Volendams voor beginners
Jan Smit, Nick & Simon, de 3j's en nog vele anderen. Allemaal komen ze uit het oerhollandse dorp: Volendam. Hier een aantal leuke Volendamse woorden, zinnen & gezegdes als: kladdegat, kakooien & bedakke.
Ik begin mijn verhaal in Volendam, waar ik opgegroeid ben tussen de nuchtere en simpele mensen wiens leven bestaat uit hard werken, samen op vakantie gaan en elke week standaard vis met aardappels eten. Ieders huis prachtig onderhouden en elk tuintje volop in de bloei. Een spijkerbroek en een T-shirt, iedereen het zelfde kapsel. Anders zal het niet zijn, en niet worden ook. Want wie zich niet gedraagt zoals een ander dat doet kan het wel schudden in het o zo fijne Volendam.
Zinnen
Dagelijkse zinnen en uitdrukkingen die door de lokale bevolking altijd nog worden gebruikt.
Nederlands | Volendams |
Hoe eet jij je ei? | Oe eh jej ju aai? |
Welterusten | Genacht |
Kijk een aan | Kejk er ers effetjes an |
Je bent gek | Ju binne gek! |
Heb je het al gehoord? | Ejjet al oort? |
Jeetje | Amme zak |
Heb je nog ..? | E jej nag? |
Het is mooi | IJ is mooi! |
Hoe is het? | Oeist? |
Kom snel! | Kò gank |
Schiet eens op | Maak of! |
Tot de volgende keer | Voar now or nageres |
Wat een toestand | Zò’n zoèdje |
Gezegden
Leuke traditionele gezegden die altijd nog worden gebruikt. Sommige gezegden zijn terug te horen in Volendamse liederen.
Nederlands | Volendams |
Dat heeft een olifant gedaan | Dut eht un oelifant daan |
Dat wil ik ook wel hebben | Moe'kòòk èh |
Goeie maatjes van elkaar | Imme gat, ùt me gat |
Heb jij nog | E jej nag slik van de bap at? |
Kijk je uit?! | Geujf erg oor! |
Vochtig weer | Slappe ulle wujr |
Als het bij mij maar schoon is | As mu stoepie moar skoon is |
De vuile kleren drogen | De was in de roop |
Woorden
U hoort ze allemaal wel een voorbijkomen in de palingsoap en de zomer voorbij. Het Volendamse dialect is soms heel moeilijk te verstaan.
Werkwoorden
Nederlands | Volendams |
Halen | Oaluh |
Jeuken | Jukku |
Krijgen | Krègge |
Plassen | Pisse |
Pesten | Klieren |
Indrinken | Veejrzitte |
Zwemmen | Zwummen |
Voorwerpen
Nederlands | Volendams |
Klompen | Usters |
Salade | Sloatje |
Kadetje | Flip |
Schaar | Skèr |
Boter | Butter |
Speen | Nun |
Koffie | Koppie |
Snoep | Slik |
Koolraap | Stoikeraepe |
Skaten | Skieleren |
Kleding | Klère |
Speculaas | Spikkelaas |
Kaas | Kais |
Pepernoten | Moppies |
Ei | Aai |
Vensterbank | Raampust |
Pannekoek | Boffert |
Waslijn | Roop |
Plat vergiet voor vis | Gortemetiel |
Sju van azijn, boter & water | Butter & ejk |
Dieren
Nederlands | Volendams |
Eend | Puul |
Paard | Paejrd |
Hond | Oent |
Paling | Aaltjes |
Garnaal | Garn |
Duif | Deúf |
Vogel | Végel |
Muis | Meús |
Mens en lichaam
Nederlands | Volendams |
Achterwerk | Gat |
Typisch iemand | Oardugaitje |
Teen | Toon |
Mensen van buiten Volendam | Jas |
Hoofd | Arses |
Onaangepaste rasvolendammer | Koent |
Knieen | Kniebollen |
Been | Bien |
Neus | Neejs |
Haar | Air |
Oma | Bes |
Oma | Ooitje |
Opa | Bab |
Overige
Nederlands | Volendams |
Naar bed gaan | We goan erop |
Kerstmis | Karst |
Ruzie maken | Ergerweeren |
Heel erg lekker | Gaal lekker |
Meemaken [negatief] | Bedakke |
Kapot | Stikkend |
Sint maarten | Sinter martes vegeltje |
Geweldig | Un gekke-ûstuh |