Geert Mak: Reizen zonder John, in voetsporen John Steinback

Geert Mak bracht 23 augustus 2012 een nieuw boek uit onder de titel "Reizen zonder John" (ondertitel: Op zoek naar Amerika). Het verhaalt over de geschiedenis van Amerika, gedurende de laatste 50 jaar. De opzet en werkwijze die tot de totstandkoming resulteerde is gelijk aan zijn bestseller "In Europa": rondreizen ter plekke om vervolgens aan de hand van gesprekken met de lokale bevolking de nieuwste geschiedenis van het Amerikaanse continent te rangschikken. In 1960 maakte de Amerikaanse schrijver John Steinbeck een ontdekkingsreis door de VS, samen met zijn poedel Charley wat leidde tot het boek "Reizen met Charley" (Travels with Charley). Geert Mak trad letterlijk in Johns voetsporen en onderzocht hoe het land gedurende de laatste vijftig jaar veranderd is en maakte een actuele versie van zijn geschrift. "Reizen zonder John" is in verschillende bijzondere uitvoeringen verkrijgbaar, o.a. als luisterboek, E-book en als dwarsligger, een klein handzaam boekje op zakformaat.

Reizen zonder John, het nieuwe boek van Geert Mak

Op donderdag 23 augustus 2012 verscheen een nieuwe pennenvrucht van Geert Mak, een hernieuwde vertelling van de laatste Amerikaanse geschiedenis, volgens een beproefd, succesvol recept. Hij begon met de historie van Nederland in De eeuw van mijn vader, de Nederlandse historie van een eeuw geleden tot aan het heden, gezien vanuit het perspectief van zijn eigen familie. Daarna volgde In Europa, waarvoor hij heel het Europese continent doorkruiste, opnieuw een zeer goed verkocht boek in Nederland en veel gelezen, gevolgd door een televisieserie, uitgezonden door de VPRO.

In Reizen zonder John zit Geert Mak weer op zijn vertelstoel en beschrijft ditmaal de Amerikaanse geschiedenis van de laatste halve eeuw. John Steinbeck was zijn leidraad, de schrijver die begin zestiger jaren het land doorcruiste en van zijn bevindingen en gesprekken met locals verslag deed zijn boek Travels with Charley.
Vijftig jaar later huurde Geert een auto en maakte exact dezelfde reis en pende zijn relaas neer in Reizen zonder John.

Over John Steinbeck en poedel Charley....

De Amerikaanse auteur John Ernst Steinbeck werd geboren op 27 februari 1902 en is de schrijver van o.a. het in later jaren nog verfilmde The Grapes of Wrath en East of Eden. Gedurende de Tweede Wereldoorlog was hij oorlogscorrespondent voor de New York Herald Tribune. In 1962 ontving John de Nobelprijs voor de Literatuur.

In het prille voorjaar van 1960 vatte Steinbeck het plan op voor de rondreis door Amerika. Hij bestelde een speciale truck, waarop een soort van kajuit gemonteerd was, voorzien van een kachel, bank, tafel en ijskast zodat hij, welke plek hij ook zou aandoen toch altijd thuis zou zijn.
Op vrijdagochtend 23 september 1960 vertrok hij met zijn vrachtwagen die hij Rocinante (het paard van Don Quichote) gedoopt had, met officieel als enig reisgezelschap zijn poedel Charley. Onderweg ontmoette en sprak hij talloze mensen en beschreef aan de hand van de gesprekken en de indrukken die hij opdeed de Amerikaanse geschiedenis en schetste terloops een beeld van het Amerika uit de vijftiger en zestiger jaren, de decennia van de opbloeiende welvaart en opkomende consumptiemaatschappij.
Twee jaar later verscheen het verslag van zijn zoektocht naar de Amerikaanse geschiedenis, getiteld Travels with Charley, in het Nederlands vertaald als Reizen met Charley.

