Hoe, waarom en wanneer vieren Joden Poeriem (lotenfeest)?

Het Joodse Poeriem (lotenfeest) is een feest ter herdenking van de bevrijding van de Joden in Perzië uit de handen van Haman in het midden van de 4de eeuw voor de gewone jaartelling (356). Haman, de vizier van koning Achashverosh, wilde alle Joden vernietigen. Een beschrijving van deze gebeurtenis staat in het Bijbelboek Esther. Op zondag 24 maart 2024 wordt Poeriem gevierd.

• Poeriem-moppen
• Geschiedenis
• Datum
• Benaming
• Gebruiken
• Poeriem - recepten

Poeriem-moppen

Waarom is Poeriem de beste vakantie voor een astronaut?
Omdat je daar de hele tijd in een masker rondloopt!

Waarom is Poeriem de beste vakantie voor een tandarts?
Omdat het de enige vakantie is waarbij je wordt aangemoedigd om te ratelen!

Geschiedenis

Haman was de premier van de Perzische koning Achashverosh. Haman was woedend dat de Jood Mordechai niet voor hem wilde buigen. Hij zei tegen Achashverosh: "één volk verspreid over de provinciën van uw rijk, die wetten hebben die verschillen van alle andere volkeren, mogen niet langer bestaan." Hamans decreet was de fysieke vernietiging van elke Jood in het Perzische rijk dat zich uitbreidde van India tot Ethiopië. Mordechai verzamelde 22.000 Joodse kinderen met wie hij bad en Torastudie deed om Gods genade te krijgen. Hij vroeg ook aan zijn nicht koningin Esther om beroep aan te tekenen bij de koning. Met gevaar voor eigen leven vroeg Esther aan Achashverosh om Haman op te hangen en een tweede decreet uit te vaardigen dat de Joden zichzelf mochten verdedigen tegen degenen die hen wilden vernietigen.

Op 13 Adar -de dag geselecteerd door Hamans poer (lot)- werden talloze gevechten gevoerd in het hele rijk tussen de Joden en degenen die het decreet van Haman wilden uitvoeren. De volgende dag, 14 Adar, werd een dag van feest vanwege de Joodse overwinning. In de ommuurde stad Sjoesjan ging de strijd nog voort en werd de overwinning op 15 Adar gevierd. Mordechai en Eshter stelde daarop het Poeriemfeest in op 15 Adar in de ommuurde steden en 14 Adar in de steden zonder muur.

De dag voor Poeriem wordt de 'vastendag van Esther' genoemd ter herinnering aan het vasten van Esther en haar volk toen zij God baden om redding van Hamans decreet.

Datum

Poeriem wordt op de 14 Adar gevierd. In Jeruzalem wordt het op 15 Adar (Poeriem Sjoesjan) gevierd. Op Poeriem Sjoesjan moesten de Joden zich in de Perzische stad Sjoesjan verdedigen op 14 Adar, zodat hun verlossing pas op 15 Adar kon worden gevierd.

Benaming

'Poer' betekent 'lot'. De naam hangt samen met de snode plannen van Haman die door middel van loten de dag wilde bepalen waarop de Joden vernietigd konden worden.

Gebruiken

In synagoge

Zowel tijden de avond- als de ochtenddienst wordt het Boek Esther (Megillat Esther) volgens een melodie gereciteerd. Tijdens het uitspraken van de naam Haman maken de kinderen lawaai met rateltjes (gragger) om zo hun afkeer te uiten tegen deze aartsvijand van de Joden. Het Boek Esther wordt voorgelezen uit een perkamenten handgeschreven rol. Deze bestaat uit vele uitvoeringen.

In het gezin

Op deze feestdag wordt vooral voor kinderen een feest gegeven. De kinderen verkleden zich als figuren uit het Boek Esther of als figuren die op dit moment populair zijn. Er worden speciale maaltijden gehouden en er wordt voedsel verzonden (misjloach manot), zowel aan armen als aan vrienden, kennissen en buren. De maaltijden worden meestal door de verklede kinderen gebracht.

Poeriem kent geen plechtigheden en komt daarom een beetje overeen met carnaval. Bij Poeriem hoort ook een speciaal gebak (kiesjeliesj), ook wel Hamansoren genoemd. Het is dun deeg dat in een pan met olie wordt gebakken en waarbij zij omkrullen. Vandaar de naam Hamansoren. Het gebak wordt met poedersuiker bestrooid.

Poeriem - recepten

Poeriem is een vrolijk Joods feest vooral voor de kinderen. Bij een feest horen ook allerlei lekkernijen.

Cake

Ingrediënten

• 250 gram halfzoete chocolade
• 1/2 kop gesmolten margarine
• 3/4 kop bruine suiker
• 2 eieren
• 3/4 theelepel vanille
• 3/4 kop noten
• 1/2 kop meel
• 1 theelepel bakpoeder
• 1/4 confectie suiker

Bereiding
Snijdt de chocolade in kleine stukken. Mix in een schaal de margarine, bruine suiker, eieren en vanille. Voeg geleidelijk de noten, de chocolade, het meel en het bakpoeder toe. Roer het goed. Giet het beslag in een glazen schaal. Stop voor 6 minuten in de magnetron. Laat het helemaal afkoelen voordat je het aansnijdt. Besprenkel de bovenkant met confectie suiker.

Corn Flakes

Ingrediënten

• 1 kop siroop
• 1 kop pindakaas
• 1 kop suiker
• 5 koppen Corn Flakes
• 125 gram halfzoete chocolade

Bereiding
Stop de siroop, pindakaas en suiker in een middelgrote pan en laat het koken. Haal het van het vuur af en voeg de Corn Flakes toe. Mix het goed. Schenk het in een middelgrote pan. Smelt de chocolade en giet het over de Corn Flakes. Snijdt het in vierkanten.

Hamansoren

Ingrediënten

• 4 eieren
• 1 kop suiker
• 1/2 kop olie
• Citroensap en citroenschil
• 1 theelepel vanille
• 5 koppen meel
• 2 theelepels bakpoeder
• 1 ei
• gelei voor het opvullen

Bereiding
Voorverwarm de oven tot 350 graden. Breek de eieren en pak het suiker. Voeg de vijf volgende ingrediënten toe en meng het goed. Verdeel het deeg in vier stukken. Rol het uit op een bemeelde oppervlakte tot een halve centimeter dikte en snijdt met een kopje cirkel uit. Vul elke deel op het gelei en stop ze in een oliepan. Smeer ze in met de eieren. Bak ze voor 20 minuten.

Popcorn

Ingrediënten

• 1 eetlepel margarine
• 1 kop suiker
• 1 kop siroop
• 10 koppen gepopte popcorn
• 1 kop gezoute pinda's

Bereiding
Stop de margarine, suiker en siroop in een middelgrote pan. Zet het op het vuur tot het kookt. Haal het van het vuur af. Giet het over de popcorn, voeg pinda's toe en meng het goed. Laat het afkoelen. Was je handen met koud water en maak balletjes.

Bete'avon! Eet smakelijk!