Oswaldo Guayasamín

Oswaldo Guayasamin (1919-1999) is waarschijnlijk de bekendste schilder van Ecuador en geniet ook buiten Zuid-Amerika grote bekendheid.

Leven

Oswaldo Guayasamin werd geboren op 6 juli 1919 in Quito, de hoofdstad van Ecuador, als oudste van tien kinderen in een arm gezin met een Indiaanse vader en Mesties moeder. Op zijn zevende begon hij te tekenen, onder meer karikaturen van de leraren op school, welke hem vaak in problemen brachten. Ondanks de weerstand van zijn vader ging hij studeren aan de Escuela de Bellas Artes in Quito. In 1941 studeert hij af als schilder/beeldhouwer. De gebeurtenissen tijdens een korte opstand in 1941, waarbij een goede vriend om het leven kwam, hebben zijn ideeën over de mens en maatschappij beïnvloed en zijn terug te vinden in zijn latere werk. Zijn eerste eenmans tentoonstelling in 1942 bracht hem zowel kritiek als lof. Van de verkoop opbrengst kon hij naar de USA en Mexico reizen. Later reisde hij door Zuid-Amerika, en stuitte daarbij steeds op de onderdrukte inheemse bevolking, zij zullen sindsdien steeds in zijn werk terugkeren. Hij ontving tijdens zijn leven vele nationale en internationale prijzen onder meer de Gran Premio Biennale van Spanje in 1952 en beste Zuid-Amerikaanse schilder op de Biennale van Sao Paulo, 1957. Hij heeft tot kort voor zijn dood doorgewerkt, Oswalda Guayasamín stierf 10 maart 1999 in Baltimore, USA.

Werk

Er hangen schilderijen van hem in bijna alle grote steden van de Amerika´s en in verschillende steden in Europa, onder andere in Sint Petersburg (Hermitage) Rome, Madrid, Barcelona. Zijn werk dat zowel schilderijen, muurschilderingen, sculptuur als monumenten omvat kunnen we omschrijven als expressionistisch. Veel van zijn werk weerspiegelt de pijn en ellende waaronder een groot deel van de mensheid in de 20e eeuw lijdt, een eeuw gekenmerkt door wereldoorlogen, burgeroorlogen, genocide en dictaturen.

Series

Guayasamin maakte verschillende series met een bepaald thema.
Huacayñan (de weg van het gehuil) is de eerste grote serie. De serie bestaat uit 103 schilderijen en een muurschildering. Gemaakt in de periode van 1946-1952 geven deze werken zijn visie op de verschillende etnische groepen van Zuid Amerika.

La edad de ira (het tijdperk van de toorn, 1961-1990) is de tweede grote serie die hij maakte, 150 schilderijen op groot formaat met als thema oorlog en geweld van mens tegen mens. Binnen deze serie zijn weer kleinere series, zoals Las manos (de handen, 12 werken) las manos de la protesta tonen de houding van de mens tegenover onrecht. Een andere kleine serie is Mujeres llorando (huilende vrouwen,7 werken).

De derde serie Mientras vivo siempre te recuerdo (terwijl ik leef zal ik me je altijd herinneren, 1988-1999), bestaat uit meer dan 100 werken, opgedragen aan zijn moeder en aan alle moeders van de wereld. Moeders als symbool van de bescherming van het leven. In deze werken gebruikt Guayasamin heldere levendige kleuren. Ze geven de liefde en tederheid tussen moeder en kind weer en de onschuld van het kind.

Muurschilderingen

Naast werk op doek maakte Guayasamín muurschilderingen. De meest bekende vinden we in het Nationaal Congres van Ecuador, het UNESCO gebouw in Parijs en Barajas vliegveld te Madrid.

Portetten

Zijn hele leven heeft Guayasamín veel belangstelling gehad voor portretten, dat begon al met de karikaturen die hij op jonge leeftijd maakte. Hij was bevriend met veel bekenden der aarde, meestal links intellectuelen en heeft verschillende van hen geportretteerd, waaronder de broers Castro, het echtpaar Mitterand, Gabriel García Márquez en Rigoberta Menchú.

Landschappen en bloemen

Het werk van Guayasamin toont niet alleen de ellende van de mensheid, hij maakte ook kleurrijke landschappen en bloemen. Guayasamín hield van zijn land en vooral de stad Quito, hij heeft zijn stad vele malen geschilderd.

Sculptuur

Naast schilderijen bevat het omvangrijke oeuvre van Guayasamín eveneens sculptuur, zowel klein werk als grote monumenten.

Museum

In zijn voormalig woonhuis en werkplaats bevindt zich nu een museum waar een deel van zijn eigen werk te zien is. Tevens is zijn indrukwekkende verzameling precolumbiaanse en koloniale kunst te zien. Op korte afstand van het huis ligt de Capilla del Hombre, waaraan hij van 1996 tot vlak voor zijn dood heeft gewerkt. Een kapel, niet gewijd aan een god maar aan de mensheid. De mensheid aan wie Oswaldo Guayasamín een leven lang zijn werk wijdde.