WO II - 1. Chamberlain: Hitler wil vrede

De Tweede Wereldoorlog. Hitler zoekt steeds de grenzen op, zowel in Oostenrijk als in Tsjechië. Waarom wordt hij niet tot stoppen gebracht door de Fransen en Engelsen?

Annexatie van Oostenrijk

Februari 1938, Berlijn. Nu z’n buitenlandbeleid succes heeft en zijn strijdmacht almaar groeit zet Hitler z’n zinnen op uitbreiding van zijn Reich. Zijn Duitsland vindt hij, moet heel Duitssprekend Europa omvatten. Oostenrijk is het eerste land dat hij wil annexeren. Hitler denkt verder dan de gemeenschappelijke cultuur. Het Oostenrijkse ijzer en hout zijn cruciaal voor de groei van z’n leger. En Oostenrijk vormt een strategische bondgenoot met z’n bondgenoot in het zuiden, Italië. Mussolini heeft z’n bezwaren tegen de annexatie van Oostenrijk ingeslikt. Om de Oostenrijkers te onderwerpen gebruikt Hitler dezelfde tactieken als in eigen land. Hij bewapent pro-nazi groeperingen en bevordert onrust en onenigheid. Dan zet hij kanselier Von Schuschnigg onder druk de Duitsers ongehinderd z’n land te laten binnenrijden. Als ze voor de grens staan treed Schuschnigg af. Op 11 maart neemt de Duitse minister Seyss-Inquart het over als Kanselier. Meteen laat hij het Duitse leger Oostenrijk binnenrukken. Op 12 maart marcheren de Duitse troepen door de straten van Wenen. De enthousiaste Oostenrijkers zijn zich inmiddels Duitsers gaan voelen. Alom juichende mensen en nazivlaggen en overal klinkt het ‘Heil Hitler’. De vreugde wordt snel getemperd door de brute nazi werkelijkheid. Net als in Duitsland worden de joden, communisten en andere ‘ongewenste’ het doelwit van Hitlers volgelingen. Ze verdwijnen in groten getale naar concentratiekampen in Duitsland. Na de militarisering van het Rijnland pakt ook deze gok goed uit. De Britten en Fransen protesteren tegen de annexatie maar doen niets.

Hitler richt zich op Tsjecho-Slowakije

Hitler verzekert ze krachtig dat zijn territoriale wensen zijn vervuld en dat het offer van Oostenrijk een garantie is voor vrede. Tegelijkertijd richt hij z’n aandacht op Tsjecho-Slowakije en Sudetenland. Sudetenland, aan de Tsjechische grens met Duitsland wordt vooral bevolkt door Duitsers. De sterke Tsjechische verdedigingslinie valt Hitler liever niet aan. Weer wendt hij raciale en intimiderende tactieken aan om z’n doel te bereiken. Hij vertelt de Britse premier Chamberlain dat hij zelfbeschikking wil voor de Duitse sudeten en een eind wil maken aan de mishandeling van Duitse minderheden.

Wat doen de andere leiders

Chamberlain wil vooral geen oorlog en haalt de Franse premier Daladier over Hitlers annexatie van Sudetenland toe te staan. Onder grote druk gezet geeft Praag toe aan de eisen van Hitler. Chamberlain meldt dit aan Hitler en die verhoogt de inzet. Hij wil dat 8 miljoen Tsjechen verhuizen ter wille van 250.000 Duitsers. Met achterlating van al hun militaire en agrarische bezittingen. Chamberlain weigert woedend. Oorlog lijkt nu onvermijdelijk. De Tsjechen mobiliseren en de Britse vloot bereidt zich voor op oorlog. Op 19 maart praten Chamberlain en Daladier met Hitler en Mussolini in een laatste poging om oorlog te voorkomen. Er is geen Tsjechische vertegenwoordiger bij en Chamberlain en Daladier geven Hitler z’n zin om oorlog te vermijden. Chamberlain legt de verheugde Britten uit dat het akkoord vrede betekent. ‘Hedenochtend heb ik opnieuw gepraat met de Duitse kanselier Herr Hitler. En dit papier draagt zijn handtekening en de mijne. Het gisteren ondertekende akkoord en het Brits-Duitse marineakkoord symboliseren de wens van onze volkeren om nooit meer oorlog te voeren met elkaar’. De meeste Britten zijn blij dat er geen oorlog komt maar sommigen achten de knieval gevaarlijk en onverstandig. Onder hen Winston Churchill en voormalig minister Anthony Eden. ‘Hem nu tegenhouden is minder kostbaar dan wachten tot z’n macht nog groter is. Dit is voor Hitler het bewijs dat het westen de confrontatie niet aandurft’.

Lees verder

• WO II - 2. De Amerikaanse legeropbouw
• WO II - 3. Japan: invasie in China en spanning met Amerika