Walt Disney Concert Hall – een architectonische analyse

Midden in Los Angeles staat de Walt Disney Concert Hall, naar een ontwerp van Frank Gehry. De bouw duurde in totaal 16 jaar en het gebouw kostte 274 miljoen euro. Maar hoe zit dit deconstructivistische gebouw nu eigenlijk in elkaar? De Walt Disney Concert Hall in Los Angeles is ontworpen door Frank Gehry, een Canadese architect. Frank Gehry werd geboren in Toronto op 28 februari 1929. Sinds 1962 leidt Gehry een eigen architectenbureau in Los Angeles. Hij is dan ook de architect van veel beroemde gebouwen zoals het bekende Guggenheim-museum in Bilbao (Spanje), maar de meeste van zijn ontwerpen zijn gebouwd in Los Angeles.
Al in 1987 is begonnen met de bouw van de Walt Disney Concert Hall op de Crowning Bunker Hill in Los Angeles. In 1994 werd er een bouwstop opgelegd omdat er problemen waren met de werktekeningen. Vervolgens heeft de bouw tot 1999 stilgelegen. Met een vertraging van zo’n 5 jaar is de bouw in 2003 voltooid. Op 23 oktober van dat jaar werd de concerthal geopend na een bouw van in totaal 16 jaar.
Het gebouw bevat een concerthal, verschillende oefenruimtes, een backstage, restaurant en een amfitheater. In totaal kunnen er 2380 mensen in de Walt Disney Concert Hall.
De eigenaar van het gebouw is de gemeente van Los Angeles en het gebouw wordt gebruikt door Los Angeles Philharmonic.
De kosten voor de Walt Disney Concert Hall bedroegen uiteindelijk 274 miljoen euro.

Elementen

Fundering en plint

De fundering van de Walt Disney Concert Hall ligt onder het maaiveld. Het gebouw heeft ook geen duidelijke plint. Een plint is een duidelijke scheiding tussen de grond en het gebouw. Vaak is dit de eerste verdieping.

Muur

De muren zijn gemaakt van roestvrij staal, dit materiaal kan gezien worden als de essentie van het gebouw. Met het staal zijn ronde, vloeiende vormen te creëren, die gedeeltelijk de zon weerkaatsen. Zo ontstaan er donkere en lichtere vlakken, wat het gebouw diepte geeft. De ronde vormen van de muren contrasteert met de puntige en scherpe uiteindes van de vlakken. Aan de binnenkant zijn de muren afgewerkt met Douglas spar hout.

Openingen

De openingen zijn een onderbreking van het oppervlakte systeem; in de grote roestvrij stalen oppervlakken zitten geen openingen, maar er zijn wel een aantal grote glazen vlakken die door de strakke structuur (horizontaal en verticaal) de ronde vormen doorbreken. Deze vlakken zijn helemaal van glas, dit contrasteert ook met de gesloten stalen oppervlakken. De positie van de openingen komt niet overeen met de structuur van het gebouw. Er zijn relatief weinig ramen, maar deze zijn ook niet nodig in een concertzaal. De deuren zijn opgenomen in de glazen wanden.

Vloer

De totale vloeroppervlakte van het gebouw is 25.084 m2 (270.000 square feet). De vloeroppervlakken zijn allemaal horizontaal, met uitzondering van de vloeren waar de tribunes op staan. De vloeren in de concertzaal zijn zo gemaakt, dat er vanaf elk punt goed uitzicht is. Het materiaal waarmee de stalen constructie is afgedekt, is eikenhout. Hout geleidt geluidstrillingen niet zo goed als staal, dus er is een goede geluidsisolatie.

Dak

Het dak van het plafond is zo ontworpen dat er een perfecte akoestiek in de concertzaal is. Het plafond van de concertzaal is ook gemaakt van Douglas sparhout, wat voor de geluidsisolatie zorgt. Het dak van het hele gebouw is hol, maar er is wel voor een goede waterafvoer gezorgd, aangezien er anders water op het dak blijft liggen. Als het gebouw van een afstand bekeken wordt, is het dak niet te zien. Het lijken een aantal stalen verticale platen.

Trap en lift

Er zijn kleine steektrappen die de begane grond (waar de ingang zit) verbindt met de bovenste rijen in de zaal en de balkons. Dit zijn redelijk steile trappen, zodat er weinig oppervlakte verloren gaat. Ook zijn er 2 liften om bij de bovenste balkons te komen. Er zijn trapjes en hellingbanen zodat de vooringang meer opvalt. Het maaiveld aan de vooringang ligt sowieso hoger dan de ingang aan de achterkant. Het verschil tussen de achter- en vooringang is 2 verdiepingen

Componenten

Fundering en plint

De constructie van het gebouw bestaat uit stalen kolommen en liggers. Het gebouw is bovendien op staal gefundeerd, dat wil zeggen dat er geen funderingspalen zijn gebruikt. Deze constructie was een pittige opgave. De vorm van het gebouw maakte een orthogonaal stelsel voor de kolommen onmogelijk.

Muur en vloer

De buitenkant van The Walt Disney Concert Hall is bekleed met metaal, aluminium panelen, vliesgevels en dakramen. De binnenmuren in het gebouw zijn niet dragend, omdat de constructie uit kolommen en liggers bestaat. De golvende vorm van de gevel en het dak is getest in een windtunnel, waaruit naar voren kwam dat deze vorm geschikt was voor windkracht.

Openingen

Er zijn 8 dakramen met glas van 3 inches dik, die licht in het interieur brengt. In de stalen gevel liet Gehry verticale gleuven kerven om nog meer natuurlijk licht naar binnen te laten vallen. Typerend aan dit gebouw is dat het dak grotendeels gesloten is, maar wanneer er ramen in zitten, deze heel groot zijn. Dit is mogelijk omdat er geen dragende muren zijn. De grote open ramen aan de zijden van het gebouw bieden uitzicht over heel Los Angeles

Vloer

De vloeren rusten op de stalen constructie en zijn gemaakt van beton. Dit beton is gewapend en afgewerkt met een eikenhouten vloer. Bovendien zijn de vloeren goed geïsoleerd zodat omliggende ruimten geen last hebben van geluidsoverlast.

Dak en borstwering

Het dak is een vakwerkconstructie van stalen liggers in driehoeksconstructie. De onderdelen voor deze constructie zijn gemonteerd met bouten en aan elkaar gelast. Het is zo gevormd, dat je onmogelijk het hele gebouw in een geheel kunt zien.