Djzengis Khan: ooit een wereldheerser

Dzjengis Khan, een naam die bij velen niet erg onbekend klinkt. Toch kunnen de meesten geen volledig beeld schetsen van hem. Dzjengis Khan heerste ooit over een groot deel van de wereld. Hij was een enorm succesvol leider die er in slaagde de basis te leggen voor de vorming van een nieuw wereldrijk.

Wie was Dzjengis Khan?

Dzjengis Khan werd geboren als Temujin.
In 1206 liet hij zich kronen tot Khan en werd hij uitgeroepen tot Dzjengis Khan, wat zoveel betekend als "de opperste leider". Dzjengis Khan was een intelligente leider die het volk tot een eenheid maakte en orde schiep.
De sleutel tot zijn succesvolle leiderschap zou het verzamelen van talentvolle en loyale mensen om hem heel geweest zijn.

Jeugdjaren

Temüjin werd geboren ergens tussen 1155 en 1167. Hij was de tweede zoon. Zijn vader, Yesükhei was een stammenleider van de Kiyad. Zijn moeder heette Hoelun, die tot een andere stam behoorde. Temüjin werd vernoemd naar een verslagen rivaliserende leider.

Dzjengis' jeugd was naar verluid niet al te makkelijk. Toen hij negen jaar oud was, werd hij door zijn vader uitgehuwelijkt. Hij moest bij de familie van zijn toekomstige vrouw wonen tot hij de leeftijd van 14 zou bereiken, de leeftijd waarop hij kon huwen. Kort daarna werd zijn vader echter vergiftigd door een naburige stam. Zijn halfbroer Bergter werd daarop leider van de stam, totdat deze door Temüjin zelf werd vermoord. De aanleiding van hun ruzie zou een gestolen jachtbuit zijn geweest. Maar eigenlijk ging het over Begters plan met Hoelun te trouwen om de macht definitief in handen te krijgen. Temüjin had hier echter een andere mening over en vermoordde Bergter samen met zijn broer.
Omdat de stam weigerde geleid te worden door een kind, werd Temüjin in de steek gelaten na de dood van Yesükhei. Na de moord in de familie werd hij echter vogelvrij verklaard. De daaropvolgende jaren leefden hij en zijn familie als arme nomaden. Het voedsel bestond hoofdzakelijk uit knaagdieren. Zijn moeder leerde hem overleven in het ruwe klimaat van Mongolië, vooral door de hulp van anderen. In zijn latere jaren zou hij deze kennis in de praktijk brengen.
Rond zijn zestiende huwde Temüjin met Börte uit de stam Konkirat. Hij ontving een mantel van zwart sabelbont als bruidsschat; dit waardevolle stuk kwam hem later goed van pas. Later werd zijn vrouw echter ontvoerd tijdens een inval. Doordat Temüjin onderhandelde met Jamuka (een vriend) en Toghril (een lokale machthebber) lukte het hem Börte te bevrijden. Niet veel later werd hun eerste kindje, Jochi geboren.

Er is altijd enige twijfel blijven bestaan over het vaderschap van deze eerste zoon; Börte zat namelijk negen maanden eerder nog gevangen bij een andere stam.
Ook al op jonge leeftijd toont Khan een enorme toewijding en volharding. Ook andere leiders erkennen zijn charisma.

Zijn verwezenlijkingen

Het succes van Khan kwam er omdat hij goed was in het verzamelen van de juiste mensen rondom hem. Hij was uiterst respectvol tegenover mensen die hem trouw waren. Persoonlijke rijkdom interesseerde hem nauwelijks en hij leefde als een nomade. Khan gaf iedereen een gelijke kans en stond achter de meritocratie (regeringsvorm waarbij de meest bekwame leider opvolgt) Hij integreerde belangrijke mensen uit het buitenland voor een betere opleiding. Ook verenigde hij verschillende stammen, stopte de burgeroorlog en bereidde een leger voor om China aan te vallen. De eerste veroveringsoorlog tegen de Westelijke Xia slaagt.

• 1211: start van de oorlog tegen China.
• 1213: inname van Noord-China
• 1218: inname van West- en Oost China, Chorasmiën, Transoxanië, Perzië, Armenië, Azerbeidzjan, Polen en Hongarije

Zijn laatste campagne

Na een reorganisatie van zijn legers, viel Dzjengis in 1226 de Tanguten aan. Hij trof ook voorbereidingen voor de opvolging en besloot zijn derde zoon de titel van Grote Khan te geven. Tijdens de veldslag zelf zou hij vijf sterren op één lijn hebben gezien, dat zag hij als een voorteken.
In 1227 viel hij de hoofdstad van de Tanguten aan, nam hij Lintiao in, veroverde hij drie prefecturen. Na het veroveren van de laatste ging hij naar de berg Liupanshan om een schuilplaats voor de zomer te zoeken. Op die berg vertelde hij in een toespraak ook aan kameraden over de vijf sterren.
De Mongolen vielen de Westelijke Keizer aan, die zich overgaf en ook in 1227 gaf Tanguten zich over.

Opvolging

Djzengis had zijn derde zoon, Ögedei, verkozen als nieuwe Grote Khan en opvolger van het Mongoolse rijk. Zijn rijk werd verdeeld onder zijn vier zonen. Zijn eerste zoon was reeds gestorven, al was het niet zeker of deze een biologische zoon van Djzengis was. Diens zonen kregen zijn stuk toegewezen. Zijn tweede zoon kreeg Centraal-Azië en noordelijk Iran toegewezen. Zijn derde zoon, de titel en China. Zijn vierde en jongste zoon kreeg het gezag over het Mongoolse geboorteland.

Dood

Djzengis Khan stierf op 18 augustus 1227 tijdens zijn laatste campagne. Zijn eigenlijke doodsoorzaak is niet bekend. Men denkt dat hij van een paard zou gevallen zijn, of gedood door zijn tegenstanders (Tanguten), of gewoon door ouderdom.

Na zijn dood hebben zijn opvolgers de vernietiging van het rijk van Jin kunnen voltooien.