Qipao - de traditionele Chinese jurk

De qipao (Mandarijn) of cheongsam (Kantonees) is traditionele kledij voor Chinese vrouwen. Het is een elegante jurk die de vrouwelijke vormen laat zien, omdat hij zo nauwsluitend is en vaak een flinke split heeft. Tegelijkertijd laat de jurk een zedige indruk doordat er geen sprake is van een decolleté.

Qipao

• Benaming
• Historie
• Wat maakt een qipao elegant?
• Wanneer draag je een qipao?
• Hoe onderhoud je een qipao?

Benaming

Qipao is het meest wijdverspreide woord voor deze traditionele, Chinese jurk. Het wordt uitgesproken als tsi2pau2, zie hier voor uitleg over de tonen. Qipao verwijst dan ook alleen naar het kledingstuk zoals het door vrouwen wordt gedragen. Het woord cheongsam is een Engelse verbastering van het Kantonese woord changshan (uitspraak tsjang2sjan1). Dit Kantonese woord stamt weer uit het dialect van Shanghai. Cheongsam betekent simpelweg lange jurk en verwees oorspronkelijk naar het lange, kraagloze stuk kleding voor zowel mannen als vrouwen.

Historie

In de vroege 17e eeuw droegen Manchu mannen en vrouwen de voorloper van de qipao. Het was een loszittend, lang kledingstuk met een rechte zoom en brede mouwen. In de tijd dat de Manchu over China regeerden werden de verschillende Manchustammen verenigigd onder vaandels en qiren genoemd wat vaandelmensen betekent. De Manchu vrouwen droegen meestal een jurk die dus vaandeljurk oftewel qipao werd genoemd.

De modernere versie die wij kennen stamt uit de vroege twintigste eeuw. Vanuit Shanghai werd de vernieuwde qipao de standaardoutfit voor Chinese vrouwen van alle klassen: boerinnen, studentes, elite, enz. In de jaren ’30 was de qipao zelfs de officiële dresscode bij formele gelegenheden. Vanaf de jaren ’40 wordt er veel veranderd aan de qipao. Van loszittend wordt het een jurk die de vrouwelijke vormen laat zien. Er wordt ook geëxperimenteerd met kleur en stof.

In 1949 met de opkomst van het communisme moet iedereen dezelfde kleding dragen, dus raakt de elegante, bourgoise qipao uit de gratie. Emigranten en vluchtelingen houden de traditie hoog onder meer in Hong Kong. Tegenwoordig wordt de qipao gezien als een pefect marketingproduct voor China en geniet de jurk een stijgende populariteit op het vasteland van China.

Wat maakt een qipao elegant?

De qipao is ideaal voor het Chinese vrouwenfiguur en kan door jong en oud gedragen worden. De jurk laat bescheidenheid, zachtheid en schoonheid zien.

De jurk is uit een stuk met knopen aan de rechterkant. De kraag zit hoog en symmetrisch dicht waarmee de vrouwelijke nek wordt geaccentueerd. De mouwen zijn variabel afhankelijk van smaak, het weer en de gelegenheid. Er zijn lange mouwen, halve mouwen en korte mouwen, maar het bekendst is de qipao zonder mouwen. Hiermee worden de zachte vrouwelijke armen aan de wereld getoond. De borst is losjes, maar rondom de taille zit de qipao strak. In combinatie met de rechte rug leidt dit tot een zeer flatteuze accentuerig van de vrouwelijke vormen. De jurk heeft meestal twee lange splits aan beide kanten zodat de vrouw comfortabel kan bewegen en tegelijkertijd haar benen laat zien. Terwijl een minirok geen geheimen heeft, laat de qipao de benen maar gedeeltelijk zien wat sensueler is. Het design van de jurk is simpel en zonder veel decoratie, maar de stof is vaak rijk versierd.

De qipao laat simpele vrouwelijke charme zien zonder dat het te seksueel wordt. Een qipao is elegant en netjes.

Wanneer draag je een qipao?

Door de variabele lengtes en materialen is een qipao geschikt voor elke gelegenheid. De vuistregel is dat bij formele aangelegenheden de jurk van topmateriaal moet zijn zoals brocade of zijde met een zedige stijl. Populaire dessins zijn Chinese schilderingen of geborduurde bloem- en dierpatronen. Alle knopen moeten dicht zijn en er worden geen assescoires gedragen. Bij een informelere gelegenheid, zoals een familieuitje, een feestje met vrienden of tijdens het reizen, mag de qipao eenvoudiger zijn in materiaal en stijl. Bij informele gelegenheden is het wel toegestaan om assescoires te dragen zoals een ketting, handtas of zonnebril.

Hoe onderhoud je een qipao?

Met name de formelere qipao hebben goede verzorging nodig anders gaat de jurk er dof uitzien. Tijdens het dragen moet je uitkijken voor scherpe objecten die in de stof kunnen blijven haken. Na het uitgaan moet de qipao opgehangen worden op een hanger, niet over een stoel of op de grond worden gegooid. Als de qipao niet gedragen gaat worden voor langere tijd, hang het dan uit op een hanger in de kast op minstens drie centimere van andere kleding. Een stomerijbeurt is ook het overwegen waard. Het is belangrijk om de qipao minstens jaarlijks uit te hangen om te luchten.

Wassen kan op drie manieren: stomen, chemisch reinigen en machinewassen. Als de qipao niet vies is, dan is stomen voldoende. Met een chemische reiniging kan mold, kreuken en krimpen voorkomen worden. Dit is aan te raden voor een zijde of fluwelen qipao. Machinewassen is de simpelste manier, maar oefent grote druk uit op het materiaal. Het kan de qipao doen vervormen, krimpen of vervagen. Daarom is de wasmachine alleen geschikt voor simpelere qipao.

Na het wassen moet de qipao voorzichtig gestreken worden met een stoomstrijkijzer. Bij voorkeur heeft het strijkijzer een beschermende hoes waardoor de temperatuur niet te hoog wordt. Dit verlaagt de kans op brandplekken en verkleuring. Met een gewoon strijkijzer kan ook, maar dan moet je twee stukken stof tussen het ijzer en de qipao leggen; een nat en een droog stuk.