Viool of Viooltje

De Nederlandse taal is vaak rijk aan verschillende uitleggen voor één woord. Een viool of viooltje, wordt hier een verkleinwoord van de viool bedoeld of toch iets heel anders. De één is een muziekinstrument, de ander een klein instrumentje of een bloem. De laatste wordt zelfs in de consumptie gebruikt.

Viool

De viool is het meest bekende instrument van alle westerse orkesten. Het is familie van de gestreken snaarinstrumenten waartoe de altviool, de cello en de contrabas behoren.
De viool is rond 1550 ontstaan uit de vedel, een middeleeuws strijkinstrument. Vanuit Europa hebben ook de rebec en de Lira de Braccio hun invloed op de ontwikkeling van de viool gehad.

Atelier Amati

Het bouwen van de viool begon in Italië, zo rond de 16e eeuw. In deze periode was het ook Andrea Amati (1505-1580) die zijn wereldberoemde atelier opende in Cremona. Zijn zoons en kleinzoon hebben zijn bedrijf voortgezet en Nicola (1596-1684) was de meest bekwame vakman van de familie. De huidige vorm van de viool is door deze familie gefabriceerd.

Stradivari

Giacomo Antonio Stradivari werd geboren in 1644 in hetzelfde dorp als waar het atelier van Amati staat. Op 16 jarige leeftijd wordt hij leerling van Nicola, de kleinzoon van Andrea Amati, en bleek heel talentvol. Op 21 jarige leeftijd signeerde hij zijn eigen violen met de naam: Antonius Stradivarius Cremonensis Faciebat (gemaakt door Antonio Stradivari uit Cremona). Het was een gewoonte om je naam in het Latijns op een eigen gemaakte viool te zetten. Een paar jaar later had hij een eigen werkplaats.

Stradivari gebruikte een bijzonder houtsoort, geruchten gaan dat hij een eigen stuk bos bezat met deze houtsoort en daardoor de mooiste kwaliteit hout kon uitzoeken. Alleen deze geruchten zijn nooit bevestigd of ontkent. Hij had een bijzondere formule om zijn lak te maken, welke nooit aan anderen bekend is geworden.

Stradivari is twee keer getrouwd geweest en is vader van elf kinderen. Hij stierf op 18 december 1737, na een zeer arbeidsintensief leven. Hij heeft ongeveer 1.000 violen gemaakt en hiervan zijn nog 450 bespeelbare exemplaren over. Deze zeer dure exemplaren zijn vaak in handen van vermogenden, die het instrument uitlenen aan topartiesten.

Viooltje

Het viooltje is een plantengeslacht c.q. kruid met bloemen die in België en Nederland in het wild voorkomen. Er zijn ongeveer 400 soorten bekend over de hele wereld, en worden het meest op vochtige en licht beschaduwde plekken aangetroffen.
Het is een bloem met enkelvoudige blaadjes en symmetrische bloemen, die door de vorm en kleur soms aan een opgewekt gezicht doen denken.

Driekleurig viooltje

Het meest, bij ons, bekende viooltje is het driekleurig viooltje. De kleuren van de bloem zijn van indigoblauw, bovenste bloemblaadjes, aan de zijkanten lichtblauw met geel en de onderste bloembladeren zijn geel met een witte rand. Ze kunnen ook onder andere geheel blauw, wit of geel gekleurd zijn.

In de Middeleeuwen werd het viooltje veel gebruikt als middel om hun kater te verdrijven. Plinius, een Romeins inwoner, gaf als advies thee te drinken tegen hoofdpijn bij een kater. Ook werd dit soort viooltje gebruikt tegen allerlei ziektes zoals, huidaandoeningen als eczeem, huiduitslag en jeuk.

Dagdosering

Inwendig: 5-10 gr. bladeren met 1 kopje kokend water overgieten, 2 à 3 kopjes per dag. Uitwendig gebruikt men een wat sterkere thee. Bij huidaandoeningen en jeuk kan met de thee het beste zowel in- als uitwendig gebruiken.

Over bijwerkingen en interacties is niets bekend.

Maarts Viooltje - versuikerd (Violet de parme)

Ingrediënten

• 1/3 Arabische gom
• 2/3 lauw water
• Maartse Viooltjes
• fijne witte suiker (beslist geen bloemsuiker!)
• losgeklopt eiwit

Bewerking

• Maak een homogeen mengsel van 1/3 Arabische gom en 2/3 lauw water. Bestrijk hiermee de bloemen tot in de kleinste hoekjes. Bestrooi ze met heel fijne witte suiker, dat geeft het beste resultaat
• In de plaats van Arabische gom kun je ook losgeklopt eiwit gebruiken. Penseel de bloem met eiwit en doe er dan fijne witte suiker over. Leg de bloemen op een roostertje of op een vel boterhampapier
• Droog de bloemen nooit in de volle zon. De temperatuur mag de 30 à 40 graden niet overschrijden. Reken maar op een paar dagen vooraleer de bloemen verhard zijn
• Je kunt de bloemen ook in een warme luchtoven onder de 40 graden drogen. Laat de ovendeur dan wel op een kier staan. Zo kan het vocht dat uit de bloemen komt, vlot weg
• Na een dag zijn de bloemen droog. Bewaar ze een tijdje in een goed afgesloten blik en op een droge plaats. De bloemen die een Arabische-gompardessus kregen, houden iets langer

Viooltjesthee en -siroop

Ingrediënten:

• gelijke delen viooltjesbloemen en –blad
• eventueel geranium
• eventueel roos
• eventueel anjer
• eventueel bergamot

Bereidingswijze:

Maak een aftreksel van gelijke delen van de (verse of gedroogde) bloemen en bladeren, alleen of in welkome combinatie met geranium, roos, bergamot of anjer.
Roer een theelepel hiervan door een kopje heet water en laat dat 7 tot 8 minuten afgedekt staan.
Deze thee is de 'tisane des violettes' uit de Franse badplaatsen met geneeskrachtige bronnen en, een uitstekende vervanging voor zwarte thee.
Dit, ofwel de combinatie, kan dienen als een mild slijmdrijvend middel bij lichte bronchiënaandoeningen, keelirritaties en meet koorts gepaard gaande verkoudheid.
Met honing of suiker erbij maak je er een SIROOP van.

Lees verder

• Flamingo of Flamenco