Mannen in het zwart: De werknemers van dubieuze organisaties

In populaire cultuur wordt de plotselinge aanwezigheid van de mysterieuze "Men in black" (mannen in het zwart) vaak in verband gebracht met vele (alien- en UFO)complottheorieën. De naam men in black zouden ze te danken hebben aan hun zwarte pakken, verdachte zonnebrillen, het spreken in codetaal en het ontbreken van emotie of een persoonlijkheid. Het doel van de men in black is mensen die "te veel weten", in de gaten houden en zo nodig intimideren en/of lastig vallen. Door deze eigenschappen zouden ze vaak door de overheid, maffia of corrupte organisaties worden ingezet.

Artikelindeling

• Een belangrijk thema bij ufologie in de jaren 50 & 60
• De eerste verhalen over de men in black
• Wat geheim is, moet geheim blijven
• De werkwijze van de men in black
• De men in black in populaire cultuur

Een belangrijk thema bij ufologie in de jaren 50 & 60

In de jaren 50 & 60 van de twintigste eeuw, waren de men in black een belangrijk thema bij ufologie. Veel ufologisten vreesden dat als ze bewijzen over aliens (buitenaardse wezens) en ufo's konden leveren, ze het doelwit werden van twijfelachtige organisaties die de bewijzen liever geheim wilden houden. Historicus Aaron Gulyas schreef dat later tijdens de jaren 70, 80 en 90, UFO-complotdenkers het slachtoffer waren van hun zeer complexe paranoïde visies en daar vaak de men in black bij betrokken. Folklorist Peter Rojcewicz vergelijkt de verhalen van de men in black, met verhalen over mensen die beweren de duivel te hebben ontmoet.

De eerste verhalen over de men in black

In 1947 beweerde een man genaamd Harold Dahl benaderd te zijn door een man in een donker pak. Dahl werd gewaarschuwd door de man om niet te praten over de UFO die hij zag vliegen over Maury Island. Midden jaren 50 beweerde de bekende ufoloog Albert K. Bender benaderd te zijn door drie mannen in donkere pakken. De mannen zouden hem bedreigd en gewaarschuwd hebben om te stoppen met zijn onderzoek naar UFO's. Bender was ervan overtuigd dat de mannen geheime agenten van de overheid waren en de taak hadden om bewijs van UFO's in beslag te nemen. Nadat Bender veel geld had verdiend met zijn boek Flying Saucers and the Three Men In Black uit 1963, gaf hij toe het verhaal over de mannen in het zwart te hebben verzonnen. Ook ufoloog John Keel beweerde benaderd te zijn door mannen in het zwart. Hij beschreef ze als "bovennatuurlijke demonen" met een donkere huid en/of exotische gezichtskenmerken.

Wat geheim is, moet geheim blijven

De men in black moeten met verschillende methodes ervoor zorgen dat vreemde (buitenaardse) activiteiten geheim blijven. De men in black gaan over op actie wanneer mensen iets "zien" wat ze niet mogen zien, of iets "weten" wat ze niet horen te weten. Het is dan de bedoeling dat deze mensen het gelijk weer "vergeten". Wanneer een man in black verschijnt zal hij vaak beweren voor de overheid te werken, vervolgens maakt hij een "praatje" met het doelwit in kwestie (die hij soms bij naam kent). Een man in black verschijnt vrijwel nooit om iemand te helpen en soms wordt er geïnsinueerd dat de man in black eigenlijk een buitenaards wezen is.

De werkwijze van de men in black

Vaak gebruiken de men in black een speciaal apparaat waarmee ze bepaalde ervaringen en gedachten van hun doelwitten kunnen wissen en/of aanpassen. Met deze "vriendelijke" aanpak herinnert het doelwit zich niets meer en kan weer verder gaan met het dagelijks leven. Met de "grimmige" aanpak wordt het doelwit geïntimideerd, lastig gevallen of (uiteindelijk) zelfs vermoord. In een zeldzaam geval kan het voorkomen dat de men in black het doelwit een aanbod doet om zich bij hen aan te sluiten.

De men in black in populaire cultuur

De verhalen over de men in black zijn een inspiratiebron gebleken voor veel vormen van vermaak. Het bekendste voorbeeld is de gelijknamige filmreeks Men in Black, met Tommy Lee Jones en Will Smith. Muziekbands als The Stranglers en Blue Öyster Cult maken ook verwijzingen naar de men in black. In het liedje E.T.I (Extra Terrestrial Intelligence) van Blue Öyster Cult uit 1976, wordt de tekst "I hear the music, daylight disc, Three men in black said, Don't report this" gezongen. Ook is er een broodje-aap-verhaal de wereld ingegaan over de men in black. Mannen in het zwart van de Amerikaanse CIA zouden in speelhallen notities maken van mensen die het videospel genaamd Polybius speelden. Na sluitingstijd zouden ze ook geheimzinnige data verzamelen uit de spelkasten van Polybius.

Lees verder

• Polybius: Het mysterieuze en ziekmakende videospel