De kinderen van Reinhard Heydrich

‘De slager van Praag’, ‘het blonde beest’, ‘Himmler’s kwade genius’ De bijnamen van Reinhard Heydrich waren welverdiend en geven goed weer wat voor een man hij was. Een berekende, meedogenloze moordenaar, de initiatiefnemer tot het stelselmatig uitroeien van de joden. Maar Heydrich was naast fanatieke nazi ook echtgenoot en vader. Benieuwd hoe het zijn gezin na zijn moord en na de oorlog is vergaan? Lees verder…

Reinhard Heydrich, jeugd- en marinejaren

Reinhard Tristan Eugen Heydrich wordt op 7 maart 1904 geboren in Halle. Halle ligt dicht bij Leipzig. Zijn vader is conservatoriumdirecteur, Bruno Heydrich speelt verschillende instrumenten, zingt en componeert. Zijn moeder, Elisabeth, geeftf pianolessen op datzelfde conservatorium. Reinhard heeft nog een oudere zus, Maria, en een jongere broer Siegfried Heinz. Reinhard groeit op als een eenling die probeert overal de beste in te zijn om te voorkomen dat hij gepest wordt. Hij speelt goed viool maar blinkt vooral uit in sport. De jonge Reinhard is erg teleurgesteld wanneer Duitsland de Eerste Wereldoorlog verliest. Reinhard gelooft dat de nederlaag te wijten was aan de joden en communisten in Duitsland zelf, deze theorie wordt de dolkstootlegende genoemd. Wanneer Halle een paar maanden na de nederlaag door communisten wordt ingenomen, sluit Reinhard zich, hoewel hij daar eigenlijk nog te jong voor is, aan bij een rechts-radicale knokploeg. In maart 1922 neemt Reinhard Heydrich dienst bij de marine. Het is zijn grote droom om admiraal te worden. Ondanks dat Heydrich ook bij de marine geen aansluiting kan vinden bij zijn leeftijdgenoten, verloopt zijn carrière voorspoedig. In december 1930 ontmoet hij op een bal de 19-jarige Lina van Osten. Het stel wordt halsoverkop verliefd en kondigt drie dagen later hun verloving al aan. Heydrich stuurt ook een aankondiging naar het meisje waar hij een paar keer mee uit geweest is en hem op dat moment als haar verloofde beschouwt. Zij reageert daar niet goed op. Haar vader die veel invloed heeft binnen de marine dient een klacht in. Op 30 april 1931 wordt hij naar aanleiding van deze klacht wegens karakterloos en onwaardig gedrag ontslagen. Heydrich keert gedesillusioneerd terug naar zijn ouders in Halle. Via via hoort hij dat Heinrich Himmler iemand zoekt die voor de SS een inlichtingendienst op kan zetten. Om enige kans te maken op deze functie en gestimuleerd door Lina die al sinds haar achttiende lid is van de nazipartij, wordt Heydrich op 1 juni 1931 lid van de NSDAP.

Reinhard Heydrich, Sicherheitsdienst

Himmler is onder de indruk van Heydrich en neemt hem aan, op 14 juli treedt Heydrich toe tot de SS. Ondanks beperkte middelen, is Heydrich succesvol bij het opzetten van de inlichtingendienst die later de naam SD (Sicherheitsdienst) zal dragen. Hij maakt vlot een aantal promoties. Na de machtsovername van Hitler in 1933 neemt de macht van Himmler en Heydrich gestaag toe. Te beginnen in Beieren lukt het hen om de politiemacht en de inlichtingendienst van alle deelstaatpolitiediensten te centraliseren. Op 20 april 1934 krijgt Heydrich ook de operationele leiding over de politieke politie, de Gestapo. De samenwerking van de Gestapo en de SD heeft als doel de belangrijkste concurrent van beiden, de SA uit te schakelen. Heydrich fabriceert wat bewijzen die Hitler ervan overtuigen dat de SA top een staatsgreep wil plegen. In de nacht van 30 juni op 1 juli 1934 (Nacht van de lange messen) worden verschillende hooggeplaatste SA mannen maar ook andere tegenstanders van de partij gearresteerd en geëxecuteerd. Eén van hen is Ernst Röhm, een persoonlijke vriend van de familie en de peetoom van Heydrich’s oudste zoon. Heydrich en de SD schijnen een belangrijke rol te hebben gespeeld in verschillende belangrijke gebeurtenissen in die jaren. Ik noem hier de Anschluss van Oostenrijk in maart 1938, de annexatie van Tjechië in 1939 en de Kristallnacht van 9 op 10 november 1938 (een pogrom tegen de joden in Duitsland en Oostenrijk).

