Oud en nieuw gebruiken in Europa

Oud en nieuw gebruiken in Europa In de tijd voordat Christus werd geboren vierde men al de overgang tussen het oude en het nieuwe jaar. Dit gebeurde in twaalf nachten. Er wordt gezegd dat er toen goden en geesten op aarde verschenen die alleen d.m.v. veel lawaai verdreven konden worden. Het afsteken van vuurwerk is een overblijfsel van deze traditie.

Het oudste feest ter wereld

Zeer waarschijnlijk is Oud & Nieuw het oudste feest ter wereld. De hele wereld kent tradities rondom het begin van het nieuwe jaar. Niet allemaal op dezelfde dag en niet allemaal op dezelfde wijze.

  • Het jaar 2006 is het jaar 1426 volgens de Islamitische kalender, op 31 januari 2006 begint 1427.
  • Het jaar 2006 is het jaar 2551volgens de Boeddhistische kalender.
  • Het jaar 2006 is het jaar 5766 volgens de Joodse kalender, op 23 september 2006 begint 5767.
  • Het jaar 2006 volgens de Chinese kalender op 29 januari 2006 begint het jaar van de HOND 4704

De geschiedenis van Oud & Nieuw

In de tijd voordat Christus werd geboren vierde men al de overgang tussen het oude en het nieuwe jaar. Dit gebeurde in twaalf nachten. Er wordt gezegd dat er toen goden en geesten op aarde verschenen die alleen d.m.v. veel lawaai verdreven konden worden. Het afsteken van vuurwerk is een overblijfsel van deze traditie.

In Rome werd in 153] voor Christus het begin van het jaar op 1 januari gezet, maar eigenlijk werd deze dag niet gevierd en had alleen een administratieve functie. Pas in de vierde eeuw, nadat het Christendom zijn intrede had gedaan, werd de Kalendae Januariae ingesteld, een vijfdaags feest om de geboorte van het kindje Jezus op 6 januari in te luiden. Nog in dezelfde eeuw ging de kerk ertoe over de geboorte van Jezus op 25 december te plaatsen en deed men al het mogelijke om de snel gegroeide populariteit van de Kalendae Januariae in te dammen. De eerste drie dagen van januari werden door de Synode van Tours uitgeroepen tot vastendagen en het werd op straffe van excommunicatie verboden aan de 'heidense' nieuwjaarsviering deel te nemen.

Op oudjaar vier(d)en de katholieken het feest van Sint Silvester. Dit was een paus tijdens de regeringsperiode van Constantijn I. Deze Silvester bekeerde de keizer, die daardoor genas van zijn melaatsheid. Door de ontstane vriendschap tussen deze twee mannen werd het Christendom niet langer meer verboden en hoefden de Christenen hun erediensten niet meer ondergronds te vieren. Keizer Constantijn erkende Silvester als Paus.

Oud en Nieuw in Europa

Spanje

(Feliz Año Nuevo)
Spanjaarden vieren Kerstmis in familiekring. Op Oudjaarsavond - Noche Vieja - blijven velen tot middernacht thuis. Daarna is het feesten buiten de deur, met name voor de jongere generaties. In Spanje kennen ze een traditie die uit het begin van de 20e eeuw stamt. Deze traditie heet 'Las Uvas de la Suerte' ('druiven voor geluk'). Iedereen krijgt een schaaltje met twaalf druiven. Op het moment dat de klok op de Puerta del Sol in Madrid 12 uur begint te slaan, wordt er druifgehapt. Eén druif per kloksla. Dit moet geluk en voorspoed geven voor het Nieuwe Jaar. Het idee ontstond toen er aan het begin van de 20e eeuw een keer een erg omvangrijke druivenoogst was. Vanaf dat moment is het uitgegroeid tot de traditie zoals we die hier beschreven hebben. De klok op de Puerta del Sol is op de televisie te zien. Nadat de druiven naar behoren zijn verwerkt, wordt er getoost op het nieuwe jaar. Met heerlijke, Spaanse champagne (Cava). En dan wordt er uitbundig gefeest tot de vroege ochtend.

Griekenland

('Kainourgios Chronos')
Hier is Nieuwjaarsdag ook het feest van Sint Basil. Sint Basil is beroemd vanwege zijn vriendelijkheid. Griekse kinderen zetten hun schoenen bij de kachel op nieuwjaarsdag en hopen dat Sint Basil hun schoenen zal vullen met kado's.

Schotland

(Bliadhna mhath ur (Gaelic)
In sommige dorpen vullen ze vaten met teer en steken die aan en laten ze door de straten rollen. Op deze manier wordt het oude jaar opgebrand en mag het nieuwe jaar beginnen. De Schotten geloven dat de eerste persoon die je huis binnenkomt in het nieuwe jaar je ofwel geluk of geen geluk brengt. Het meeste geluk zal een bezoeker met donker haar brengen die ook nog iets meebrengt. Dit gebruik wordt 'first-footing' genoemd. Het nummer, 'Auld Lang Syne' wordt gezongen als de klok 12 uur slaat tijdens de jaarwisseling. Dit gebruik komt in veel landen over de hele wereld voor. Tijdens de jaarwisseling worden er veel feesten gegeven die tot laat in de nacht duren. Het is een gebruik geworden dat iedereen een groet uitbrengt om 12 uur middernacht en dat de eerste minuten van het nieuwe jaar worden doorgebracht met familie en/of vrienden. Mensen dansen, zingen en brengen een toost uit op het nieuwe jaar. Na deze viering is het tijd om voornemens te maken voor het nieuwe jaar. Dit is een lijst over hoe je zal gaan leven in het komende jaar. Deze traditie gaat terug naar de vroege Babylonische tijd.
Vroeger was het bekendste voornemen: 'het teruggeven van geleende goederen' en dan met name die goederen die met de landbouw te maken hadden.

