Abraham zien bij 50 jaar: hoezo?

Abraham zien bij 50 jaar. Een Abraham of Sarah krijgen, gebeurt op een 50e verjaardag en gaat vaak gepaard met een speciaal Abraham of Sarah gebruik of ritueel. Dat Abraham of Sarah zien bij 50 worden hoort, is op zich vrij algemeen bekend. Maar de vraag is: waarom? En waar komt dit gebruik, zoals bijvoorbeeld een Abrahampop of Sarahpop of andere Abrham rituelen vandaan?

Abraham zien bij 50 jaar

De 50e verjaardag wordt vaak op een speciale manier gevierd. In sommige streken in Nederland wordt het zelfs zeer uitbundig gevierd. Abraham zien wordt geassocieerd met begrippen als waardigheid en wijsheid. Het gebruik is om de 50-jarige een Abraham ook wel 'Vader Abraham' genoemd, te sturen of aan te bieden. Dit is een versierde brood- of banketpop die opgemaakt is als een (oude) man met toevoegingen als: een bril, pijp, staf en een baard.

Het is niet bekend vanaf welke tijd precies men dit ritueel hanteert, maar vooral tegen het eind van de jaren vijftig kwam het in opmars. In Nederland maakte men algemeen kennis met dit gebruik, toen een Abraham van flinke proportie werd aangeboden aan Koningin Juliana op haar 50e verjaardag (30 april 1959) en later aan prins Bernhard (29 juli 1961).

Abrahampop

Een Abraham was in eerste instantie vaak een broodpop in de vorm van een waardige oude wijze man. In de loop der tijd werd de samenstelling van het brood verrijkt. Zo werden er b.v. vruchten of andere toevoegingen in verwerkt. Nog later is men het brood gaan versieren en soms wordt de Abrahampopook in banket (taart/cake) uitgevoerd. Zo wordt de Abrahampop versierd met gezicht, baard, kleding en allerlei accessoires van o.a. gesponnen suiker, glazuur, opgespoten chocola, marsepein en dergelijke.
Later is men deze versiering steeds meer uit gaan breiden met aanvullende materialen als: gekleurd papier, glazen ogen, watten voor de baard etc.

Ook maken mensen soms zelf een Abrahampop van allerlei uiteenlopende materialen, bestaan er speciale ansichtkaarten, speciale party's en artikelen en zijn er (knutsel)voorbeelden voor het maken van deze pop beschikbaar,

Abraham zien bij 50 - hoezo?

Hoewel niet helemaal zeker, is het vermoeden dat het gebruik berust op de (bijbel)tekst in Johannes 8:57.
In Johannes 8, vers 57 staat n.l.: "De Joden dan zeiden tot Hem: "Gij hebt nog geen vijftig jaren en hebt Gij Abraham gezien?".

Een andere versie is een verhaal in Johannes 8:57 van een vrouw die overspel heeft gepleegd. Aan Jezus wordt gevraagd wat er met de vrouw moet gebeuren (gestenigd worden of niet?). Waarop Jezus reageert met:" degene die zonder zonde is, werpe de eerste steen". Dit doet echter niemand. Vervolgens zegt Jezus: "Abraham, uw vader, heeft zich erop verheugd mijn dag te zien en hij heeft die gezien en zich verblijd'. En de toehoorders reageren hierop vervolgens verbaasd met: "Gij hebt geen vijftig jaar en hebt Gij Abraham gezien?"

Of nog een variant: in Johannes 8:57 zegt Jezus Abraham gezien te hebben. Daar Abraham al dood was, werd hij door de omstanders niet geloofd: "Nog geen vijftig jaar en toch hebt gij Abraham gezien?”.

Hoe dan ook lijkt deze traditie dus het gevolg te zijn van het verkeerd hanteren van een bijbeltekst. In onze uitdrukking: 'je bent vijftig, dus je hebt Abraham gezien', is de bovenstaande uitspraak dus eigenlijk omgedraaid. Door deze zinsnede uit de nadere context van het desbetreffende bijbelgedeelte te halen, interpreteerden ze destijds blijkbaar dat men Abraham behoorde te zien als men vijftig jaar oud zou zijn.

Noot: Abraham komt in bijbelteksten naar voren als de stamvader van vele volken en werd gezien als waardig man met veel wijsheid.

Tot slot: Voor vrouwen die 50 jaar worden, is er een variant die Sarah heet. (Sarah was de vrouw van Abraham).Vroeger zagen vrouwen ook Abraham. Pas in de vijftiger jaren werd voor vrouwen de naam Sarah gebruikt.