Reinhard Heydrich, rol in Endlösung

Na het uitbreken van de oorlog gaat Heydrich zich steeds meer bezighouden met de ‘joodse kwestie’. Heydrich stelt voor de joden in getto’s te verzamelen en een insigne te laten dragen om ‘verder te nemen maatregelen te vergemakkelijken’. Ook geeft hij het bevel dat alle joden die de Duitsers tegenkomen tijdens hun opmars naar Moskou, doodgeschoten moeten worden. Aanvankelijk wordt met die ‘verder te nemen maatregelen’ emigratie bedoeld, verondersteld wordt dat Hitler het besluit tot totale uitroeiing van het joodse ras pas in december 1941, na de Japanse aanval op Pearl Harbor en Duitse oorlogsverklaring aan de VS, genomen heeft. Heydrich had op 31 juli 1941 van Göring de opdracht gekregen ‘om alle noodzakelijke voorbereidingen te treffen met betrekking tot de organisatorische, feitelijke en materiële zaken voor de totale oplossing van de Joodse kwestie binnen de invloedssfeer van Duitsland in Europa´. Een half jaar later wordt met totale oplossing dus niet meer de gedwongen emigratie maar de uitroeiing van alle joden bedoeld. Op 20 januari 1942 vindt de Wannseeconferentie plaats. Op deze conferentie wordt het lot van de joden bezegeld, Heydrich verklaart aan de aanwezige vertegenwoordigers van de verschillende betrokken organisaties en ministeries dat hij van Hitler de opdracht had gekregen de joden uit te roeien. Op de conferentie worden plannen gemaakt om deze opdracht zo soepel mogelijk uit te voeren. Vanaf het voorjaar van 1942 begint de systematische massavernietiging in de vernietigingskampen.

Reinhard Heydrich, rijksprotector

Op 24 september 1941 wordt Reinhard Heydrich als plaatsvervanger van Konstantin von Neurath rijksprotector van Bohemen en Moravië, het huidige Tsjechië. Officieel wordt Von Neurath met ziekteverlof gestuurd maar de werkelijke reden is dat hij de orde in het gebied niet kan handhaven. De voor de Duitse oorlogsvoering zo belangrijke industrie in het gebied had maar een lage productie, voor een groot deel veroorzaakt door stakingen en sabotage. Heydrich besluit korte metten te maken met het verzet in zijn protectoraat. In de eerste weken in zijn nieuwe functie laat Heydrich 400 Tsjechen executeren. De Gestapo arresteert daarbij nog eens 4000 Tsjechen die gevangen gezet worden. Het verzet is daarmee ongeveer wel lamgelegd. Daarna probeert Heydrich de Tsjechen te paaien met onder andere ruimere voedselrantsoenen en een verbetering van het sociale stelsel. In Berlijn is men zeer tevreden over Heydrich. Het was de bedoeling dat hij rijksprotector van Frankrijk zou worden maar dit bleef dat land uiteindelijk bespaard. Op 27 mei 1942 wordt er een aanslag op Heydrich gepleegd. Aanvankelijk lijkt het of Heydrich de aanslag zal overleven, de kogel wordt operatief verwijderd, hij sterft echter op 4 juni aan complicaties. Duizenden Tsjechen worden die zomer als represaille door de nazi’s omgebracht. Het hele mijnwerkersdorpje Lidice wordt van de kaart geveegd nadat een aantal bewoners er onterecht van worden beschuldigd de aanslagplegers onderdak te hebben geboden.