Hongarije

(Boldog újévet!)
In Hongarije heet de Oudejaarsavond 'Silvester-avond'. Meestal wordt het feest met vrienden gevierd en gaat men dansen. Dit kan thuis zijn, maar er worden ook diner dansants georganiseerd. Iedereen dirkt zich op, koopt champagne en gaat naar een feestlokatie. Om middernacht wordt de televisie aangezet om naar het volkslied te luisteren en ook mee te zingen. Ieder jaar is dat weer een heel plechtig moment. Vervolgens proost men met champagne en volgen de 'gelukkig nieuwjaar'-wensen. Daarna rent iedereen de straat op en trekt naar het stadscentrum. Er worden rotjes gegooid en er is beperkt vuurwerk. Men zoent iedereen die men tegenkomt. Men drinkt uit elke fles champagne die wordt aangeboden.

Frankrijk

(nouvel an)
In tegenstelling tot kerst, is oud/nieuw een vriendenfeest.
Blijft iedereen met kerst in z'n familie, oudjaarsavond wordt met grote groepen tegelijk gevierd. Oftewel via de traiteur (afhankelijk van het budget die van de supermarkt of bij de boucherie traiteur wel voortijdig bestellen), of met eigen recepten. Heel gebruikelijk is het ook je in te schrijven voor een 'reveillon' in een restaurant, waar dan een tiengangen diner, onderbroken met dans en muziek, geserveerd wordt tot in de vroege uurtjes. Je ziet groepen jongeren in de supermarkten karretjes volladen met 'veel voor weinig geld', ook de traiteurafdeling wordt veel gebruikt.
Specialeiten zijn oesters en fruits de mer, oliebollen kent men niet.

Italië

(Felice Anno Nuovo!!)
Naast de feesten in huiselijke kring en gewoon op straat, wordt er ook samen feest gevierd in dorpshuizen, hotels en discotheken. Al dan niet geboekt als arrangement, pacchetto, met hierin cenone, festa e pernottamento (overnachting). Dit veglione di Capodanno, oudjaarsbal, duurt meestal tot in de kleine uurtjes. In grote, maar ook wat kleinere steden komen de Italianen bij elkaar op de grote, centrale pleinen. Het is de gewoonte wakker te blijven om de eerste zonsopkomst van het Anno Nuovo mee te maken. Als je op dat moment in de bergen zit, is het fantastisch om in de winterkoude zon boven het bergmassief uit te zien komen! Het begin van het nieuwe jaar wordt altijd groots gevierd. In Napoli kende men de traditie van Lo Sciuscio. Een groepje zangers dat al zingend van huis tot huis trok. Hun liedjes en muziek waren bedoeld om geluk te brengen in het nieuwe jaar. De deur niet open doen betekende een jaar ongeluk. De traditie is zo goed als uitgestorven, maar in kleine dorpjes wordt deze soms nog in ere gehouden. De volgende ochtend als iedereen weer is bijgekomen, kan de dag traditioneel beginnen met het bijwonen van de heilige mis of het bekijken van het Urbi et Orbi uitgesproken door Il Santo Padre op het Piazza San Pietro.

Nederland

(Gelukkig Nieuwjaar)
In Nederland is het traditie om oudejaarsavond met familie en vrienden te vieren, waarbij oliebollen en/of appelflappen worden gegeten. Gekeken wordt naar een oudejaar conference. Om twaalf uur toost men met champagne op het nieuwe jaar en wordt er zeer veel vuurwerk afgevuurd. Traditioneel voor veel zwemmers is de nieuwjaarduik aan de kusten van Nederland
© 2006 - 2024 Storm, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
EK voetbal 1996In 1996 is het een feestje voor de UEFA, het EK wordt dit jaar voor de 10e keer gehouden, Engeland is gastland. Er zijn…
EK voetbal 2004De 12e editie van het WK wordt in 2004 georganiseerd in Portugal. België weet dit jaar wederom de eindstrijd weer niet t…
WK voetbal 1982In 1982 werd alweer de 12 editie gehouden van het Wereld Kampioenschap voetbal. Dit jaar was de eer aan Spanje om dit in…
WK voetbal 1978In Argentinië werd het Wereld Kampioenschap van 1978 gehouden. Aan het speelschema werd niets meer veranderd en het toer…

Vuurwerk, kleurtjes in de luchtVuurwerk, kleurtjes in de luchtHet enige moment in het jaar dat we het zien is vanaf 12 uur ’s nachts op 31 december; vuurwerk! Mooie kleuren, harde kn…
Sinterklaas en de drie kinderen in ´t pekelvatSinterklaas en de drie kinderen in ´t pekelvat“U heeft toch nog andere goederen dan varkensvlees, slager” zei de Sint op strenge toon. De slagersvrouw viel daarop boo…
Storm (568 artikelen)
Gepubliceerd: 28-11-2006
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Feestdagen
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.