Hoe, waarom en wanneer vieren Joden Toe Bisjwat?

De 15de Sjewat is de viering van het nieuwe jaar voor de bomen. Een Joodse feestdag dat Toe Bisjwat wordt genoemd. Dit is vooral een landbouwfeest dat in de laatste decennia sinds Joden zich weer als landbouwers in Israël vestigden, sterk in betekenis is toegenomen. Het brengt de nauwe band tussen de Joden in de diaspora met de bodem van het Land Israël tot uitdrukking. Op maandag 25 januari 2024 wordt Toe Bisjwat gevierd.

• Cyclus
• Vier maanden
• Voorschriften en gebruiken

Cyclus

Volgens de Bijbelse wet is er een zevenjarige agrarische cyclus die afgesloten wordt met het Sjabbatsjaar. Toen de Heilige Tempel in Jeruzalen stond werden boeren vereist in het eerste, tweede, vierde en vijfde jaar van deze cyclus een tiende van hun opbrengst te scheiden en op te eten in Jeruzalem. Deze tiende wordt Maaser Sheni genoemd, de Tweede Tiende, omdat het een toevoeging is aan de tien procent dat gegeven wordt aan de Leviet. Op het derde en zesde jaar van de cyclus, gaven ze, in plaats van de eigenaars die de Maaser Sheni in Jeruzalem eten, deze tweede tiende aan de armen die werden toegestaan het te consumeren overal waar zij dit wilden.

Vier maanden

Het duurt ongeveer vier maanden voor de regen van het nieuwe jaar om de grond en de bomen van vocht te voorzien en vruchten voort te brengen (op het sjabbatsjaar worden geen tienden gescheiden. Alle opbrengst dat groeit gedurende dit jaar heeft geen eigenaar en iedereen is vrij het te nemen).

Het was daarom van vitaal belang om te bepalen wanneer het nieuwe jaar begon voor de opbrengst. Onze rabbijnen bepaalden dat een vrucht dat bloeide vóór de 15de Sjewat opbrengst is van het vorige jaar. Als het daarna bloeit is het opbrengst van het 'nieuwe jaar' (ter vergelijking, granen, groenten en peulvruchten hebben hetzelfde nieuwe jaar als mensen, de 1ste Tishrei). Waarom is dit zo? In het Middelllandse Zeegebied begint het regenseizoen met het festival van Soekot. Het duurt ongeveer vier maanden (van de 15de Tishrei tot de 15de Shevat) voor de regen van het nieuwe jaar de grond en de bomen doordrengt en fruit produceren. Al het fruit dat daarvoor bloeit zijn een produkt van de regens van het vorige jaar en worden getiend samen met de kroppen van het vorige jaar.

Hoewel deze dag het nieuwjaar voor de bomen is, hechten we speciale betekenis aan deze feestdag omdat "de mens (vergeleken wordt met) de boom van het veld" (Deuteronomium 20:19). Door cultivering van sterke wortelen -geloof en toewijding aan God- produceren we vele vruchten -tora en mitswot.

Voorschriften en gebruiken

Op deze dag is het de gewoonte fruit te verorberen waarmee het Heilige Land wordt geprezen (Deuteronomium 8:8): olijven, dadels, druiven en granaatappels. Als je deze vruchten voor de eerste keer proeft dit seizoen, denk eraan de Schehechejanoe zegen te reciteren (een zegen gereciteerd op vreugdevolle gelegenheden waarbij God wordt bedankt voor deze situatie te bereiken. Deze zegen wordt gereciteerd voor de standaard 'Ha'etz' zegen gereciteerd op fruit). In Israël is dit de Boomplantdag, waarop schoolkinderen met hun onderwijzers in groepen naar buiten trekken, om er jonge boompjes te planten.

Dankzij de feestelijke aard van deze dag laten we de Tachanoen secties (petities voor vergeven en opbiechten) weg uit de gebeden.