Lina Heydrich

Lina Heydrich wordt op 14 juni 1911 als Lina von Osten geboren in Fehmarn. Haar vader werkt als leraar op een middelbare school. Lina is een overtuigd en fanatiek nazi. Al in 1929 nadat ze een toespraak van Adolf Hitler heeft bijgewoond, wordt ze lid van de partij. Lina ontmoet Reinhard Heydrich op 6 december 1930 op een bal van een roeiclub in Kiel. Drie dagen later vraagt Reinhard Lina ten huwelijk, het paar verlooft zich op 18 december 1930. Zoals al eerder vermeld, leidt deze verloving tot het ontslag van Heydrich uit de marine. Lina stimuleert Reinhard een baan te nemen bij de SS. Op 26 december 1931 vindt het huwelijk tussen Reinhard Heydrich en Lina von Osten plaats. Het is een echt nazi-huwelijk, er hangt een hakenkruis boven het altaar en buiten de kerk loopt het stel door een erehaag van gasten die de Hitlergroet brengen. Op 17 juni 1933 krijgt het echtpaar hun eerste kind, een zoon die ze Klaus noemen. Op 23 december 1934 wordt hun tweede zoon, Heider, geboren. In de jaren daarop verloopt het huwelijk moeizaam. Heydrich laat zijn medewerkers regelmatig sekspartners voor hem regelen omdat hij thuis niet aan zijn trekken komt. Later verzoent het stel zich en op 9 april 1939 wordt er nog een kindje geboren, een meisje die de naam Silke krijgt. Wanneer Heydrich op 4 juni 1942 overlijdt, is Lina hoogzwanger van hun vierde kindje. Op 23 juli 1942 wordt dit meisje, Marte, geboren. Na de dood van haar man blijft Lina tijdens de oorlogsjaren met haar kinderen in slot Jungfern-Breschan wonen. Hier overlijdt haar oudste zoon Klaus op 24 oktober 1943 door een verkeersongeval. In mei 1945 vlucht het gezin naar het eiland Fehmarn, waar Lina opgegroeid is. In 1948 moet Lina verschijnen voor een speciale rechtbank in Polen. De aanklacht luidt: ‘ondersteuning van de nazibeweging' en ‘mishandeling van Joden die bij haar in dienst zijn geweest’. Ze wordt schuldig bevonden en krijgt een levenslange gevangenisstraf opgelegd. Door de spanningen tussen Oost en West tijdens de Koude Oorlog wordt ze echter nooit uitgeleverd. In 1951 wordt ze door een denazificatiecommissie vrijgesproken en vanaf 1952 krijgen Lina en haar kinderen een weduwen- en wezenpensioen van de Duitse staat, Reinhard Heydrich wordt beschouwd als oorlogsslachtoffer. In Fehmarn heeft Lina een pension die ze later uitbreidt tot hotel. In 1960 brandt het hotel af. Lina begint dan een wat kleiner restaurant. In 1965 trouwt Lina voor de tweede keer. Nu met de Finse toneeldirecteur Mauno Manninen. Het huwelijk wordt een paar jaar later al weer ontbonden. Lina zegt dat de voornaamste reden waarom ze met Manninen trouwde, was dat ze eindelijk van de naam Heydrich af wou zijn. In 1976 brengt Lina een boek uit over haar leven met Heydrich. ‘Leben mit einem Kriegsverbrecher’, luidt de heel toepasselijke titel. In het boek verdedigt Lina haar man op alle mogelijke manieren. Ze wil niets negatiefs over hem horen en sluit demonstratief haar ogen voor de ontstellende bewijzen van het tegendeel. Lina beweert dat haar man het beste met het Tsjechische volk heeft voorgehad en ontkent de belangrijke rol die Heydrich gespeeld heeft in de Endlösung. Andere nazi’s hebben hem die rol ‘toegeschoven’ omdat hij toch al dood was. Lina Heydrich sterft op 14 augustus 1985 op 74-jarige leeftijd.

Klaus Heydrich

Op de ochtend van 24 oktober 1943 fietsen de broers Klaus en Heider Heydrich op de binnenplaats van het slot Jungfern-Breschan. Op een gegeven moment is Heider zat van het fietsen, hij gaat naar binnen. De poorten naar de openbare weg staan open omdat zijn moeder die dag bezoek verwacht (er zijn bronnen die melden dat Lina Heydrich die dag bezoek verwachtte van niemand minder dan Himmler maar ik twijfel aan de betrouwbaarheid van deze bronnen). Klaus ziet dat de poorten openstaan en maakt onmiddellijk gebruik van deze gelegenheid. De bestuurder van een klein vrachtwagentje ziet Klaus te laat de weg op rijden en kan hem niet meer ontwijken. Klaus overlijdt later die dag aan zijn verwondingen, hij is dan 10 jaar oud.

