Chaim (Herman Harold) Potok

Chaim Potok bracht in zijn romans de orthodox joodse wereld op een prachtige manier tot leven. De schrijver was zelf uit dit milieu afkomstig en schreef duidelijk met kennis van zaken.

Jeugd

Herman Harold Potok werd op 17 februarie 1929 geboren in Brooklyn, New York. Hij kreeg de Hebreeuwse naam Chaim Tvzi. Potok was de zoon van Poolse migranten, die zelf nauwe banden met de Hasidische joden onderhielden. Hij groeide op in een orthodox joods milieu en ging naar 'yeshiva's', joodse scholen, waar de grootste nadruk lag op de studie van de Talmud. Deze achtergrond zou later de inspiratie zijn voor veel van zijn werk.

Brideshead Revisited

Als tiener hield Potok erg van lezen en het boek 'Brideshead Revisited' van Evelyn Waugh maakte dusdanige indruk op hem, dat hij zelf besloot om schrijver te worden. Hij hield ook van tekenen en schilderen, maar deze liefhebberijen vonden geen voedingsbodem in het milieu waar hij in leefde. Het schrijven van fictie werd ook niet met gejuich ontvangen, kunst in het algemeen werd gezien als een verspilling van tijd, tijd die beter gebruikt zou kunnen worden om te studeren. In zijn vrije tijd begon Potok de grote Amerikaanse en Engelse schrijvers te lezen, Hemingway, Dickens, Twain. Tegelijkertijd begon hij afstand te nemen van het orthodoxe milieu, hij voelde dat dat niet samen kon gaan met zijn liefde voor literatuur. Potok omarmde het conservatieve jodendom, een minder beperkende vorm van religie, toen hij op de universiteit zat.

Studie en Werk

Hij studeerde Engelse literatuur en behaalde zijn Masters' degree in Hebreeuwse literatuur. Tegelijkertijd ontving hij zijn rabbijnse wijding. In zijn functie als conservatieve rabbijn vertrok hij naar Korea van 1955 tot 1957, waar hij zijn geloofsgenoten bijstond in de oorlog waar de VS in verwikkeld waren. Hij werd redacteur van het tijdschrift 'Conservative Judaism'. Later bracht Potok een jaar in Israël door waar hij aan zijn promotie werkte. In 1965 promoveerde hij in de filosofie aan de universiteit van Pennsylvania. Vervolgens werd hij redacteur van de Jewish Publication Society of America.

Schrijver

In 1967 verscheen de eerste roman van Potok en zijn meest bekende werk 'The Chosen' (vertaald als 'De Uitverkorene'). Het boek vertelt het verhaal van twee vrienden, de uit het Hasidische milieu afkomstige Danny Reuvers en de uit een meer gematigd milieu afkomstige Reuven Malter. Met dit boek vestigde Potok meteen een naam voor zichzelf. Critici prezen het boek vanwege de levendige beschrijving van het Hasidische milieu. Anderen zagen het verhaal als een allegorie op het overleven van het Jodendom. Twee jaar later werd het verhaal vervolgd met 'De belofte'. In 1972 verscheen 'Mijn naam is Asher Lev', een verhaal waar opnieuw het Hasidische Jodendom in centraal staat. De hoofdpersoon wil graag kunstenaar worden en dit leidt tot conflicten met zijn familie en het milieu waaruit hij afkomstig is. Dit boek kreeg ook een vervolg, in 1990 met 'The Gift of Asher Lev'. Ook in andere romans bleef het conflict tussen religieuze en seculiere gevoelens de hoofdrol spelen. Een ander belangrijk thema wat steeds terugkeert is de relatie tussen vader en zoon. Ook schreef hij 'Wanderings: History of the Jews'. In 1981 werd 'The chosen' verfilmd.

Sovjet Unie

Potok was werkzaam als bezoekend professor aan verschillende universiteiten. Hij woonde voor verschillende jaren in Israël, een land waar hij veel van hield. Ook was hij lid van de 'Soviet Jewry beweging'. Zijn interesse voor de joden in de voormalige Sovjet Unie leidde tot de familiekroniek 'The gates of November'. Op 23 juli 2002 twee stierf hij aan kanker in een buitenwijk van Philadelphia.

Bibliografie

• 1964-1969 Jewish ethics (14 delen)
• 1967 The chosen, Uitverkoren
• 1969 The promise, De belofte
• 1972 My name is Asher Lev, Mijn naam is Asjer Lev
• 1975 In the beginning, In den beginne
• 1975 The Jew confronts himself in American literature
• 1978 Wanderings: History of the Jews, Omzwervingen: De geschiedenis van het Joodse volk
• 1981 The book of lights, Het boek van het licht
• 1985 Ethical living for a modern world
• 1985 Davita's harp, Davita's harp
• 1986 Theo Tobiasse
• 1990 The gift of Asher Lev
• 1992 I am the clay
• 1993 The tree of here
• 1993 The canal, Het kanaal
• 1994 The sky of now
• 1996 The gates of November: Chronicles of the Slepak family, De familie Slepak
• 1998 Zebra and other stories
• 1999 Isaac Stern: My first 79 years (with Isaac Stern), Isaac Stern: Mijn eerste 79 jaar
• 2001 Old men at midnight, Oude mannen om middernacht
• 2001 Conversations with Chaim Potok (editor Daniel Walden)
• 2002 Spark notes: The chosen