in zijn wagen getrokken door twee magische bokken langs de hemel en brengt donder met zijn hamer. Zijn hamer Mjöllnir komt na een worp vanzelf bij hem terug. Daarbij mist de hamer nooit zijn doel, meestal een reus. Thor is terug te vinden in onze cultuur, namelijk in de naam donderdag, die naar hem is vernoemt.

Namen

In de Noorse mythologie heeft (vrijwel) ieder personage en iedere plek meerdere benamingen. Zo ook Thor. Thor werd in het Fries Tonger genoemd, en in het Oudnoors Þórr. Bij de Westgermanen stond hij bekend onder de naam Donar.

Familie

Volgens sommige verhalen is Thor de zoon van de oppergod Odin en de reuzin Jörd, een personificatie van de aarde. Hij is getrouwd met Sif, waarover weinig bekend is. Samen hebben ze een dochter, Thrud. Thor zou de reuzin Járnsaxa als maîtresse hebben. Het haar heeft hij twee zonen, Magni en Modi (letterlijk vertaald ‘boos’ en ‘sterk’).

Dondergod

Thor in zijn wagen, voortgetrokken door Tandgniostr en Tandgrisnir / Bron: Ludwig Pietsch (1824-1911), Wikimedia Commons (Publiek domein)Thor in zijn wagen, voortgetrokken door Tandgniostr en Tandgrisnir / Bron: Ludwig Pietsch (1824-1911), Wikimedia Commons (Publiek domein)
Thor was de Dondergod in de Noorse mythologie. Hij zou door de lucht rijden op een wagen, getrokken door de bokken Tandgniostr en Tandgrisnir. Deze bokken hebben de bijzondere eigenschap dat zij – nadat ze gegeten zijn – weer tot leven kunnen komen. Als Thor de dieren opeen en de botten weer in hun vel legt, kan bij met zijn hamer de dieren de volgende ochtend weer tot leven brengen. Wanneer Thor langs de hemel reed op zijn wagen wierp hij zijn hamer soms. Zo ontstond de donder en bliksem. Ook wanneer Thor vocht met zijn hamer, veroorzaakte dat noodweer.

Het maken van Thors hamer / Bron: Elmer Boyd Smith (1860 - 1943), Wikimedia Commons (Publiek domein)Het maken van Thors hamer / Bron: Elmer Boyd Smith (1860 - 1943), Wikimedia Commons (Publiek domein)

De hamer Mjöllnir

De hamer Mjöllnir staat ook wel bekend onder de namen Mjölnir en Mjollnir. Deze namen betekenen letterlijk ‘dat wat slaat’ en slaan op wat de hamer doet. Het is de magische hamer van Thor, vervaardigt door de dwergen. Deze hamer heeft een aantal bijzonder eigenschappen. Zo mist hij zijn doel nooit en keert hij terug naar Thors hand nadat deze hem gegooid heeft. Thor gebruikte dit wapen veelvuldig in zijn strijd tegen de vorstreuzen.
De hamer zou de bliksem veroorzaken, maar had nog meer symbolische betekenissen. Hij werd regelmatig als amulet om de hals gedragen. Deze amuletten, die bescherming moesten bieden, kunnen gezien worden als de Noorse variant van het kruisje dat door christenen wordt gedragen. Dit idee wordt versterkt doordat er in de overgangstijd naar het christendom in Scandinavië amuletten zijn gevonden die zowel als hamer als als kruis kunnen worden gezien.

Vijanden

Thors hamer als amulet / Bron: Publiek domein, Wikimedia Commons (PD)Thors hamer als amulet / Bron: Publiek domein, Wikimedia Commons (PD)
Thor staat – behalve om het onweer – vooral bekend als vijand van de vorstreuzen. Hij gaat actief naar hen opzoek, om ze te vernietigen met zijn hamer. Bij voorkeur verbrijzelde hij hun schedels. Een andere vijand van Thor is de wereldslang (Midgardslang of Jormungandr). Deze zal hij tijdens de Ragnarok, de eindstrijd tussen de goden en de reuzen, vernietigen. Zelf zal hij sterven door het gif van deze slang.

Verering

Thor werd op verschillende manieren vereerd. Zoals al eerder gezegd droegen sommige mensen een amulet met zijn hamer, als bescherming. Verder werden er beelden van hem gebouwd en in tempels werden hem dierenoffers gebracht.

Donderdag

Zoals al te vermoeden valt, is Donderdag afgeleid van de naam van deze god.
© 2010 - 2024 Info_lisa, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Midgard, de wereld van de mensenMidgard, de wereld van de mensenMidgard is de middelste van de negen werelden in de Noorse mythologie. Al deze werelden zijn verbonden door de levensboo…
Jotunheim, de wereld van de JotunJotunheim, de wereld van de JotunJotunheim of Jötunheim of Jötenheimr is in de Noorse mythologie de wereld waarin de Jotun leven. Jotun zijn ijsreuzen (o…
Muspelheim, de wereld van de ThurzenMuspelheim is in de Noorse mythologie één van de negen werelden die verbonden worden door de levensboom Yggdrasill. Musp…
Na de dood volgens de Noorse mythologieIn de Noorse mythologie zijn verschillende plaatsen waar overleden mensen naartoe zouden gaan. De bekendste hiervan zijn…

Het mysterie rond de Egyptische farao’s en de doodHet mysterie rond de Egyptische farao’s en de doodDe Egyptenaren staan bekend om hun deskundigheid in het bouwen van gigantische graftombes in de vorm van piramiden. Daar…
Loki, vuurgod en probleemmakerLoki is misschien wel de meest mysterieuze figuur uit de Noorse mythologie. Het is een reus, die zich bij de asen (goden…
Bronnen en referenties
Info_lisa (253 artikelen)
Laatste update: 12-08-2010
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Mythologie
Bronnen en referenties: 5
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.