Kosta Boda, kunstzinnig Zweeds glaswerk

Kosta Boda glaswerk is wereldberoemd modern design met een artistieke uitstraling. Het hart van het eeuwenoude bedrijf ligt middenin de Zweedse bossen, waar kunstenaars en ontwerpers hun creaties vorm geven. Je herkent de Kosta Boda objecten aan de combinatie van hoge kwaliteit en eigenzinnige vormen en kleuren. Complexe voorwerpen met de expressie van eenvoud zijn de final touch in elk huis en de pronkstukken in menig museum. Kosta Boda glas is kunst voor iedereen!

Kosta Glasbruk

Kosta Boda, de oudste glasfabriek in Zweden, werd in 1742 opgericht door Anders Koskull en Georg Bogislaus Stael von Holstein. De naam Kosta is afgeleid van de eerste letters van hun beider namen. Oorspronkelijk heette de fabriek Kosta Glasbruk, gelegen in de bossen van Småland. Deze locatie was gekozen wegens de ongelimiteerde houtbronnen die nodig waren om de ovens permanent te laten branden. Het eerste glas dat werd gefabriceerd waren drinkglazen, flessen en ruiten, later kwam daar glas met reliëf bij. De glasblazers waren veelal afkomstig uit het Duitse Bohemen, een streek die al bekend was om zijn kristalproductie.

Tijdens de Stockholm tentoonstelling in 1897 werd het gebruiksglas echter bekritiseerd vanwege zijn uniformiteit en het plan om ontwerpers en kunstenaars bij de makelij van het glaswerk te betrekken werd geboren. Kosta Glasbruk nam een atelier in gebruik waar glas door verdere innovaties en technische verbeteringen werd geslepen zodat meer glaswerk kon worden aangeboden. In 1898 was Gunnar Wennerberg de eerste ontwerper die bij Kosta in dienst kwam. Daarna volgden een groot aantal kunstenaars en designers die de traditie van het Kosta glaswerk zouden verrijken.

Orrefors Kosta Boda

Gedurende de 20e eeuw werd Kosta Glasbruk steeds bekender om zijn kunstzinnige glaswerk alsmede glassculpturen van befaamde en gevierde Zweedse ontwerpers, waaronder Vicke Lindstrand en Bertil Vallien (bekend om zijn ontwerpen van gezichten). Kosta Glasbruk fuseerde in 1976 met Boda Glasbruk en Afors. Momenteel bezit de New Wave group zowel het bedrijf Kosta Boda als de welbekende Orrefors fabrieken die traditioneler glas produceren. Vandaar de overkoepelende naam Orrefors Kosta Boda, heden bestaand uit 620 werknemers. In oorsprong was de Kosta Glasbruk fabriek gevestigd tussen de steden Kalmar en Växjö, maar heden ten dage zijn er vier Kosta Boda fabrieken in de regio van Småland, samen toebehorend aan de Kingdom of Crystal, een populaire toeristische attractie die bestaat uit vijftien glaswerkbedrijven, waarvan velen meer dan een eeuw oud zijn. In de Kosta Boda fabriek worden rondleidingen gegeven en wordt het glasblazen gedemonstreerd. Jaarlijks komen er een miljoen bezoekers op af.

Complexe ontwerpen

Kosta Boda produceert kleurrijk handgemaakt glas en werd een van Zweden's bekendste merken. Daarnaast behoort het merk tot de wereldleiders op het gebied van glas en kristal en kent het duizelingwekkende collectienamen zoals Starlight, Open Minds, Body Bubbles, Jupiter, Dreams, Viewpoints, Contrast, Flower Power, Heartbeat, Underworld, Brains, Glimmer, Thoughts en Satellite.
Het glaswerk is altijd van een fijne soort en omvat vazen, schalen, borden, sculpturen, glazen, kandelaars, kerstornamenten en nog veel meer. Hoe wonderlijk is het dat creatieve ontwerpers vloeistof transformeren in exclusieve champagneflutes (Line, Chateau) of waanzinnige vazen en schalen (Atoll). Via geheime blaas-, slijp- en schildertechnieken worden er complexe ontwerpen gevormd met stelsels van bubbels, kleuren, diepten en lagen. Andere ontwerpen omvatten handbeschilderde heldere motieven op glas (Tulipa).

Basisprocedure glasblazen

De formule voor glasblazen voert terug naar de archeologische vondsten in Egypte van 2000 voor Chr. Ongeveer negentienhonderd jaar later ontdekten de Romeinen hoe ze glas konden blazen met behulp van een ijzeren pijp. Zweden's eerste pionier was Koning Gustav Vasa die de eerste glasfabriek in de zestiende eeuw in Stockholm oprichtte. De basisprocedure omvat het mixen van de stoffen zand, sodiumcarbonaat (soda) en kalksteen. Het zand komt tegenwoordig uit België, omdat het glas groenig kleurt wegens de aanwezigheid van ijzeroxide in het Zweedse zand.

De ingrediënten worden in speciale ovens tot extreem hoge temperaturen gesmolten (ca. 1500 graden) zodat er een vloeibaar glasmengsel ontstaat. Bij Kosta Boda gaat dat proces dag en nacht door, bijna het jaar rond. Na de eerste verhitting wordt het taaie maar vormbare materiaal in een lange ijzeren buis gestopt, waarna de glasblazer aan het andere eind door de buis blaast en de massa in de vorm van een bel in verschillende richtingen beweegt. Om het mengsel taai maar vloeibaar te houden wordt het steeds weer opnieuw verhit. Dit vakmanschap komt neer op veel concentratie, geduld en ervaring. Via deze methode worden diverse objecten gevormd en daarna afgewerkt.

Van inspiratie naar collectie naar awards

Apart, speels, aards, grensverleggend, tijdloos, krachtig, fascinerend, gedurfd, suggestief, excentriek. Geen benaming is te gek voor Kosta Boda. In elk geval is het hypermoderne design van Kosta Boda toonaangevend en vooruitstrevend. Inspiratie komt overal vandaan, van de catwalk uit de modeindustrie (Kjell Engman), de natuur in al zijn variëteiten (Göran Wärff), combinaties van kleur en patronen (Anna Ehrner), opschriften (Ulrica Hydman-Vallien), make-up (Åsa Jungnelius), de dood (Ludvig Lofgren) en symmetrie, kleur en transparantie (Olle Brozén). Steeds worden er weer nieuwe verrassende collecties toegevoegd, waarvan ongeveer de helft van het glaswerk in het buitenland wordt verkocht, voornamelijk in Amerika, Japan, Duitsland en Australië. Kosta Boda heeft duizenden design awards gewonnen en wordt over de hele wereld verzameld door particulieren en musea die het glaswerk in grote getale tentoonstellen.

“One eye sees, the other feels.” ~ Paul Klee