Hitlers kopstukken: Albert Speer

Hij was de lijfarchitect en een vertrouweling van Hitler. Hij was er echter ook voor verantwoordelijk dat de Tweede Wereldoorlog 2 jaar langer zou duren. En in die periode zijn de meeste slachtoffers gevallen. Men zag hem dan ook als een van de hoofdverdachten tijdens het proces in Neurenberg. Hij kreeg echter maar 20 jaar celstraf en niet de doodstraf.

Zijn leven tot 1942

Albert Speer werd op 19 maart 1905 geboren in Mannheim. Hij groeide op in een beschermd milieu van een goed burgerlijk gezin. Hij wilde net als zijn vader en grootvader, architect worden. Om dit te bereiken studeerde hij in de jaren ’20 aan de Technische Hogescholen van Karlsruhe, München en Berlijn. In Berlijn studeerde hij af. Hij was tussen 1927 en 1930 assistent van professor Tessenow, die doceerde op de Hogeschool in Berlijn.

Hij kwam voor het eerst in aanraking met Hitler en diens partij in 1931. Hij woonde een bijeenkomst bij van de NSDAP en Hitler was daar de spreker. Hij raakte zo onder de indruk van Hitler, dat hij zich inschreef als lid van de NSDAP. Hij ging koeriersdiensten voor de partij doen, omdat hij over een auto beschikte. Maar in februari 1932 raakte hij zijn baan kwijt. Hij vertrok daarom naar zijn geboorteplaats Mannheim, samen met zijn vrouw. Hij hoopte daar een baan te vinden. Uiteindelijk kreeg hij via een kennis van de NSDAP een verbouwingsopdracht.

Speer ontmoette Hitler pas toen Hilter al kanselier was. Ze kwamen elkaar steeds vaker tegen bij bouwprojecten en op den duur werd Speer uitgenodigd om een keer samen met de Führer te dineren. De band tussen de twee werd sterker werd, vroeg Hitler of Speer in de buurt van de Oberslazberg kwam wonen. Hitler had in Speer een medekunstenaar gevonden. Het gebeurde vaak dat Hitler samen met Speer bouwtekeningen en ideeën doornamen.

In 1934 kreeg Speer zijn eerste grote bouwopdracht van Hitler. In Neurenberg moest een gigantisch complex gebouwd worden voor de jaarlijks terugkerende partijdagen. Het gehele complex besloeg 16,5 vierkante kilometer.

Op 30 januari 1937 kreeg Speer de grootste bouwopdracht van Hitler. Hij moest binnen 15 jaar Berlijn ombouwen tot een representatief monument van ‘imperiale grootheid’ passend bij het Duizendjarige Rijk. Berlijn moest alle andere hoofdsteden van Europa overtreffen. Het moest te vergelijken zijn met grote steden uit de oudheid zoals Babylon en het oude Rome. Door deze opdracht werd hij benoemd tot staatssecretaris en kreeg hij teven de titel : Inspecteur-generaal voor de nieuwe vorming van de rijkshoofdstad.

Zijn leven na 1942

Zijn carrière maakte een echter een omslag in 1942. De toenmalige minister van Bewapening en Munitie, Todt, verongelukte en Hitler zocht haastig naar een betrouwbare opvolger. Hij vond deze opvolger in zijn lijfarchitect Speer. Speer nam in februari 1942 het roer over. Zijn eerste stap was het centraliseren van de gehele bewapeningsindustrie. De Wehrmacht kreeg voortaan absolute voorrang bij de uitvoering van opdrachten. Zijn ministerie bepaalde voortaan welke bedrijven deze opdrachten mochten uitvoeren en welke productiemethoden aangewend moesten worden.
Het plan Speer bleek te werken, want in de eerste maanden na zijn aantreden steeg de productie van wapens en munitie met 60%. Daarna werd de productie van de tanks en vliegtuigen aangepakt. Ook hier bleek Speers plan te werken, want het aantal geproduceerde tanks steeg met 25% en het aantal geproduceerde vliegtuigen steeg zelfs met 60%. En dit allemaal terwijl het personeelsbestand maar steeg met 30%. Het plan had vooral succes, omdat Speer gebruik maakte van mensen die vakbekwaam waren en het niet liet afhangen van of ze lid waren de NSDAP.

Maar na het keerpunt in de oorlog ( Stalingrad, 1943), kwam er een grote druk op de Duitse bewapeningsindustrie te liggen. Echter het plan van Speer bleek nu zeer effectief te zijn. Ondanks de steeds vaker voorkomende bombardementen van de geallieerden op de industrie steeg de productie. De productie bereikte in de zomer van 1944 haar hoogtepunt. Echter toen gingen de geallieerden steeds gerichter bombarderen en legde de Duitse industrie snel aan banden.

In deze periode ontstond er een tekort aan arbeiders in de fabrieken. Daarom bedacht Speer een plan om arbeiders uit Frankrijk, België en Nederland, goederen te laten produceren voor de Duitse bevolking. Zo kon de Duitse industrie zich volledig richten op het produceren van wapens. Dit plan bracht echter meer nadelen, dan voordelen met zich mee. Omdat tewerkstelling verplicht werd, doken er duizenden arbeiders onder of arbeiders saboteerden het productieproces.

Op 24 april 1945 ontmoette Speer Hitler voor het laatst. Hij had openlijk gesproken over dat de oorlog verloren was en Hitler was hier zeer ontstemd over. Hij liet Speer echter gaan.

Tijdens het proces in Neurenberg werd hij veroordeeld tot 20 jaar cel. In oktober 1966 werd hij vrijgelaten uit de Spandau-gevangenis. Hij woonde tot zijn dood in Heidelberg. Hij stierf echter in Londen. Op 1 september 1981 was hij in Londen voor een radio-interview met de BBC. Hij voelde zich op een bepaald moment niet goed en zakte in elkaar. Hij had een hartaanval en stierf in een ziekenhuis in Londen.