Abdij van Stavelot met museumdirectie in plaats van abt

De abdij van Stavelot heeft een roemruchte geschiedenis. Van de oorspronkelijke gebouwen uit de zevende eeuw is niets meer over. Ook de latere opnieuw gebouwde onderdelen van de abdij hebben het enkele keren zwaar te verduren gehad en van sommige onderdelen zijn slechts restanten over. De monumentale gebouwen zoals die er nu staan stammen uit de achttiende eeuw. De tegenwoordige functie van de gebouwen bestaat uit de huisvesting van een drietal musea waardoor de abt plaats heeft moeten maken voor een museumdirecteur.

Bewoners streek Stavelot-Malmedy kerstenen

Abt Remaclus stichtte in de zevende eeuw een abdij in Stavelot met de bedoeling de bewoners van die streek tot het christendom te bekeren. De abdij en het grondgebied waren in handen van de kerk en de abdij groeide al snel uit tot een centrum van macht waar de steden Stavelot en het nabijgelegen Malmedy veel baat bij hadden.

Remaclus van monnik tot bisschop

Remaclus was voordat hij de abdij stichtte monnik in de abdij van Luxeuil en werd in 632 abt van de abdij van Solignac bij Limoges die hij samen met Eligius van Noyon had gesticht. Een vijftiental jaren later trok hij naar de Ardennen om in 648 de abdij in Stavelot te stichten. Weer later werd hij door de Frankische koning Sigibert benoemd tot bisschop van Maastricht waar hij Amandus opvolgde. De abdij werd destijds al gauw het centrum van het kerkelijk vorstendom Stavelot-Malmedy en handhaafde jarenlang een autonome positie in het Heilige Roomse Rijk. De bloeiperiode was van de tiende tot de twaalfde eeuw.

Kerkschatten van abdij verloren en verspreid geraakt

In de twaalfde eeuw werd een zeer kostbaar retabel gemaakt in opdracht van de abt Wibald met daarin centraal het reliekschrijn van Remaclus die toen al heilig was verklaard. Maar van dat retabel met oorspronkelijk veel goud en zilver is niet veel meer overgebleven. Wel wordt nog in de parochiekerk van Stavelot de reliekschrijn van Sint-Remaclus bewaard en een medaillon dat bij het retabel hoorde bevindt zich in het een museum in Frankfurt am Main. Ook bestaat er nog een tekening uit de zeventiende eeuw van het retabel die te vinden is in de collectie van het Grand Curtius in Luik. Veel andere kerkschatten van de abdij zijn verspreid geraakt.

Verval, verwoesting en wederopbouw

Na de twaalfde eeuw raakte de abdij in verval maar vanaf 1501 werd de abdijkerk herbouwd in gotische stijl. Een kleine tweehonderd jaar later werd in 1689 de abdij verwoest. De troepen van Lodewijk XIV waren daar verantwoordelijk voor. Van die abdijkerk uit de zestiende eeuw is slechts de onderbouw van de westtoren bewaard gebleven en zijn er funderingen blootgelegd waardoor de contouren van de kerk zichtbaar zijn. Minder dan een eeuw na de verwoesting werd de abdij echter geheel nieuw opgebouwd in de Luikse barokstijl. Die bouw duurde van 1741 tot 1753.

Drie musea

In de Abdij van Stavelot zijn tegenwoordig drie musea gevestigd:

Het Historisch Museum van het Vorstendom Stavelot-Malmedy

Dit museum geeft informatie over het Vorstendom Stavelot-Malmedy op de terreinen van artisticiteit, economie, politiek en religie.

Het Museum van het Circuit van Spa-Francorchamps

In dit museum is alles te vinden over het nabijgelegen autosport-circuit van Spa-Francorchamps met veel informatie over de coureurs die er successen behaalden. In de kelders van het museum bevinden zich auto’s en motorfietsen die met de wedstrijden op het circuit te maken hebben gehad met als oudste auto de Swift uit 1909.

Het Museum van Guillaume Apollinaire

Dit museum is het kleinst van het drietal en gaat geheel over de dichter Guillelmus Albert Vladimir Alexandre Apollinaris de Kostrowitzki die als synoniem Guillaume Apollinaire gebruikte.

Lees verder

• Toerisme in België met grootste trekpleisters