Andy Warhol: Pop Art

Het werk van Andy Warhol wordt door velen óf bewonderd óf geminacht. Hoe dan ook staat het tegenwoordig symbool voor de populaire popart stroming uit de jaren zestig en zeventig. De prijzen die voor deze schilderijen betaald worden kunnen tegenwoordig wel oplopen tot 100 miljoen dollar, waarvoor het schilderij "Eight Elvises" geveild is.

Jonge jaren

Op 6 augustus 1928 werd Andy Warhol in Pittsburgh geboren, onder de naam Andrew Warhola. Hij was de zoon van Slowaakse immigranten, zijn vader Ondrej Varchola had zijn naam veranderd naar Warhola bij de emigratie naar de VS. Het beroep van Ondrej was mijnwerker van een kolenmijn.

Als kind kreeg Andy op 13-jarige leeftijd te maken met het overlijden van zijn vader, die in een auto-ongeluk om het leven kwam. Ook zelf had Andy de nodige pech, hij was regelmatig ziek, leed onder hypochondrie en had een angst ontwikkeld tegenover ziekenhuizen en artsen. Op school paste hij nergens bij, waardoor hij een zeer sterke band met zijn moeder ontwikkelde.

Het begin

Ook als kind werd het al duidelijk dat de jonge Andy artistieke talenten had, waardoor hij uiteindelijk ook toegepaste kunst ging studeren op het Carnegie Institute of Technology in Pittsburgh. Hier viel hij op door twee zelfportretten waarop hij neuspeuterend te zien is (Why Pick On Me of Nosepicker 1 en Nosepicker 2). In 1949 verhuisde Andy Warhol naar New York, waar hij zijn geld verdiende met reclame maken: voornamelijk voor schoenenzaken. Aansluitend ging dit over in het illustreren van platenhoezen. De eerste werken die Andy Warhol maakte in deze periode, kenmerken zich als krantenadvertenties die in een veel lossere stijl geschilderd waren. Zo waren er als referentie naar het populaire abstract expressionisme verfdruipers in aangebracht, de onderwerpen echter waren typisch popart: een toen opkomende en tevens populaire stroming. Toch zou het niet lang duren voordat Warhol in zijn kenmerkende strakke stijl ging schilderen. Stripverhalen zouden ook al snel een inspiratie worden, waarna hij uiteindelijk overging naar de typische normale Amerikaanse objecten in de jaren 60.

The Factory en The Office

Andy Warhol zou uiteindelijk van kunstenaar uitmonden in leider van een kunstproductieteam. Hij had The Factory opgericht, een daadwerkelijke kunstfabriek waarbij letterlijk aan de lopende band kunst verscheen. Hier gebruikte hij ook zeefdruk technologie om de gewenste massaproductie op gang te brengen. Nu was niet alleen het onderwerp van de kunst het resultaat van commerciële massaproductie, maar was de kunst het zelf ook. Daarnaast werden er in The Factory ook films uitgegeven. Na een latere verhuizing naar een pand aan de overkant van The Factory, noemde hij het The Office. Dit omdat er nu ook de redactie zetelde voor het blad Interview, wat hij zelf had opgericht.

In 1968 ontstond er plotseling een schietpartij bij de Factory, waarbij Andy Warhol zwaar gewond raakte. Valerie Solanas had Andy Warhol neergeschoten omdat haar leven teveel door Andy Warhol beïnvloed was, zo zou ze zelf later verklaren. De rest van zijn leven zou Andy Warhol nog de fysieke last van deze schietpartij ondervinden. Door de schietpartij veranderde ook the Factory aanzienlijk, waar het eerder nog een wilde verzamelplaats was geweest van iedereen met artistiek talent, werd het nu steeds zakelijker.

Jaren zeventig

De jaren zeventig zouden ook artistiek een andere kant op gaan. Waar eerst de Amerikaanse populaire cultuur onderwerp was geweest, met onder andere bankbiljetten, voedsel, schoenen en andere alledaagse objecten, werden er nu meer portretten van beroemdheden gemaakt. Andy zette zich ook actief in om deze opdrachten binnen te slepen, om zo weer geld binnen te kunnen halen.

In 1975 verscheen een boek van Andy Warhol: “The Philosophy of Andy Warhol”, waarin hij zijn nuchtere visie op kunst uit de doeken deed. Hieruit volgde ook de beroemde uitspraak: "Making money is art, and working is art and good business is the best art." Op 22 februari 1987 overleed Andy Warhol op 58jarige leeftijd in het ziekenhuis waar hij herstellende was van een galblaas operatie. Hij werd begraven bij Bethel Park, in het zuiden van Pittsburgh. De opbrengst van de veiling van zijn spullen na zijn dood door Sotheby’s bracht 20 miljoen dollar op, die naar de wens van wijlen Warhol gestoken werden in een fonds voor de promotie van visuele kunst: “Andy Warhol Foundation for the Visual Arts”

Overig werk

Naast zijn schilderijen is Andy Warhol ook bekend vanwege zijn aparte en vaak bizarre films. Uiteindelijk heeft hij er 160 gemaakt, waarvan hij zelf de distributie verbood in de jaren zeventig. Slechts enkele zijn nu nog verkrijgbaar, waarbij de vroegste films de meest bizarre zijn. Zo is er de film Blow Job, wat bestaat uit een close-up van een man die door een andere man oraal bevredigd wordt. De latere films zijn niet meer geregisseerd door Andy Warhol zelf, maar door Paul Morrissey, die steeds meer “normale” films produceerde. De quote “In the future everyone will be famous for fifteen minutes”, ook wel afgekort naar “fifteen minutes of fame”, is ook van de hand van Andy Warhol. Het doel van het werk van Andy Warhol is altijd geweest om het verschil tussen "echte" kunst en commerciële "kunst" weg te nemen. Zo vond hij warenhuizen ook kleine museums.