Kokeshi poppen uit Japan

Kokeshi zijn traditionele Japanse houten poppen. Vroeger werden deze poppen als souvenirs verkocht aan touristen of als speelgoed voor kinderen. Tegenwoordig zijn het gewilde verzamelobjecten die voornamelijk via Ebay gekocht kunnen worden.
Kokeshi zijn traditionele Japanse houten poppen. Ze zijn handgemaakt, hebben een eenvoudige romp en een groot hoofd waarop met enkele streken een gezicht geschilderd is. Meestal zijn op de romp bloemetjes of dergelijke versieringen uitgesneden en ingekleurd. Er overheen is meestal een laagje was aangebracht zodat de poppen mooi glanzen. Kenmerkend voor de Kokeshi poppen is dat ze geen armen of benen hebben. In plaats hiervan is de romp zo bewerkt dat het lijkt of de pop een kimono draagt. Aan de onderzijde van de romp is de handtekening van de kunstenaar te vinden. Hij geeft de pop ook een naam waarin een boodschap ligt verborgen om de ontvanger voorspoed en geluk toe te wensen.

Traditionele Kokeshi

Deze poppen, ook wel Dento genoemd, werden oorspronkelijk in het Noorden van Japan door houtsnijwerkers gemaakt. Ze dienden als speelgoed voor hun kinderen of werden verkocht aan toeristen die een bezoek brachten aan de hete bronnen in de regio.

De vorm van de romp van deze poppen is cylindrisch en hun hoofden zijn rond. De beschilderingen erop zijn kenmerkend voor de regio waar ze gemaakt werden. De bloemstukken en lineaire patronen op hun kimonos zijn ontwikkeld en doorgegeven door generaties van kokeshi kunstenaars uit die bepaalde regio. Op grond hiervan zijn ze ingedeeld in elf categorieën te weten: Tsuchiyu, Togatta, Yajiro, Naruko, Sakunami, Yamagata, Kijiyama, Nanbu, Tsugaru, Zao-takayu, en Hijioro. De meest bekende poppen zijn de Naruko, oorspronkelijk gemaakt in Miyagi. De belangrijkste straat van het Naruko Hot Spring resort staat bekend als Kokeshi Street en daar zijn veel winkels die worden geëxploiteerd door de Kokeshi kunstenaars.

Creative Kokeshi

Na de Tweede Wereldoorlog zijn er houtsnijwerkers opgestaan die Kokeshi poppen maakten waarbij ze de vrijheid namen om zelf de vorm, het ontwerp en de kleur te bepalen. De armen en benen bleven ook bij deze poppen afwezig, maar de romp werd boller en er kwamen aparte stukken aan die als kimono dienden. Rond het hoofd werden ook aparte haarlijnen gecreeerd, met daarin vaak accessoires als strikjes of knotspelden. Creative Kokeshi zijn gecreëerd door kunstenaars, en hebben unieke kenmerken en stijlen van hun eigen specifieke kunstenaar of ontwerper. Deze poppen zijn dus niet specifiek voor een bepaalde regio en over het algemeen zijn de makers ervan te vinden in de steden. De meeste van de creatieve kokeshi zijn gemaakt in de Gunma prefectuur.

Momiji Dolls

In 2007 werden de Momiji poppen op de markt gebracht. Dit zijn poppen van kunststof gemaakt naar het evenbeeld van de Creative Kokeshi. Ze worden verkocht als speelgoed voor kinderen en dragen net als de kokeshi een boodschap bij zich om de ontvanger geluk toe te wensen.

Kokeshi verzamelen

Kokeshi-poppen zijn al generaties lang populair in Japan en dit valt vooral op te maken uit de grote omvang en verscheidenheid aan beschikbare poppen, zowel uit verleden als heden. Langzamerhand beginnen mensen in Europa ook oog te krijgen voor Kokeshi, met name door de verkoop ervan op websites als Ebay.