Steinbeck, die drie maal trouwde en vader was van twee kinderen, overleed in New York op 20 december 1968.

Geert Mak in de voetsporen van John Steinbeck

Exact 50 jaar na de start van de expeditie van John Steinbeck stond Geert Mak voor het voormalige woonhuis van John Steinbeck in Sag Harbor, op Long Island en startte op 23 september 2010 zijn 15.000 km lange reis in zijn Liberty Jeep en baande zich een weg zoals John dat 50 jaar eerder had gedaan over het Amerikaanse platteland, van oost naar west en voorts naar het zuiden.

Op de website van Geert Mak wordt deze roadtrip in het kort als volgt omschreven: Hij reed duizenden mijlen door de aardappelvelden van Maine en de eindeloosheid van het Midwesten, zat dag na dag aan tafel met boeren, arbeiders, vissers en schoolmeesters, stuitte op glanzende voorsteden en dichtgetimmerde dorpswinkels, zocht, telkens opnieuw, naar de verhalen van dit land waarover niemand ooit raakt uitgepraat.

Geert werd op zijn Amerikareis vergezeld door zijn vrouw Mitzi (Miets).

Liefde voor Amerika

Geert kwam in de V.S. voor het eerst in 1979 voor een overrompelend verblijf. Hij verbaasde zich over de zelfvoldaanheid van sommigen maar hield van de gastvrijheid en het stevige onderlinge sociale verband dat de Amerikanen uitstraalden.
Hij kwam er elk jaar terug en vond in Berkeley een ouder echtpaar die gingen fungeren als zijn tweede vader en moeder.
Aan hen is Reizen zonder John opgedragen.

Geert Maks kanttekeningen boek John Steinbeck

Naar aanleiding van het uitkomen van Reizen zonder John verscheen in augustus een interview in De Volkskrant met Geert Mak. Daarin gaf hij een aantal opmerkelijke visies en eigen inzichten op zijn eigen reis en maar ook die van John Steinbeck.
Geert stelde dat het feit niet klopte dat Steinbeck niet altijd alleen reisde, maar dat zijn vrouw Elaine hem regelmatig op kwam zoeken om hem een periode te vergezellen, omdat hij niet zonder haar kon, ze sliepen dan in luxe hotels. In het boek blijft haar naam en aanwezigheid verzwegen, waarschijnlijk om de illusie van ontberingen en eenzaamheid niet te verstoren. Ook zijn er feitelijkheden die niet kunnen kloppen en sprak hij een oude kennis van Steinbeck die hem op het hart drukte dat hij de zaken soms wel op wist te blazen. Geert stelt dat John zijn boek beter als fictie had kunnen betitelen, omdat het een buitengewoon goed beeld van het Amerika uit de jaren zestig en dat het niet zo belangrijk is dat het verhaal daadwerkelijk overeenstemt met Johns belevenissen onderweg.

Geert Maks visie op het hedendaagse Amerika

Geert ontdekte tijdens zijn reis dat de armoede, vooral op het platteland groter was dan gedacht, dat kinderen het voor het eerst in de hedendaagse tijdsgewricht zwaarder zullen krijgen dan hun ouders.
Een citaat uit Reizen zonder John: "Ochtend na ochtend, zie ik zo, boven de eieren, het spek, de bonen en de slappe koffie, het optimisme en de zekerheden van een middenklasse verdwijnen. Sterker nog, ik zie een middenklasse die bezig is zelf weg te zinken".

Reizen zonder John verkrijgbaar in diverse uitvoeringen

• Hardcover, 512 pagina's, ISBN: 9789045020846 (uitgeverij Atlas)
• Paperback, 512 pagina's, ISBN: 9789045021614 (uitgeverij Atlas)
• E-boek (o.a. verkrijgbaar bij Bol.com)
• Dwarsligger, handzaam boek in zakformaat 12 x 8 cm, verkrijgbaar op dwarsligger.nl