Tortureum Zagreb (martelmuseum)

Een van de meest lugubere bezienswaardigheden in Zagreb is het martelmuseum. Tijdens een bezoek aan Tortureum kun je meer dan 70 martelinstrumenten van dichtbij bekijken. Bij binnenkomst krijg je een tablet waarop je alle details van de museumstukken kunt lezen. In het donker vervolg je de weg langs verschillende onderdelen van een duistere geschiedenis die je kippenvel zullen bezorgen. Het is geen groot museum, de meeste bezoekers staan na 45 à 60 minuten weer buiten. Wel laat het op de meeste bezoekers een grote indruk na.

Marteling

Martelen is het opzettelijk pijn toebrengen aan anderen, fysiek dan wel psychologisch. Meestal worden deze praktijken toegebracht wanneer men een bekentenis wil horen (al dan niet naar waarheid). Slachtoffers die gemarteld worden, geven sneller toe. Daarnaast kan marteling de straf op zich zijn. Zo werden zweepslagen vaak gebruikt als strafmethode bij slaven. Tevens geloofden sommige volken vroeger dat de goden door een mensenoffer goedgezind bleven.

Tortureum wil naast het laten zien van een deel van de duistere geschiedenis ook kenbaar maken dat martelingen niet enkel praktijken uit het verleden zijn. In ons huidige leven hebben we nog steeds te maken met zichtbare en onzichtbare vormen hiervan. Dit verschilt van huiselijk geweld tot uit de hand gelopen grapjes op de werkvloer. Het museum spreekt de hoop uit dat we ooit mogen leven in een wereld waarin marteling slechts een deel van de menselijke geschiedenis is dat enkel in een museum over het verleden thuishoort.

Unieke collectie

Het museum biedt een unieke collectie van verschillende instrumenten die gebruikt zijn tijdens martelingen, van de oudheid tot aan het heden. Zo is er een replica van een guillotine uit 1792 te zien. Hiermee werd men vroeger onthoofd door een valbijl. Ook staat er een zogenaamde Iron Maiden, een ijzeren kast waar het slachtoffer door ijzeren pinnen gespietst werd zodra de deur dicht ging. Tevens heeft het museum een unieke kleine kerker, waar bezoekers opgesloten kunnen worden om zo te voelen hoe het was om in het donker gevangen te zitten, in afwachting van een onzekere toekomst.

Sfeer

De sfeer binnen is niet comfortabel of fijn te noemen en past goed bij het zware onderwerp. Er worden onprettige geluiden afgespeeld en (het ontbreken van) de verlichting speelt ook goed in op het gevoel van bezoekers. De tablet, die de bezoeker bij binnenkomst krijgt overhandigd, laat voor elk martelwerktuig de nodige informatie zien. Zo wordt getoond hoe het instrument precies werkt en voor welke overtreding dit vaak als straf werd gebruikt. Zo kun je je als bezoeker goed voorstellen hoe het geweest moet zijn voor de slachtoffers. Deze gedachten laten menig bezoeker rillen. De echte waaghalzen met sterke magen kunnen zich dus ook nog op laten sluiten in de kleine kerker om zo het gevoel helemaal mee te krijgen.

Praktische informatie (2020)

• Het martelmuseum is elke dag geopend van 11:00 uur t/m 19:00 uur
• Een kaartje kost 40 kuna per persoon (5,20 euro)
• Het museum bevindt zich op de 1e verdieping tussen 2 straten, te weten: Tkalčićeva 13 en Radićeva 14, en is vanaf beide kanten bereikbaar
• Bezoekers jonger dan 18 jaar mogen enkel onder begeleiding van een volwassene naar binnen
• De uitleg is enkel beschikbaar in de volgende talen: Engels, Frans, Spaans, Kroatisch, Duits en Italiaans