Belgische kunstschilders met wereldwijde reputatie

België kent veel beroemde kunstschilders. Vanaf de vijftiende eeuw geniet een aantal kunstschilders wereldwijd grote bekendheid. Maar ook in de huidige tijd spreken Belgische kunstenaars een woordje mee. Veel werken zijn vooral te bezichtigen in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België. De beroemdste meesterwerken van de Belgische kunstschilders stammen uit de renaissance en de barok. Naast het belang als kunstschilder hebben de kunstenaars uit die periode ook veel betekend bij het opleiden van leerling schilders.

Vlaamse Primitieven

De eerste beroemde Belgische kunstschilders stammen uit de vijftiende eeuw met kunstenaars die tot de zogenaamde Vlaamse Primitieven worden gerekend. De kunstschilders die tot die groepering behoren leefden vooral in de bloeiende steden als Brugge, Brussel, Doornik, Gent en Leuven. Belangrijke vertegenwoordigers van de Vlaamse Primitieven waren:

• Dirk Bouts
• Robert Campin
• Gerard David
• Jan van Eyck
• Hugo van der Goes
• Quinten Matsijs
• Hans Memling
• Rogier van der Weyden

Internationale handel goed voor de kunst

Hoewel die kunstenaars tot de Belgische (destijds de Habsburgse Nederlanden en later de Zuidelijke Nederlanden) worden gerekend kwamen sommigen van hen uit de Noordelijke Nederlanden. De reden dat ze naar het zuiden trokken was de bloeiende welvaart in het zuiden waar het economisch voor de wind ging. Door de internationale handel, vooral vanuit Brugge, verspreidden de kunstwerken zich ook over heel Europa. Op die manier beïnvloedden de Vlaamse Primitieven de schilderkunst elders zoals in Italië.

Zeer bekende kunstenaars uit renaissance en barok

Uit de perioden ná de Vlaamse Primitieven is een aantal schilders uit de renaissance en barok zeer bekend zoals:

• Pieter Bruegel de Oude
• Anthony van Dyck
• Jacob Jordaens
• Peter Paul Rubens

Pieter Bruegel de Oude

Pieter Breugel schreef zijn naam zelf zonder h maar zijn beide zonen signeerden hun werken met Pieter Brueghel en Jan Brueghel. Ook komt zijn naam voor als Peeter Breugels in het register van het Antwerpse Sint-Lucasgilde waar hij in 1551 als meester schilder werd ingeschreven. Pieter Breugel was in 1550 en 1551 werkzaam in Mechelen waar hij aan de buitenpanelen van een triptiek heeft gewerkt. Een jaar later reisde hij naar Italië. In 1553 was hij in Rome en in 1557 is hij via Venetië teruggekeerd naar Antwerpen. Maar hij bleef niet in Antwerpen want volgens de gegevens huwde hij in 1563 in de Kapellekerk in Brussel en ging daar ook wonen. Hij maakte in Brussel gedurende de laatste zeven jaren van zijn leven veel schilderijen voor rijke burgers en kunstverzamelaars uit Brussel en Antwerpen. Van die schilderijen zijn er veertig bewaard gebleven. Vooral beroemd zijn de werken met scènes uit het boerenleven. Zijn werken worden tot de noordelijke renaissance gerekend.

Anthony van Dyck

Anthony van Dyck (ook Anthonis, Antonio, Anthonie, Anton of Antoon genoemd) was een Vlaamse barokschilder en is in 1599 geboren in Antwerpen. Na een reis naar Engeland van vier maanden en terugkeer vertrok hij in 1621 naar Italië waar hij zes jaar verbleef. Terug in Antwerpen schilderde hij een aantal meesterwerken waar Karel I lucht van kreeg en hem naar Engeland haalde waar hij talrijke portretten schilderde van de koning, koningin, prinsen en prinsessen. Hij werd daarvoor in 1632 geridderd als hofschilder des konings en verwierf daarmee de titel “sir”.

Jacob Jordaens

Jacob Jordaens is evenals Anthony van Dyck geboren in Antwerpen en heeft daar ook altijd gewerkt. Hij is geboren op 19 mei 1593. Hij ontwikkelde een eigen stijl tussen 1619 en 1627 nadat hij eerst in de stijl van Rubens werkte. Zijn stijl kenmerkt zich door weldoordachte opbouw van de compositie en het mooie kleurenspel. Hoewel hij vaak opdrachten kreeg van vorsten uit het buitenland was hij nooit hofschilder zoals Van Dijck en Rubens. Jordaens schilderde zeer productief tot hoge ouderdom en stierf op 85-jarige leeftijd.

Peter Paul Rubens

Peter Paul Rubens is in het Duitse Siegen geboren op 28 juni 1577. Zijn ouders trokken in 1568 naar Keulen omdat ze in Antwerpen vreesden als calvinisten vervolgd te zullen worden. Later verhuisden ze naar Siegen en weer terug naar Keulen. Na het overlijden van de vader van Peter Paul keerde het gezin in 1590 terug naar Antwerpen. In 1598 werd Rubens als meester schilder opgenomen in het Antwerpse Sint-Lucasgilde. Twee jaar later vertrok hij naar Italië en kwam in Venetië in dienst van de hertog van Mantua. Hij reisde ook naar Florence en Rome. Van 1603 tot 1604 verbleef hij in opdracht van de hertog van Mantua in Spanje. In 1609 trouwde hij in Antwerpen waar hij bleef wonen. Later kwam hij ook weer in Spanje terecht en verbleef een tijdje in Engeland. Hij stierf op 30 mei 1640 in het Rubenshuis dat hij als atelier had ingericht en waar ook leerjongens werkten. Het werk van Rubens wordt beschouwd als triomfalistische contrareformatorische barok. Rubens is evenals Van Dyck geadeld en wel twee keer. In 1624 aan het Spaanse hof door Filips IV en in 1630 door Karel I van Engeland.

Belgische kunstschilders met wereldwijde reputatie uit latere eeuwen

Uit latere eeuwen zijn vooral kunstenaars uit de twintigste eeuw afkomstig uit België bekend zoals:

• Michael Borremans
• Paul Delvaux
• James Ensor
• René Magritte
• Constant Permeke
• Luc Tuymans