Maneki Neko, ofwel de gelukskat uit Japan

Maneki Neko. Zo heet het bijzondere kattenbeeldje uit Japan. De kat wenkt naar je door zijn voorpoot omhoog te houden. Voor veel Japanners is Maneki Neko een talisman, een geluksbrenger. Een talisman die er in verschillende vormen en kleuren is vol met betekenis en symbolie voor geluk, voorspoed, geld en rijkdom. Volgens Japanse ondernemers trekt Maneki Neko ook bezoekers aan. Het is dan ook niet voor niets dat je in veel Japanse winkels en restaurants direct wordt begroet door een Maneki Neko. Soms beweegt zelfs het pootje.

Maneki Neko brengt geluk in Japan

De wenkende kat

Geen Japans restaurant, winkel of ander bedrijf of instelling en thuis is compleet zonder Maneki Neko bij de ingang, in de etalage, bij de deur of in de hoek. Voor veel Japanners is deze kat een geluksbrenger. De kat staat symbool voor allerlei soorten geluk en komt in allerlei soorten voor.

Wat betekent Maneki Neko?

Maneki Neko betekent wenkende of lonkende kat. Het wenken doet de kat door middel van een omhooggehouden voorpoot, zijn palm naar voren. Dit is voor Japanners namelijk het teken voor wenken. Voor de westerse cultuur is het andersom. De geluksbrenger is vaak van porselein, maar bestaat ook vaak uit andere materialen en komt ook in vele andere vormen en soorten voor, van keramieken spaarpotten tot plastic sleutelhangers. Houdt de kat zijn rechtervoorpoot omhoog, dan brengt hij naar verluid geluk en geld. Reden waarom hij vaak in de vorm van een spaarpot wordt gemaakt. Wenkt hij juist met zijn linkervoorpoot, dan trekt hij hiermee klanten, goede zaken en bezoekers. Soms houdt Maneki Neko beide voorpoten omhoog. Dit zou huis en bedrijf beschermen.

Maneki Neko in verschillende kleuren met verschillende betekenissen

Maneki Neko komt in verschillende kleuren voor.

• De gevlekte kat is het meest populair, omdat van deze kat gezegd wordt dat dit de gelukkigste kat is.
• Een witte versie staat voor puurheid en positiviteit en brengt naast geluk ook vreugde.
• Een zwarte maneki neko kat beschermt tegen het kwaad.
• Daarnaast kan de wenkende kat ook bijvoorbeeld van goud zijn, voor nog meer rijkdom,
• Een roze Maneki Neko staat voor vriendschap, liefde.
• Een blauwe kat staat voor een goede gezondheid
• En ook de rode Maneki Neko heeft te maken met gezondheid, om te beschermen en behoeden voor ziektes.
• De groene maneki neko brengt je succes tijdens je studie.

Symboliek bij Maneki Neko

Maneki Neko, wat heb je vast en wat draag je bij je?

Maneki Neko draagt vaak een slab en een bel. Deze accessoires staan in Japan voor rijkdom en materieel overvloed. Ze verwijzen naar alle waarschijnlijkheid naar de Edo periode (1603 - 1868), het begin van de vroege moderne periode van Japan. Daarnaast heeft de kat vaak een munt bij zich, een Koban. Dit is een gouden munteenheid uit de Edo tijd wat een fortuin waard was. Soms heeft de Maneki Neko ook een karper vast. De karper staat symbool voor kracht, dapperheid en vastberadenheid. Ook kan het symbool staan voor overvloed en geluk.

Legendes en verhalen over de oorsprong van Maneki Neko

Japanse geschiedenis

Er zijn vele legendes en verhalen over de oorsprong van Maneki Neko. Sommigen gaan terug naar de Edo periode; andere vehalen dateren de herkomst van Maneki Neko rond de tweede helft van de 19e eeuw (Meji periode). Een advertentie uit 1902 toont in ieder geval dat Maneki Neko toen al erg populair was.

De kat van de Gotokuji tempel en de storm

Een van de meest bekende legendes is die van de kat van de Gotokuji tempel. De arme priester van de tempel zorgde voor zijn kat, Tama. Op een stormachtige dag zat Tama buiten de tempel zich schoon te likken toen een rijke landheer onder de boom naast de tempel zich schuil hield voor de storm. Op dat moment zag de landheer Tama zitten. Hij zag de kat naar hem wenken en gefascineerd liep hij op de kat af. Op dat moment sloeg de bliksem in de boom. Ternauwernood aan de dood ontsnapt, rende de landheer de tempel in dankbaar voor de kat en de priester en beloonde hen met cadeaus en verspreidde zijn verhaal. De tempel kreeg meer en meer bezoekers en werd weer welvarend. Vandaag de dag staat deze tempel vol Maneki Neko’s en worden er vooral veel katten begraven. De Gotokuji tempel staat in Setagaya, in West Tokyo.

De kat die geisha van een slang redde

Een andere legende gaat over een geisha. Een wat gruwelijk verhaal over een kat van een geisha die aan de kimono van de geisha krabte en krabte, net zolang tot de geisha boos werd en uit woedde het dier onthoofde, waarna de kop van de kat omhoog naar het plafond vloog en een slang raakte en doodbeet. Deze slang stond zelf net op het punt de geisha te bijten. De geisha liet een kattenbeeldje maken ter nagedachtenis. En hiermee zou dit eerste maneki neko beeldje zijn geweest.