Coco Chanel - weesmeisje ontwierp tijdloze kledingstijl

Het leven van Coco Chanel had een treurige start in 1883 op het platteland van Frankrijk. Haar moeder had een slechte gezondheid en haar vader was zelden thuis. Toen haar moeder stierf, werd Coco naar een weeshuis gestuurd, waar zij naailes kreeg. Hier heeft zij de rest van haar leven ongelooflijk veel profijt van gehad. Als volwassen vrouw schreef Coco Chanel geschiedenis met haar kledingontwerpen. Ze bevrijdde vrouwen van hun ongemakkelijke strakke kleding en kleedde hen in sierlijke, maar comfortabele outfits, van zachte stoffen. Hiermee heeft zij vrouwen deels uit de onderdrukking gehaald. De Chanel-outfits blijken zo tijdloos te zijn, dat die kenmerkende stijl medio 2017 nog altijd wereldwijd populair is.

Weeshuis

Gabrielle Bonheur Chanel werd geboren in Saumur (op het platteland van Frankrijk) op 19 augustus 1883. Ze heeft in totaal vier broers en twee zussen gehad. Haar ouders huwden pas enige tijd na haar geboorte. Haar vader was een marktkoopman en reisde veel. De moeder van Chanel stierf op 32-jarige leeftijd. Ze was nooit goed hersteld van bevallingen en miskramen. Ze stierf aan tuberculose. De vader van Chanel was niet in staat zijn kinderen te onderhouden en bracht haar en één van haar zussen naar een weeshuis met nonnen in Aubazine. Hoewel Chanel hier niet naar refereerde als liefdevol, was het wel waardevol voor haar. Hier leerde ze naaien.

Chanel had de neiging het treurige begin van haar leven iets spannender te maken dan het was, door sommige details te veranderen.

Werken als naaister en werken in het theater

Waarschijnlijk heeft Chanel dankzij haar jaren tussen de nonnen haar aversie tegen religies opgebouwd. Toen ze achttien jaar was moest ze vanwege haar leeftijd, het weeshuis verlaten. Ze ging op kamers wonen en werkte als naaister. Rond 1904 werkte ze in de avonduren in het theater van Vichy. Ze zong vaak het liedje 'Qui qu’a vu Coco dans l’Trocadéro?' hierdoor is haar bijnaam Coco ontstaan. Door haar scherpe zelfreflectie had ze snel door dat ze geen meesterlijke zangers of danseres was, dus ze legde zich meer toe op haar naaiwerk.

Belangrijke contacten in het theater
Door haar werk in het theater kwam Chanel met Franse, Duitse en Engelse aristocraten in contact. Ze kreeg een relatie met een Fransman en ging samenwonen op zijn landgoed. Vanuit dit nieuwe leven, bouwde ze aan haar toekomst. Ze leerde veel van haar nieuwe vrienden. Deze relatie met de Fransman ging voorbij en in 1910 kreeg ze een relatie met een Engelse aristocraat. Toen de Engelsman trouwde met een vrouw die meer bij zijn status paste, bleef hij een relatie met Chanel houden. Hun relatie duurde totdat hij in 1919 met de auto verongelukte. Hierna heeft Chanel nog wel relaties gehad, maar de Engelse aristocraat bleek haar enige echte liefde te zijn geweest.

Eerste winkel
Via haar nieuwe netwerk kon in 1908 haar eerste hoedenwinkel gefinancierd worden. Het succes van deze winkel maakte haar financieel onafhankelijk. Enkele jaren later kon ze, door slim te investeren en door het succes van haar ontworpen hoeden, ook haar ontworpen kleding in haar winkel verkopen.

De kleding van Coco Chanel bevrijdde vrouwen

De kledingontwerpen van Chanel waren baanbrekend in de tijd waarin vrouwen ongemakkelijke jurken en strakke korsetten droegen, waardoor zij nauwelijks konden ademen of eten. Ze was van mening dat deze manier van kleden was opgelegd door mannen. Haar ontwerpen voor de moderne vrouw (modern anno 1925) waren gemaakt van zachte stoffen, zaten comfortabel en straalden tegelijk elegantie uit. Haar mantelpakken waren gebaseerd op mannenpakken. Vrouwen konden zich vrijer bewegen in de ontwerpen van Chanel, waardoor ze in zekere zin rebelleerde tegen de mannenheerschappij. Chanel wordt achteraf wel eens beschouwd als de vrouw die andere vrouwen uit de onderdrukking bevrijdde.

