Kerstkransen - Kerstkrans zelf maken - kerstdecoratie kerst

Hoe kun je een kerstkrans zelf maken en waarom wordt een kerstkrans aan de deur gehangen? Wat is de herkomst van deze traditie met Kerstmis? Lees over de Romeinse symbolische betekenis van de kerstkrans -een gezondheidswens geschenk- in de Klassieke Oudheid en ook de christelijke symbolische betekenis van hulst, maretak en klimop. Welke materialen heb je nodig voor een kerstkrans en wat is een goede werkwijze om deze kerstdecoratie te knutselen?

Oorsprong kerstdecoratie - Waarom hangt de kerstkrans aan de deur?

Herkomst en traditie van de kerstkrans

Reeds in de Klassieke Oudheid werd de kerstkrans gebruikt in de zogenaamde midwinterperiode. Een traditioneel gebruik bij de Nieuwjaarsvieringen -van 31 december tot 4 januari- in het oude Rome was de uitwisseling van geschenken, met name takken van groenblijvende bomen.

Kerstkrans aan de deur, een gezondheidsgeschenk

De takken van groenblijvende bomen werden strenae genoemd, vernoemd naar de Godin van de gezondheid: Strenia. Het schenken van takken stond voor de Romeinen symbool voor het toewensen van gezondheid. Deze kransen werden vervolgens aan de deur gehangen om te laten zien dat men dit als geschenk had gekregen en om de kans op een goede gezondheid te vergroten. Deze Romeinse ceremonie schreef eigenlijk min of meer voor dat je alleen maar een kerstkrans aan de voordeur mocht ophangen, indien je deze had gekregen.

Christelijke traditie kerstkrans

Later in de geschiedenis werd het een christelijk gebruik om een kerstkrans aan de deur te hangen, voor een periode van 12 dagen. Men geloofde dat de cirkelvormige krans kwade geesten, boze heksen en duivels af zou schrikken en uit de woning zou weren. Klimop (Hedera), hulst en maretak behoorden destijds tot het kerstgroen van de kerstkrans en hadden een symbolische betekenis:

• Klimop stond (al eeuwenlang) symbool voor de komende lente en moest het wintergevoel uit de woning verdrijven.
• Maretak stond symbool voor mystieke krachten -toegekend door de Keltische druïden- en zou geluk in huis brengen. Door de Kerk werd echter het gebruik van maretak verboden, daar het als Heidens ritueel bestempeld werd en hulst werd de vervanger van maretak.
• Hulst met zijn scherpe bladerpunten stond symbool voor de doornen kroon en de rode bessen voor de bloeddruppels van Jezus gedurende de kruisiging.

Kerstdecoratie

Hoewel menigeen de symbolische betekenis niet (meer) kent, wordt hulst vaak en nog steeds traditioneel in Kerststukjes verwerkt en ook de kerstkrans is -als Kerstdecoratie of Kerstversiering- een traditioneel onderdeel van de Kerstviering gebleven. De kerstkrans wordt veelal als welkom voor de gasten aan de deur gehangen en is in de loop der tijd het symbool geworden voor het aankondigen dat de feestdagen op komst zijn oftewel voor de deur staan.

Symbolisch cadeau

Een kerstkrans is niet alleen visueel een mooie kerstdecoratie, maar heeft tevens een mooie symbolische waarde om aan iemand te geven als cadeau, daar je iemand -volgens de oude traditie- een goede gezondheid toewenst!

Kerstkransen van banket

Een kerstkrans kan niet alleen van takken gemaakt worden en ter versiering dienen, je kunt ook een eetbare kerstkrans maken, lekker met amandelspijs.

Verschillende materialen voor een kerstkrans: wintergroen en versiering

Je kunt een decoratieve kerstkrans maken van diverse materialen, van zuiver natuurlijk materiaal of ook van allerlei decoratieve plastic of stoffen figuurtjes; wat je zelf het mooiste vindt (zie ook tips onderaan), zoals:

• Allerlei wintergroen uit je tuin, zoals bijvoorbeeld takjes van een palmboompje, taxus, buxus, conifeer, liguster, jeneverbes, prunus of laurierkers. Of kruidige, geurige takjes rozemarijn of tijm e.d.
• Ook kun je takjes, hulst, dennentakjes of Kerstboomtakken bij de bloemist, plantenzaak of een tuincentrum kopen
• Verdere decoraties voor de kerstkrans -zoals dennenappels, eikels, kastanjes etc.- kun je ook in de vrije natuur vinden
• Noten, zoals walnoten en allerlei (kunst)bessen en gedroogd fruit (zie Adventskrans Zelf Maken) zijn ook mooi om te gebruiken
• Voor kerstkransen kun je buiten het traditionele kerstgroen ook bijzondere groensoorten gebruiken zoals bijvoorbeeld eucalyptus, laurier, berken en groen wat je zelf mooi vindt of -ook belangrijk- lekker vindt ruiken

Buiten natuurlijk materiaal kun je natuurlijk ook andere kerstdecoraties of kerstfiguurtjes in de krans verwerken, zoals kleine kerstballetjes of kerstmannetjes en dergelijke kerstversieringen. Verdere versiersels zoals satijnen lint, zijden strik, gouddraad, zilverdraad voor een klassieke kerstkrans. Maar je kunt ook andere materialen gebruiken als veertjes e.d. of een strakke uitvoering zonder tierelantijnen. Wat je zelf het mooiste vindt!

