De vrouwen van Rembrandt

Rembrandt Harmenszoon van Rijn was een groot kunstenaar die bijzonder goed kon schilderen, tekenen en etsen. Vandaag de dag kunnen we nog genieten van zijn werk. Over het leven van Rembrandt is veel bekend, ook over zijn persoonlijke leven. Maak kennis met: de vrouwen van Rembrandt.

Saskia Uylenburgh

De eerste echtgenote van Rembrandt was Saskia. Ze had geen ouders meer en verbleef af en toe bij haar achterneef; de internationale kunsthandelaar Hendrick Uylenburgh, in het huis waar Rembrandt nu ook woonde. De jonge Rembrandt had in die tijd al veel geld geïnvesteerd (bijna 1000 gulden) in het atelier van Uylenburgh.

Saskia Uylenburgh was een wees en had de beschikking over een royale bruidsschat. Je zou kunnen denken dat het Rembrandt daar om te doen was, maar er is nauwelijks twijfel dat het hier om een oprecht huwelijk uit liefde gaat. Ze verloofden zich op 5 juni 1633. Een jaar later trouwde het stel. Saskia kreeg vier kinderen, maar slechts een van de kinderen zou een volwassen leeftijd bereiken. Het huwelijk hield niet lang stand. Tragisch genoeg stierf Saskia aan tuberculose nog voor ze 30 werd in 1642. Rembrandt heeft veel ontroerende schetsen gemaakt van zijn vrouw toen ze ziek was.

Hieronder volgt een overzicht van de kinderen van Rembrandt en Saskia:

1. Rumbartus, geboren in 1635. (Hij stierf toen hij slechts 2 maanden uit was.)
2. Cornelia, geboren in 1638. (Ze stierf 3 weken na haar geboorte.)
3. Cornelia, geboortejaar onbekend. (Ze stierf 2 weken na haar geboorte.)
4. Titus, geboren in 1641.

Afgezien van alle tragedie die het echtpaar was overkomen, hadden ze samen een goed leven gehad. Dankzij de grote bruidsschat van Saskia en de verkoop van Rembrandts schilderijen hadden ze er een goede levensstijl op kunnen nahouden.

Geertje Dirckx

Zeven jaar na de dood van Saskia moest Rembrandt verschijnen voor de commissarissen van Huwelijkse Zaken op beschuldiging van het verbreken van de huwelijksbelofte. Een vrouw, genaamd Geertje Dirckx, had gezegd dat Rembrandt haar had verteld dat hij met haar wilde trouwen. Rembrandt was volgens haar zijn belofte niet nagekomen. De rechtszaak begon op 24 januari 1648. Geertje is op dat moment erg ziek en maakt haar testament op. Ze laat haar bezittingen na aan Titus, Rembrandts enig levende zoon. Het lijkt erop dat Rembrandt niet alleen beloofd heeft met haar te trouwen, maar dat hij ook sieraden (die eerder van Saskia waren) geschonken heeft aan Geertje. Maar Rembrandt is hoe dan ook niet van plan met haar te trouwen. Tijdens een overleg probeerden Geertje en Rembrandt tot een overeenkomst te komen, hetgeen niet lukt. Uiteindelijk besloten de commissarissen dat het niet gepast was een man als Rembrandt te laten trouwen met Geertje. Ze werd 'afgekocht' met een bedrag van 200 gulden en Rembrandt moest ook de rest van haar leven elk jaar 200 gulden aan haar geven. De sieraden mocht ze houden op voorwaarde dat ze ze niet verpandde. Dit deed ze toch en dat maakte Rembrandt woest en hij maakte er werk van. Geertje werd veroordeeld tot 12 jaar opsluiting in een inrichting voor 'hoeren en landlopers' in Gouda. Maar na 6 jaar kwam ze weer vrij. Na zeven maanden, in 1656, stierf ze op 46-jarige leeftijd.

Hendrickje Stoffels

Hendrickje Stoffels is het kindermeisje van Rembrandt rond 1660. Ze werd ervan beschuldigd 'in Hoererij te verloopen met Rembrandt de schilder'. Hendrickje is een jong kindermeisje en zichtbaar zwanger. De ware aard van haar relatie met Rembrandt is niet meer te verbergen. De ouderlingen van de Hervormde Kerk krijgen er lucht van en ze wordt opgeroepen zich te verdedigen voor de kerkenraad. De aanklacht is dat ze in zonde leeft; zogezegd: hoererij. Ze gaf dit toe. Ze werd, zoals men dat noemde; 'ernstelijck bestraft, tot boetvardicheyt vermaent en vanden taffel des Heeren afghehouden'. Hoe dan ook bleef ze gewoon met Rembrandt samenleven. Rembrandt is nooit met Hendrickje getrouwd. Ze werd wel geaccepteerd als Rembrandts vrouw. Hendrickje stierf in 1663 aan de pest. Ze werd 37. Haar dochter, Cornelia, bleef wel bij Rembrandt wonen tot op zijn oude dag toen hij stierf. Een jaar later trouwde Cornelia met een schilder en ze kregen twee kinderen, genaamd Rembrandt en Hendrickje.