Het Prins Bernhard Cultuurfonds

Het Prins Bernhard Cultuurfonds is een van de grootste particuliere cultuurfondsen in Nederland. Het fonds ondersteunt nieuw talent op allerlei gebied en stimuleert cultuur en natuurbehoud in Nederland. Jaarlijks wordt de Zilveren Anjer uitgereikt aan mensen die zich op bijzondere wijze hebben ingezet voor cultuur of natuur.

Oorsprong en Doelstelling

Het Prins Bernhard Cultuurfonds werd in op 10 augustus 1940 opgericht voor de aankoop van Spitfire vliegtuigen. Het beginkapitaal werd bijeengebracht door werknemers van Shell op Curaçao, ze stonden maandelijks een deel van hun salaris af om zo iets te kunnen doen voor hun vaderland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Prins Bernhard werd regent van het fonds. Na de oorlog veranderde de doelstelling van het Fonds, dit werd ‘de bevordering van de geestelijke weerbaarheid door middel van culturele zelfwerkzaamheid’. In de jaren tachtig van de twintigste eeuw kwam daar nog milieubehoud bij. Prins Bernhard bleef regent van het fonds tot aan zijn dood in 2004. In 2005 nam Koningin Beatrix de jaarlijkse uitreiking van de Zilveren Anjer van haar vader over.

Cultuur en Natuur

Het Prins Bernhard Cultuurfonds stimuleert, zowel op grote als kleine schaal, het cultuur-en natuurbehoud in Nederland. Dat wordt op diverse manieren gedaan, zoals door middel van beurzen, opdrachten, prijzen en financiële bijdragen. Het Cultuurfonds is afhankelijk van inkomsten uit loterijen, opbrengsten uit Fondsen op Naam, de Anjeractie, donaties, giften, schenkingen en legaten. De belangrijkste inkomstenbronnen zijn loterijen: de BankGiro Loterij, De Lotto en de Scientific Games Racing BV. Op die manier worden er jaarlijks 3500 projecten en mensen ondersteund. Daarmee is het Prins Bernhard Cultuurfonds een van de grootste particuliere cultuurfondsen van Nederland. Elke provincie heeft een eigen afdeling. Het Cultuurfonds onderscheidt zes verschillende terreinen: Natuurbehoud, Geschiedenis en Letteren, Beeldende Kunst, Monumentenzorg, Muziek en Theater

De Zilveren Anjer

De Zilveren Anjer is een onderscheidingsteken voor mensen die zich onbetaald en onverplicht hebben ingezet voor cultuur of natuurbehoud in de Nederlanden. In 1950 werd de Zilveren Anjer ingesteld ter ere van het tienjarig bestaan van het Fonds. Tot zijn dood heeft prins Bernhard jaarlijks de Zilveren Anjer uitgereikt, na zijn dood werd die taak overgenomen door zijn dochter Koningin Beatrix. Jaarlijks wordt de Zilveren Anjer aan maximaal vijf personen uitgereikt. Er is geen geldbedrag verbonden aan de Zilveren Anjer, het is een eerbetoon, geen prijs. Dezelfde regels die gelden voor een Koninklijke Onderscheiding zijn ook van toepassing op de Anjer.

Beurzen

In 2002 ging een beurzenprogramma van start. Talentvolle mensen krijgen een beurs om vervolg-opleiding of onderzoek in binnen-of buitenland te doen. Iedereen die afgestudeerd is aan een universiteit of hogeschool komt in aanmerking, ongeacht de discipline. Wat beeldende kunst en muziek betreft zijn er ook beurzen voor masterclasses of workshops.

Buitenplaatsen

Het Prins Bernhard Cultuurfonds ondersteunt Het Jaar van de Historische Buitenplaatsen (2012). Waren er aanvankelijk zo’n 6000 van dergelijke buitenplaatsen, daarvan zijn er nu nog zo’n 600 over. Deze buitenplaatsen hebben een grote historische waarde en het is van belang om ze te onderhouden, daarom heeft Stichting Themajaar Historische Buitenplaatsen 2012 als zodanig uitgeroepen. Het Cultuurfonds steunt al jarenlang de restauratie van kastelen en buitenplaatsen.

Meer informatie over het fonds is te vinden op de website Prins Bernhard Cultuurfonds.