Geschiedenis van de kerstman

De kerstman hoort bij de kerst, maar dit is niet altijd zo geweest. Wanneer en hoe is de kerstman verbonden geraakt aan onze kerstviering? Hier de geschiedenis van de kerstman. Ook wordt beschreven wat de legenden rond de kerstman zijn in verschillende landen en culturen.

Geschiedenis van de kerstman

Kolonisten

Hoewel de kerstman in Amerika is ontstaan heeft Amerika de kerstman te danken aan Nederlanders. In de tijd van de kolonisten zijn veel Nederlanders naar Amerika getrokken. Met de Nederlanders kwam sinterklaas mee, de naam Sinterklaas is in het Amerikaans Santa Claus geworden. Het beeld van de kerstman als vrolijke man met een witte baard is ontstaan door een Nederlandse professor Clement Moore die als kolonist in Ney York kwam wonen. In 1882 schreef hij een gedicht voor zijn kinderen 'it was the night before christmas' en beschreef Sint Nicolaas daarin als een vrolijke man met rode wangen en rode neus en een witte baard, dit gedicht werd een jaar later in een Amerikaans weekblad gepubliceerd. Toen het gedicht 20 jaar later werd herdrukt met een tekening erbij van de goedheiligman werd deze tekening de basis voor de kerstman die we nu kennen.

Rudolph

Rudolph is in 1939 door Robert L. May gecreëerd. Hij schreef een verhaal over een mistige kerstnacht waarin de kerstman niets meer kon zien. Toen zag hij in de verte een rood licht schijnen, hij ging er op af en kwam tot stilstand bij een rendier met een helder rode neus. Rudolph leidde de de kerstman veilig door de mistige nacht. Het lied Rudolph the red nosed reindeer van Johnny Marks verscheen in 1949.

De kerstman in verschillende landen

Verschillende landen, verschillende culturen en dus ook andere legenden over de kerstman.

Amerika

De kerstman van Amerika is gelijk aan de kerstman die we hier kennen. De dikke, vrolijke man met witte baard en een rood gekleurd pak. Hij rijdt in een arrenslee die wordt getrokken door rendieren. Hij geeft met kerstavond cadeautjes aan de kinderen.

Nederland

In Nederland is de kerstman overgekomen uit Amerika, hoewel sinterklaas nog steeds het meest populair is, komt de kerstman ook bij steeds meer mensen thuis. In 2006 had de kerstman voor het eerst een officiële intocht in Nederland , De kerstman kwam op 9 december aan in Noordwijk.

Denemarken

Deense families krijgen bezoek en cadeautjes van de Julemand, ook deze vrijgevige man heeft een grote zak cadeaus en wordt in een slee getrokken door rendieren. Hij heeft helpjes, de Julenisser, zijn elfjes die op een zolderkamer aan de cadeaus werken. Op kerstavond zetten de Denen een bakje zoete pap op de zolder voor de Julenisser.

Fins Lapland

Volgens de Finnen woont de kerstman in Lapland. Oorspronkelijk zou de kerstman op de noordpool wonen, maar in 1925 werd in de kranten geschreven dat de rendieren van de kerstman niet konden grazen op de noordpool en de kerstman 'verhuisde' de kerstman naar Fins Lapland naar de orenberg. Vanaf deze berg kon de kerstman horen of de kinderen lief geweest waren. In de berg woonden de elfen van de kerstman.

Duitsland

In Duitsland is er de traditie van het Christkindl (kerstkindje) deze brengt op kerstavond cadeaus rond. Het Chistkindl rijd op een muilezel en gaat door sleutelgaten naar binnen. Ook zijn er in Duitsland mixen van sinterklaas, de kerstman en christkindl, in bepaalde regio's heeft de kerstman helpers die van de Zwarte Piet afgeleid zijn.

Italië

In Italië krijgen kinderen cadeaus op Driekoningen van La Befana. La Befane is een soort goedaardige heks. Het verhaal van La Befana is dat ze niet met de drie wijzen naar Bethleham wilde gaan omdat ze niet klaar was met vegen. Gekweld door het missen van het kerstkind zorgt ervoor dat ze overal langs de deuren gaat met geschenken in de hoop dat ze het kerstkindje vindt.

Rusland

In Rusland gaan twee verschillende kerstlegenden rond. Het verhaal van Baboesjka dat heel oud is en het meer recentere Father Frost.

Baboesjka
In Rusland gaat het verhaal dat Baboesjka (grootmoeder) drie rijk geklede reizigers onderdak een bed en eten bood. Dit bleken de drie wijzen die naar Bethlehem gingen. Baboesjka snelde hen achterna met zwart brood en cadeaus voor het kerstkind. Ze was echter te laat, iedereen was al weg, ze liet daarom de geschenken achter in de kribbe.

Father Frost
De huidige Russische kerstman is bekend onder de naam Father Frost. Hij wordt altijd vergezeld door zijn kleindochter, Snegurochka (sneeuwmeisje) in een Russische slee. Verder is het verschil met de ons bekende kerstman dat Father Frost meestal met nieuwjaar komt.