De wereld van de symboliek: de ladder

Een ladder is veel meer dan alleen het bekende hulpmiddel van de timmerman om iets te beklimmen. De ladder is ook met grote symboliek en bijgeloof omgeven. De ladder zien we dan meestal als verbindingsmiddel om verder te komen in het leven bijvoorbeeld. Maar ook het is ook al heel lang het symbool voor ongeluk, wanneer u er onderdoor loopt. En dan is er de Jakobsladder en zijn symboliek.

Jakobsladder

Velen kennen de spreekwoordelijke Jakobsladder, symbool voor het streven naar eeuwigheid. Zie ook Jakob in Bethel, Genesis 28,12, waarbij zeven treden leiden naar de weg naar boven. Daarom zien we de ladder in de kunst vaak terug. De ladder als middel om van het ene niveau naar een ander te komen. De ladder als symbool dat de aarde verbindt met de kosmos. De ladder representeert in deze visie ook de vele treden die moeten worden beklommen. De ladder kan daarbij zowel naar de hemel als de hel leiden. De ladder kan worden weggenomen, u kunt er vanaf worden gegooid. Er zijn heilige trappen zoals de Scala Sancta in Rome en de trap die in Lourdes naar de top van de Calvaire reikt. En denk bijvoorbeeld aan de ladders die bij de kruisiging (christendom) zijn gebruikt.

Boeddha en de betekenis van de ladder

Boeddha Sakyamuni - van 563 tot 483 v. Chr- zou volgens de overlevering zijn overleden moeder in de hemel via een ladder hebben bezocht. En via een ladder weer naar de aarde teruggekeerd zijn. Bekend in deze levensfilosofie is ook “het beklimmen van de ladder naar Nirvana”.

Egypte en de ladder tussen hemel en aarde

Ook in oud Egyptische teksten zien we verwijzingen naar de ladder. In de piramide-teksten treedt Set als een vriend der doden op en stond hij Osiris bij, toen deze door middel van een ladder de hemel trachtte te bereiken. Hierbij werd deze god van de opstanding bijgestaan door Ra en Horus. In verscheidene graven werden deze ladders zo neergezet dat de doden van hun astrale tegenhangers gebruik konden maken en zo de hemel konden bereiken. De ladder als verbinding van de hemel en aarde, via de ladder kon de ziel opstijgen uit de zonde, dacht men toen. De treden van de ladder kunnen verschillen. Zo zien we in Mithras‑tempels een symbolische ladder die bestaat uit acht op elkaar gestapelde torentjes.

Het bijgeloof over de ladder bestaat ook al heel lang

Volgens het bijgeloof brengt onder een ladder doorlopen ongeluk. Dit komt doordat een ladder die ergens tegenaan leunt een natuurlijke driehoek vormt met de muur en de grond. Omdat de driehoek ook het symbool is van de heilige drie-eenheid, zagen onze verre voorouders het fenomeen van onder een ladder door te lopen als een uiterst oneerbiedig en afkeurenswaardig. Wie dit toch deed, werd beschuldigd van duivel-verering. Automatisch ontwikkelde men zo geleidelijk aan de overtuiging dat wie onder een ladder durfde door te gaan, door de dood getroffen kon worden. Een vrouw die het waagde onder een ladder door te lopen, zou zelfs nooit binnen het jaar kunnen trouwen. Om gespaard te blijven voor dit onheil, moest men zijn vingers kruisen of een wens doen.

Slot

Sommigen zien de ladder als een doorgangspad naar de hemel, anderen verbinden de ladder met kwaad en noodlot. Voor hen brengt het onder een ladder door lopen vooral ongeluk ongeluk. U kunt de ladder heel aards bekijken, als een instrument voor de timmerman, waar u vanaf kunt vallen, waar u iets op het hoofd kunt krijgen als u er onder door loopt. Maar u kunt vast ook veel waardering opbrengen voor de symboliek waarmee dit instrument sinds mensenheugenis is omgeven.