Jane Austen, negentiende eeuwse Engelse schrijfster

Ze leidde een teruggetrokken leven in het 19-eeuwse Engeland. Het was deze setting waarin Jane Austen haar beroemdste werken schreef. Liefdesverhalen waarin zij met een scherpzinnigheid, ironie en humor de Engelse society subtiel en haarfijn blootlegt. In haar romans spelen de motieven van het huwelijk, te weten de liefde, financiële zekerheid en sociale status een belangrijke rol. Jane Austen schreef in totaal zeven boeken, met Pride & Prejudice als haar bekendste werk en Mr Darcy een van de meest geliefde helden. Het maakt haar nog altijd een van de meest gerenommeerde auteurs van Engeland. It is a truth universally acknowledged, that a single man in possession of a good fortune, must be in want of a wife’,
uit Pride & Prejudice, geschreven door Jane Austen (1813)

Biografie

Jane Austen werd als zevende kind van een Engelse geestelijke geboren op 16 december 1775 in Steventon, Engeland. Na zijn pensioen verhuisden ze naar Bath. Nadat haar vader overleed, trokken zij, haar moeder en haar zus Cassandra zich uiteindelijk in 1809 terug in Chawton. Ziekte (vermoedelijk de ziekte van Addison) bracht Jane Austen naar Winchester waar ze op 8 juli 1817 op 41-jarige leeftijd overleed.

Becoming Jane

Gaan haar verhalen allemaal over de liefde, zelf is ze nooit getrouwd geweest. De verfilming van haar leven in ‘Becoming Jane’ volgt de biografie van Jon Spence (Becoming Jane Austen, 2003) waarin hij uiteenzet dat Jane Austen op 20-jarige leeftijd Tom Lefroy ontmoette en hiermee haar eigen romance beleefde. Hij was een arme Ierse rechtenstudent uit Londen. In 1798 vertrok hij echter terug naar Ierland. In deze tijd schreef zij Pride and Prejudice, Sense and Sensibility en ving ze aan met Northern Abbey. Na 1798 duurde het tien jaar voor ze weer een roman schreef.

Schrijfster

Gedurende haar leven heeft ze vier boeken gepubliceerd. Geen van allen onder haar eigen naam, al werd algauw voor het publiek duidelijk dat zij de schrijfster was. Deze werken, Sense and Sensibility, Pride and Prejudice, Mansfield Park en Emma, waren enorm populair. Postuum verschenen: Northanger Abbey en Persuasion, begeleid met een persoonlijke noot van haar broer, Henry Austen, waarin hij officieel bevestigt dat Jane Austen de schrijfster is.

Lijst van haar werken

• Sense and Sensibility (Verstand en Gevoel)
• Pride and Prejudice (Trots en Vooroordeel)
• Mansfield Park
• Emma
• Northanger Abbey
• Persuasion (Overtuiging)
• Lady Susan
• The Watsons (niet afgemaakt)
• Sandition (niet afgemaakt)

In een notendop haar belangrijkste werken.

Sense & Sensibility (1811 gepubliceerd)

Deze roman vertelt het verhaal van twee huwbare zussen, Elinor Dashwood en haar jongere zus Marianne. Waar Elinor op haar verstand afgaat, volgt Marianne haar gevoel.

Pride and Prejudice (1813)

In Pride & Prejudice leren de zusjes Bennet dat er maar een doel is in het leven en dat is het vinden van een echtgenoot. Als blijkt dat er twee vooraanstaande en rijke vrijgezelle heren en een heel legerregiment voor de zomer in hun omgeving neerstrijken, zijn ze allemaal een stap dichter bij hun doel. Trots en vooroordelen zorgen echter voor de nodige complicaties in de weg naar het huwelijk.

Emma (1815)

Emma is de verwende dochter van een rijke weduwnaar. Haar bemoeizucht en manipulatief gedrag brengen haar in een aantal lastige situaties waardoor ze tot inkeer komt en de liefde vindt in Mr. Knightly.

Jane Austen op een bankbiljet

Sinds 2017 staat Jane Austen afgebeeld op een Engels bankbiljet van tien pond.

"Het nieuwe 10 pondbiljet viert het werk van Jane Austen. Haar romans hebben een universele aantrekkingskracht en spreken vandaag even krachtig aan als toen ze voor het eerst verschenen", zei het hoofd van de centrale bank, Mark Carney."*

Maar waar Jane Austen ruim 200 jaar geleden haar werk niet onder haar eigen naam publiceerde en dit deed onder de naam van haar broer, zorgde de plaatsing van een vrouw op een bankbiljet anno 2017 nog altijd voor de nodige controverse. Twee van de vrouwen die destijds Jane Austen naar voren schoven als suggestie voor het bankbiljet, journaliste Caroline Criado-Perez en kamerlid Stella Creasy, konden toen nog niet bevroedden dat dit aanleiding zou geven tot een storm aan online boosheid, beledigingen, haatcomments en zelfs doodsbedreigingen. Het leidde zelfs tot een veroordeling wegens online misbruik van Caroline Criado-Perez.

"Maar tegenover alle haat en angst die er bestaat voor vrouwen die publieke ruimte innemen, hebben we een kleine overwinning behaald", zei Criado-Perez*

Met de afbeelding op het bankbiljet is er nog wel de kleine kwestie van het citaat.

"I declare after all there is no enjoyment like reading!"

Veel Jane Austen-fans vinden dat dit citaat ongelukkig is, juist omdat het citaat in 'Pride & Prejudice' ironisch was bedoeld. Het betekende het tegenovergestelde van wat er werd gezegd. De ironie van Jane Austen maakt dit misschien wel weer ironisch.

Lees verder

• Jane Austen: haar romans en haar leven verfilmd
• Jane Austen’s Pride and Prejudice: kort samengevat
• Een samenvatting van Jane Austen's Persuasion / Overtuiging
• Verhalen geïnspireerd op de romans van Jane Austen
• Jane Austen’s roman Mansfield Park samengevat