Persepolis - archeologie in Iran

Persepolis is een indrukwekkende ruïne in het zuiden van het oude Perzië wat nu Iran is. De naam Persepolis is niet de oorspronkelijke naam, maar dat is Parsa (Stad van de Perzen). Een ruïne waar uit alle windstreken geschenken werden gebracht en waar nog een stukje van de oudheid her te beleven is. Waan je als een koning als je uitkijkt op het inmense land wat voor je ligt!

Persepolis

Persepolis is een ruïne van een, door Alexander de Grote, verwoeste nederzetting die door Darius I is gebouwd. Persepolis ligt tegen bergwanden aan en kijkt uit over een grote vlakte. Vanwege de ligging was het voornamelijk een lente- en zomerpaleis en de besturing van Perzië vond voornamelijk plaats in Babylon, Susa en Ecbatana. In de bergwanden liggen de graven van een aantal Perzische koningen. De ruïne is het beste te bezoeken vanuit de stad Shiraz. Van Persepolis zijn alleen resten van steen over, volgens overlevering is het tapijt aangestoken met vuur en heeft het vuur alle tapijten en houten overkappingen verwoest.

De voornaamste functie van Persepolis is uitgehouwen in de stenen in en rondom de ruïne. Daar is te zien hoe verschillende volkeren geschenken aan de koning kwamen brengen. Je ziet door de verschillen in de figuren waar men vandaan kwam en met welke geschenken ze kwamen. Je ziet kamelen van de Egyptenaren, je ziet het verschil tussen de Meden en Perzen door hun hoofdtooien, je ziet volkeren aankomen met schapen, geiten en runderen. Uit alle windstreken kwamen ze de koning hun geschenken geven als blijk van onderdanigheid en een groot respect. De grote eerste poort waar je doorheen komt, heet daarom ook de 'Poort van alle Naties'. Als je er door heen loopt, zie je pas hoe groot het is en hoe overweldigend het zou zijn geweest in die tijd met de plafonds en dergelijke. De geschenkenceremonie vond plaats tijdens het Perzisch nieuwjaar (Nowruz), wat nog steeds gehouden wordt op 21 maart.

Gang van zaken

De oppervlakte van de ruïne is groot en ook de gebouwen laten zien dat er veel mensen aanwezig zijn geweest tijdens de bouw. Er zijn veel kleitabletten gevonden in en rondom de ruïne die aangeven wat er allemaal gebeurde in Persepolis. Tijdens één van de latere koningen (Xerxes I) kregen werknemers loon voor de werkzaamheden die ze hadden verricht. Pas in het begin van de jaren '30 werden er archeologen naar het gebied gestuurd. Doordat het vele zand het paleis ondergestoven had, is veel van het beeldhouwwerk bewaard gebleven en nog steeds te bezichtigen. Op verschillende plaatsen in het paleis verkijk je op de kunstige vormen en de mensen en dieren die er op afgebeeld staan.

Schatten van Persepolis

In het nationaal museum van Egypte zijn veel opgravingen te vinden van Persepolis. Op locatie is veel onder het zand vandaan gehaald, maar ook naar musea gebracht. Ook buitenlandse musea hebben kunstschatten van Persepolis liggen. Raadzaam is het dan ook om goed in te lezen in Persepolis, zodat je op locatie goed rond kunt kijken. Ook is het een goed idee om het nationaal museum van te voren te bezoeken, meestal is daar een engelstalige gids die je van informatie kan voorzien over de oudheid van Iran en met name Persepolis. Handig is het ook om een Nederlandstalige gids mee te nemen, want er zijn veel heersers geweest en je krijgt soms een duizeling van alle jaartallen en volken die aan de macht zijn geweest.

Graven in de rotsen

In de rotsen die in de rug van Persepolis liggen, zijn waarschijnlijk van Artaxerxes II en Artaxerxes III. Andere koningen zijn even verderop begraven in Naqsh-i Rustam, dat zijn waarschijnlijk de koningen Darius de Grote, Xerxes I, Artaxerxes I en Darius II. De graven lijken erg veel op elkaar op deze twee plakken Bij Persepolis is het mogelijk om de klim te maken naar de begraafplaatsen. Vanaf Cyrus de Grote was het Zoroastrisme de staatgodsdienst, alle koningen zijn dan ook op een zoroastritische manier begraven, namelijk door graven ingehouwen in de rotswanden.

Pasargadae

In Pasargadae is de tombe van Cyrus de Grote te bezichtigen, van de paleizen is niet heel veel bewaard gebleven. Er valt nog wel wat aan ruïne te zien, maar dat is niets vergeleken bij Persepolis. Er is veel verloren gegaan door de bewoning van het gebied, sinds het begin van de 20ste eeuw is het belang er weer van ingezien en is het een beschermd gebied. Toch is Pasagadae absoluut de moeite waard om te bezoeken, want de tombe van Cyrus is indrukwekkend en ook de vallei waarin het ligt. Er komen weinig toeristen op deze plek dus de kans is ook erg groot dat je prachtige foto's kunt schieten zonder mensen erop.

Een indrukwekkend gedeelte van Iran, waan je als een koning die over de vallei kijkt!