De rebelse Flora MacDonald

Flora MacDonald is vooral bekend van haar aandeel in de ontsnapping van Bonnie Prince Charlie na de nederlaag van de Jacobieten in 1746, maar er gebeurde meer in het leven van deze rebelse dame die in de geschiedenis herdacht wordt vanwege haar moed en haar trouw. Wie was Flora MacDonald, die op haar vierentwintigste al zo’n grote rol speelde in de Engelse geschiedenis?

Jeugd Flora

Flora werd in 1722 geboren in Milton op een Schots eiland. Twee jaar na haar geboorte stierf haar vader predikant Ranald MacDonald. Vier jaar later wordt haar moeder Marion MacDonald ontvoerd door Hugh MacDonald. Hugh was lid van dezelfde clan, maar slechts een verre verwante. Hij wordt hierna de stiefvader van Flora en Flora brengt het grootste deel van haar jeugd door op zijn eiland Skye, waar ze al snel vier halfbroers en zusjes krijgt. Het grootste deel van haar tienerjaren brengt ze door op kostschool in Edinburgh.

Bonnie Prince Charlie

Prins Charles leed in april 1746 een nederlaag in Culloden, waarna hij op de vlucht sloeg voor zijn vijanden. Flora logeerde samen met haar stiefvader bij haar broer in Milton toen de prins daar zijn toevlucht zocht. Er werd (wellicht door haar stiefvader) een plan geopperd waarbij Flora de prins in veiligheid zou brengen terwijl hij gekleed was als haar dienstmeid. Zo geschiedde het. De stiefvader van Flora schreef een vrijgeleide voor haar, waarin hij schreef dat zij samen met haar Ierse dienstmeid Betty Burke naar Skye mocht afreizen vanwege de gevaarlijke tijden. Hij gaf Flora tevens een brief mee voor haar moeder, waarin hij over de dienstmeid zegt dat zij wat boers is, maar een goede spinster en dat ze deze meid mag houden of wegsturen. Met een open boot vertrokken ze richting Skye, alleen belandden ze bij Ardmore Point in een storm. Toen ze aan land probeerden te komen werden ze beschoten door soldaten. Uiteindelijk lukte het ze bij Monkstadt aan land te komen en vervolgden ze hun weg naar Flora’s moeder verder over land. Een dag later (1 juli 1746) wordt Bonnie Prince Charlie naar een herberg gebracht, van waar hij per boot naar Raasay wordt gebracht. Bij het afscheid schenkt hij Flora een gouden medaillon met hierin zijn portret en een haarlok. Ze zagen elkaar hierna nooit meer.

Flora wordt verraden en gearresteerd vanwege haar aandeel in de ontsnapping van Bonnie Prince Charlie. Ze wordt gevangen gezet in Dunstaffnage Castle en na een verblijf van twee maanden wordt haar gevangenschap voortgezet in de Tower of London. In Londen wordt ze gezien als een heldin en ze wordt meerdere malen per dag bezocht door dankbare Engelse Jacobieten. In 1747 wordt zij dankzij een generaal pardon vrijgelaten, waarop ze direct terugkeert naar het eiland Skye.

Flora’s huwelijk

In 1750 trouwt Flora met haar neef kapitein Allan MacDonald. Ze krijgen samen zeven kinderen. Ze woont in bij haar schoonfamilie totdat haar schoonvader in 1772 sterft. Daarna volgde nog twee jaar van misoogsten en oorlog, waarna het gezin besluit te emigreren naar Amerika.

De emigratie naar Noord-Carolina

In 1774 reist Flora met haar man en oudste kinderen (zonen Alexander en James en dochter Anne) af naar Noord-Carolina. De jongste kinderen Ranald, Charles, John en Fanny blijven achter in Schotland. In Noord-Carolina vestigen ze zich op een 500 hectare groot landgoed, genaamd “Killegrey”. Voordat ze zich hier mogen vestigen moeten ze een eed ondertekenen, waarbij ze trouw zweren aan de Britse regering. Kort hierna breekt de Amerikaanse Revolutie uit. Trouw aan de gezworen eed vechten de MacDonalds aan de kant van de Engelsen. De Amerikanen winnen van de Engelsen en Flora’s echtgenoot wordt krijgsgevangene en gevangen gezet op Nova Scotia. Flora blijft op Killegrey, maar dankzij de pesterijen van de Amerikaanse rebellen wordt de plantage vernietigd en het verblijf daar ondragelijk.

Terug naar Schotland

Samen met haar dochter reist Flora in 1779 terug naar Schotland. Tijdens de reis wordt hun schip aangevallen door een Franse kaper. Tijdens de strijd komt Flora ten val en breekt hierbij haar arm. In Engeland aangekomen horen ze dat Alexander op zee is overleden. Hij stierf aan zijn verwondingen, opgelopen bij de slag om Moore’s Creek. Twee jaar later zal ook haar zoon Ranald sterven op zee, aan boord van het gezonken schip “Ville de Paris”.

Zonder verdere ellende komen zij en haar dochter aan in Schotland, waarna ze zich vestigen op het Eiland van Skye. Hier worden Anne en Flora herenigd met Charles en Fanny. Later zal ook zoon James zich bij hun voegen. In 1783 wordt haar man vrijgelaten en ook hij volgt zijn vrouw terug naar het eiland Skye.. De laatste jaren voor haar dood woonde ze samen met haar man in bij haar dochter op Dunvegan Castle. Ze overlijdt in 1790.

Boeken over Flora MacDonald

• In 1882 kwam er een biografie over haar leven uit, geschreven door Alexander MacGregor.
• James Hunter schreef het boek “A Dance Called America” over de emigratie naar Amerika.
• John Patterson MacLean schreef in 1909 “Flora MacDonald in America".
• Allan Reginald MacDonald schreef in 1938 het boek “The Truth abot Flora MacDonald”.
• 1995 was het jaar waarin Ruairidh H. MacLeod het boek “ Flora MacDonald: The Jacobite Heroine in Scotland and North America” schreef.
• In 1997 schreef John J. Toffey het boek “A Woman Nobly Planned: Fact and Myth in het Legacy of Flora MacDonald”
• In 2003 kwam het boek “Flora MacDonald, The Most Loyal Rebel” van Hugh Dougal uit.