Walter Model, "Hitlers brandweerman"

In september 1944 vond operatie Market-Garden plaats in bezet Nederland. De Duitse legergroep die Nederland moest verdedigen tegen de oprukkende geallieerden stond onder leiding van veldmaarschalk Walter Model (1891-1945)

Wie was Walter Model?

Walter Model werd geboren in 1891 in de omgeving van het Duitse Maagdenburg. In 1909 trad hij in dienst als cadet bij de infanterie in het Duitse keizerlijke leger. Hij vocht mee in de Eerste Wereldoorlog aan het westelijk front en ontving de “ijzeren kruisonderscheiding” voor dapperheid en moed. Na de oorlog volgde hij een officiersopleiding en trad toe tot de Reichswehr (het leger van de Weimarrepubliek). In 1935 werd onder de nazi’s de Wehrmacht gevormd en Model bleef militair. Zijn carrière maakte grote sprongen en uiteindelijk werd hij in 1938 bevorderd tot generaal-majoor.

De Tweede Wereldoorlog

Westfront

Model was betrokken als stafchef bij zowel de aanval op Polen (Fall Weis,1939), de Lage Landen (Fall Gelb, 1940) en Frankrijk (Fall Rot, 1940), en de voorbereidingen van de aanval op Engeland.

Oostfront

Na de aanval op de Sovjet-Unie in 1941 werd Model ingezet aan het Oostfront. Op verschillende plekken was hij daar commandant en raakte zelfs zwaargewond.

Hij viel op door zijn kundigheid, persoonlijke moed en uithoudingsvermogen. Hierdoor dwong hij groot respect af. De kundigheid van Model zat in het feit dat hij goed in staat was om doorbraken van de geallieerden te stoppen door gebruikmaking van een improviserende verdedigingstactiek en daartoe steeds weer op andere fronten moest vechten van Hitler zodra er sprake was van een dreigende doorbraak. Hij verwierf de bijnamen “Reddingsanker van het oostfront” en “Hitlers brandweerman”. Over hem werd bij deze acties onder meer gezegd: “Model remodeled very well again” (“Model heeft de boel weer aardig verbouwd”).
Nadat de Russen oprukten, moest Model zich steeds verder terugtrekken uit de door de Duitsers bezette gebieden. Hij kwam ook terecht op Hitlers hoofdkwartier de “Wolfsschanze” en wist met de legergroep Midden het Russische offensief (voorlopig) tot staan te brengen.

Market-Garden en het Ardennenoffensief

Omdat de bevelhebber Gunther von Kluge zelfmoord had gepleegd na verdenking van medeplichtigheid bij de aanslag op Hitler in juli 1944, werd Model zijn opvolger in het Westen. Model was een van de eersten die na de aanslag op Hitler de eed van trouw aflegde De functie van bevelhebber in het westen legde hij korte tijd later weer neer maar hij hield wel de leiding van legergroep B en vocht in de slag bij Arnhem in september 1944 en leidde de tegenaanval, eerst vanuit Oosterbeek, daarna vanuit Doetinchem. Hij had verboden de Rijnbruggen bij Nijmegen en Arnhem op te blazen en wist het geallieerde offensief (tijdelijk) te stoppen. Bij het Ardennenoffensief in december van dat jaar wist hij nog enige verrassingsaanvallen uit te voeren op de Amerikanen.

Einde

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog raakte Model ingesloten in het Ruhrgebied. Hij besefte dat de oorlog verloren was en pleegde op 21 april 1945 zelfmoord, negen dagen voor de zelfmoord van Adolf Hitler. Hoewel hij een “onpolitieke soldaat” pretendeerde te zijn, werd hij door velen gezien als een overtuigde nazi.