Benodigde materialen om een kerstkrans te maken

• Diverse takjes, wintergroen van diverse tuinplanten (zie boven)
• Basisvorm van ijzerdraad, kippengaas of een strokrans
• Snoeischaar voor de takjes en Kniptang voor het ijzerdraad
• Dun ijzerdraad of groen binddraad (voor de tuin) en eventueel dun koperdraad
• Kerstversieringen als dennenappels, noten en andere versierselen (zie boven)
• Circa 1,5 tot 2 meter lint

Voorbereiding kerstkrans
Maak eerst een ronde basisvorm -kransvorm- van ijzerdraad en bekleedt deze met mos of stro. Je kunt een strokrans ook kant en klaar kopen in de meeste plantencentra, in een bloemenwinkel of hobbywinkel.

Je kunt het groen, de takjes, het beste in kleine plukjes van gelijke grootte klaarleggen, voordat je aan de krans begint. Knip takjes van ca. 10 tot 20 cm.

Structuur kerstkrans maken

Bevestig de plukjes dicht tegen de ring en laat ze elkaar een beetje overlappen. Bind elk plukje met draad vast. Kijk tijdens het binden of de krans er gelijkmatig en vol uit gaat zien. Laat de achterkant van de kerstkrans vrij, zodat deze later mooi vlak hangt of ligt.

Hangende of liggende krans

Een kerstkrans hoeft niet perse te hangen. De kerstkrans kan ook zeer decoratief zijn op een mooi gedekte kersttafel. Je kunt bijvoorbeeld ook kerstfiguren, kerstballen, een schaaltje met kerstchocola of kerstkransjes (koekjes), een kandelaar of waxinelichtjes (goed afschermen tegen brandgevaar!) en dergelijke binnen de ringvorm in het midden plaatsen.

Kerstkrans zelf maken - stap voor stap werkwijze

Hieronder wordt stap voor stap beschreven hoe je de kerstkrans maakt (met een strokrans basisvorm).

Stap 1 - draad wikkelen
Wikkel de draad ter versteviging een aantal keer om de strokrans heen. Druk vervolgens een plukje groen tegen de buitenrand van de krans en bind het met dun ijzerdraad goed vast.
Stap 2 - takjes bevestigen op het midden
Bevestig het volgende plukje vlak naast het eerste, ongeveer op het midden van de krans. Maak op deze wijze van buiten naar binnen over de hele krans halve ringen van plukjes groen.
Stap 3 - takjes bevestigen aan de binnenkant
Maak de halve ring compleet met een plukje groen aan de binnenkant en zet dit op dezelfde wijze vast met draad. Laat de achterkant van de krans vrij, zodat deze later goed vlak hangt of ligt.
Stap 4 - lege plekken opvullen
Leg de volgende halve ring groen altijd iets over de voorgaande, zodat het gebladerte heel dicht wordt. De steeltjes en het draad mogen niet te zien zijn. En de krans moet mooi gevuld en compact zijn.
Stap 5 - gelijkmatige krans
Druk -om de hele krans gelijkmatig te maken- het eerste aangebrachte plukje groen wat samen en bind de laatste takjes ertussen vast. Let op: Knip het draad nog niet door!
Stap 6 - lus maken
Draai de krans om. Maak van het draad een lus, waaraan je de krans op kunt hangen (indien je een hangende krans wilt). Maak de lus stevig vast en steek de uiteinden van het afgeknipte draad in het stro.
Stap 7 - strik maken
Maak van het lint lussen van gelijke grootte voor de strik. Maak de lussen in het midden van de strik met een stukje ijzerdraad aan elkaar vast.
Stap 8 - afwerken
Draai de uiteinden van het draad om elkaar heen, steek ze in de krans en maak ze aan de achterkant vast.

Tips om de kerstkrans te decoreren met dennenappels

Stap 1 - koperdraad rond dennenappel
Wikkel koperdraad rond een dennenappel. Begin onderaan en wikkel de draad rond de dennenappel naar boven en vervolgens weer omlaag. Draai de uiteinden om elkaar heen en knip ze af op een stukje van 4 tot 5 cm na (laat dit zitten).
Stap 2 - dennenappels bevestigen op krans
Verdeel de met draad omwonden dennenappels gelijkmatig over de krans. Zet ze naar keuze alleen aan de bovenkant van de krans of verspreid ze langs de randen. Net wat je zelf mooi vindt!

Tips kerstdecoratie - decoreren kerstkrans

Je kunt de kerstkrans naar jouw eigen smaak en fantasie maken. Je kunt de kerstkrans omwikkelen met rood lint, decoreren met dennenappels, kunstbesjes en/of vogelfiguurtjes (op ijzerdraad). Deze en andere decoratieve figuurtjes of specifieke kerstfiguren zijn verkrijgbaar bij tuincentra en ook winkels met hobby- en knutselmaterialen.

Je kunt b.v. ook allerlei kleine speelgoedjes, kerstpoppetjes, kerstballetjes, maar ook fotootjes en illustraties uit tijdschriften van kerstfiguren op karton geplakt of foto's van je kinderen, gezin of familie in de kerstkrans verwerken. Ook kan je walnoten, vruchten of plakjes gedroogd fruit in de kerstkrans prikken, waardoor het ook heel lekker gaat ruiken of takjes lavendel, chocolade kerstkransjes, kerstmannetjes of welk materiaal je maar wilt en mooi vindt!

Veel plezier en fantasie met het maken en knutselen van de kerstkrans en een hele fijne kersttijd toegewenst!

Lees verder

• Banketstaaf, banketletter en kerstkrans met amandelspijs
• Kerstversiering maken: kerststal, kerstfiguren en decoraties
• Peperkoekhuisje Recept - Decoratie bij kerst, Sint of feest
• Kerstdecoraties - Kerstversiering & Kerstfiguren zelf maken
• Advent- adventskrans zelf maken & herkomst adventstraditie