Little black dress

Chanel ontwierp rond 1925/26 ook een simpel zwart jurkje. Het materiaal was zacht, niet duur en makkelijk te wassen. De kleur zwart was een bijzonder keuze, omdat die kleur voorheen alleen in verband gebracht werd met rouw. Dit kledingstuk en de kleur zwart zijn nooit meer uit de mode geraakt.

Eigenzinnige Coco Chanel

Chanel hield van paardrijden, dit had ze van haar eerste adellijke partners geleerd. Eigenzinnig en praktisch als ze was, deed ze dit niet op een dameszadel, maar op een herenzadel met een herenoutfit aan. Dit gaf meer bewegingsvrijheid dan de damesoutfit. De door haar ontworpen schoudertas is ook exemplarisch voor haar praktische inslag. Door de schoudertas over de schouder te dragen, had de eigenaar twee handen vrij. Dit principe was in 1929 revolutionair.

Chanel nr. 5

Het ontwerp van het parfumflesje is gebaseerd op de fles favoriete drank van haar geliefde. Achter dit nog altijd razend populaire luchtje, gaan vele ruzies en rechtszaken met de financierders ervan, schuil. Chanel is niet de eigenaar van het luchtje, maar de opbrengst ervan, maakte haar tijdens de oorlog even de rijkste vrouw van de wereld.

Chanel had geen warme band met haar broers en zussen, maar tot op zekere hoogte konden ze voor financiële hulp wel bij haar terecht.

Dubieuze rol in de oorlog

De rol van Chanel in de Tweede Wereldoorlog is altijd wat dubieus geweest. Ze had relaties met hooggeplaatste nazi's. Daardoor is zelfs het gerucht ontstaan dat ze een dubbelspion zou zijn. Er bestaan documenten die dit zouden staven, maar uiteindelijk is er nooit hard bewijs voor gevonden. Ze is ook nooit veroordeeld geweest. Al beweren kwade tongen dat ze dit dan weer te danken zou kunnen hebben aan haar contacten met meerdere hooggeplaatste personen binnen de politiek wereldwijd.

Tijdens de oorlog woonde Chanel met haar Duitse minnaar in het chique Ritz Hotel waar de ellende van de oorlog in haar directe omgeving aan haar voorbij leek te gaan. Toen ze vanwege de oorlog haar winkels sloot, kwamen er duizenden mensen op straat te staan. Ze deed dit weliswaar vanwege van de oorlog, maar haar werknemers vermoedden dat het kwam door hun staking even daarvoor. Deze omstandigheden zorgden ervoor dat Chanel gedurende een aantal jaar impopulair was onder de Fransen. Ze ging tijdelijk in Zwitserland wonen. In Engeland en Amerika bleef ze wel populair. Ze heeft voor meerdere Amerikaanse films en filmsterren kleding ontworpen.

De dood van Coco Chanel

Chanel bleef na de oorlog tot 1954 in Zwitserland wonen. Teruggekeerd in Parijs bouwde ze haar carrière weer op en was daar tot aan haar dood druk mee.

Coco Chanel stierf op 19 januari 1971 in het Ritz Hotel in Parijs, waar zij al jaren woonde. De dag ervoor was ze er nog eropuit geweest. Ze ging vroeg naar bed, want ze voelde zich niet lekker. De volgende dag werd ze door het personeel dood in haar bed gevonden.

Er zijn meer dan 300 Coco Chanelwinkels wereldwijd. De Chanelstijl is nog altijd duidelijk herkenbaar. Veel ontwerpen van haar hand zijn onveranderd. Karl Lagerfeld ziet tegenwoordig toe op het behoud van haar stijl. Er worden alleen noodgedwongen moderniseringen aangebracht. Het Chanelimperium groeit nog altijd en inspireert andere bekende ontwerpers. De tijdloosheid van haar ontwerpen zorgt ervoor dat de stijl van Coco Chanel ook anno 2017 een begrip is.