Heider Heydrich

In 1944 haalt Lina haar tweede zoon Heider, op dat moment negen jaar oud, uit de Hitlerjugend. Ze is bang dat wanneer hij in de Hitlerjugend blijft, hij al snel mee moet vechten in de oorlog en hem hetzelfde lot zal zijn beschoren als zijn vader en broer. Heider groeit op en wordt ingenieur. Inmiddels is hij gepensioneerd. Hij leeft in Beieren, heeft een vrouw en vier kinderen. Heider geeft geen interviews. In 2009 maakt hij een uitzondering voor John Martin, schrijver van het boek ‘The Mirror Caught the Sun: Operation Anthropoid 1942’. In dat interview neemt hij een erg verdedigende houding aan tegen opzichte van zijn vader. In maart 2011 brengt Heider een bezoek aan slot Jungfern-Breschan waar hij is opgegroeid. Het slot is behoorlijk in verval geraakt en Heider biedt zijn hulp aan bij het restaureren van het gebouw. Dit aanbod schiet vele Tsjechen in het verkeerde keelgat, het leidt tot felle reacties in de media. Heider verklaart vervolgens dat zijn aanbod verkeerd begrepen is en trekt hem teleurgesteld in.

Silke en Marte Heydrich

Over Silke heb ik niets anders kunnen vinden dan een dubieus bericht op internet dat ze naar de Verenigde Staten geëmigreerd is en dat ze daar werkzaam is of was als model. Marte heet tegenwoordig Beyer en woont nog steeds op Fehmarn. Ze is de eigenaresse van een modezaak. Ook zij geeft geen interviews, zij heeft haar vader niet gekend en weet, volgens eigen zeggen, van niets. Eens heeft ze in het Duitse blad STERN verzucht dat men zich niet kan voorstellen hoe het is om een dergelijke vader te hebben en dat zijn naam haar dag en nacht achtervolgt. Haar zoon Reinhard (!) is van mening dat eigenlijk niemand precies weet wat zijn opa allemaal gedaan heeft. Peter Thomas Heydrich, de zoon van Reinhards broer Heinz, vindt het gênant dat de kinderen van Reinhard nooit in het openbaar afstand hebben gedaan van de daden van hun vader of een gebaar hebben gemaakt naar het slachtoffers van de slager van Praag.
© 2011 - 2024 Alba, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Heinrich Himmler; de man achter Adolf HitlerAdolf Hitler had bij het besturen van zijn rijk een aantal machtige mensen achter zich staan die hem hielpen. Zo had je…
Hermann Göring en de Sicherheitspolizei op 24 januari 1939Hermann Göring en de Sicherheitspolizei op 24 januari 1939Op 24 januari 1939 kreeg de SS-Grüppenführer Reinhard Heydrich de opdracht van rijksmaarschalk Hermann Göring de opdrach…
De jongste moeder ter wereld!Je begint al aan het moederschap wanneer je zelf nog met poppen speelt, en het maakt jou de jongste moeder ter wereld. H…
Hoe programmeer je loops in C++?Hoe programmeer je loops in C++?In een computerprogramma is het soms noodzakelijk dat bepaalde stukken code meer dan eens worden uitgevoerd. Daarbij maa…

Soorten kampen in Tweede WereldoorlogDe Tweede Wereldoorlog is de grootste oorlog van de laatste 100 jaar. Door de Duitsers werden er in ons land verschillen…
Boekrecensie: Je vous écris du Vel d'HivBoekrecensie: Je vous écris du Vel d'HivNaar aanleiding van "Haar naam was Sarah" werd er door Karen Taieb gezocht naar brieven die waren geschreven door mensen…
Bronnen en referenties
  • www.crosbyherald.co.uk ' John Martin writes book about the assassination of Reinhard Heydrich, head of the Nazi Gestapo'
  • Forum.axishistory.com
  • www.go2war2.nl
  • www.mittelbayerische.de 'Heydrichs schloss sorgt für Aufregung'
  • www.stern.de 'Verdrängung, Vertuschung und Vergebung'
  • Wikipedia
  • HhhH (Himmlers hersens heten Heydrich) Laurent Binet
Reactie

Roger Bogaert, 17-12-2011
Behoorlijk werkstuk, maar… Zie tekst : "In december 1928 ontmoette hij op een bal de 19-jarige Lina von Osten" : onder "Lina Heydrich" valt er te lezen, dat zij geboren werd op 14 juni 1911 (wat correct is). Conclusie : in december 1928 was Lina geen 19 jaar.
Meerdere fouten tegen de spelling van de werkwoordsvormen. Reactie infoteur, 18-12-2011
Beste Roger

Klopt. De ontmoeting was niet in 1928 maar in 1930. Ik heb de tekst aangepast.

Alba (70 artikelen)
Laatste update: 18-12-2011
Rubriek: Kunst en Cultuur
Subrubriek: Oorlog
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.